Sint-Aloysiuscollege, heropgebouwd in de jaren 1920 en deels in de jaren 1940; tevens recente uitbreiding. Het in 1859 gestichte college - vanaf het begin in aangekochte huizen aan de Wilgendijk ondergebracht - werd tijdens de Eerste Wereldoorlog verwoest en in de jaren 1920 (inhuldiging in 1926) heropgebouwd naar ontwerp van architect Antoine Dugardyn (Brugge). Op 27 mei 1940 bombardeerden de Duitsers in drie golven Diksmuide: onder meer het Sint-Aloysiuscollege brandde volledig uit. Heropbouw en uitbreiding na de Tweede Wereldoorlog naar ontwerp van architect A. Cornette (herkomst onbekend).
Ruim complex gelegen aan een bocht van de straat. Centraal, restant van de gebouwen heropgebouwd in de jaren 1920. Gele baksteenbouw, linker deel oorspronkelijk onder zadeldak met bakstenen dakkapellen, vermoedelijk na de Tweede Wereldoorlog (brand van 1940) omgevormd tot mansardedak met markerende kroonlijst op klossen. Rechts aansluitend, toegangsgebouw met poortrisaliet en rechts breder risaliet oplopend in trapgevel. Traditionele streekgebonden architectuur zie de rechthoekige muuropeningen verdiept in nissen of in geprofileerde Brugse traveeën, de (doorgetrokken) afzaten en de bewaarde houten kozijnconstructies met kleine roedeverdeling in de bovenlichten. Korfboogpoort uitgewerkt met druiplijst en sluitsteen als mascaron, waarboven cartouche met inscriptie "VERNIELD IN 1914", en ramen in Brugse travee met siermetselwerk. tussen de Brugse traveeën van het risaliet, uitkragende heiligennis met beeld en opschrift "MILES CHRISTI".
Rechts aansluitend, klassengebouw van na de Tweede Wereldoorlog: bruine en gele sierbaksteen met links beglaasde trappenpartij. Links aansluitend, klassengebouwen met onder meer gymzaal van 1991. Sobere bakstenen integratie-architectuur zie het doortrekken van het volume van de kroonlijst en het mansardedak (koperen bedaking).
Achter de klassengebouwen, volume van twee bouwlagen (jaren 1920) met op de bovenverdieping kapel met geprofileerde spitsboogramen en in de zijgevel oculus.
CALLEWAERT H., Bijdrage tot de geschiedenis van het St. Aloysiuscollege en het onderwijs in Diksmuide, Diksmuide, 1985.
MOONS W., Van IJzer tot polder, Leuven, 1995, p. 47.
Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. & SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)