In en rond de Sint-Pieterskerk van Esen zijn verschillende relicten die herinneren aan de Eerste Wereldoorlog: binnen in de kerk, in de rechterzijbeuk: een glasraam en retabel voor militaire en burgerlijke slachtoffers van Esen en een gedenkplaat en memento voor het 8ste/18de Linieregiment. Buiten, rechts naast de kerk een Heilig Hartbeeld, opgedragen aan de militaire en burgerlijke slachtoffers van de gemeente.
Historische achtergrond
De herberg met logement 'Het gemeentehuis' stond vroeger op de plaats van het huidige H. Hartbeeld op het dorpsplein. Het linkerdeel van de benedenverdieping diende voor gemeentehuis, het rechtergedeelte voor herberg. Totaal verwoest in de Eerste Wereldoorlog werd het pand onteigend en op die plaats kwam de noodkerk. Vandaag staat er het Heilig Hartbeeld ter herinnering aan de inwoners van Esen gestorven tijdens de Eerste Wereldoorlog. Datering op het gedenkteken is 5 juni 1932.
Beschrijving
Op een trede staat een hoge tweedelige, geprofileerde sokkel uit hardsteen met halfronde zuiltjes op de hoeken. Op de top staat het beige geschilderde beeld van het Heilig Hart, met gespreide armen, het hart met kruis en een aureool achter het hoofd.
Op de sokkel, in hoofdletters: op de voorkant in vlakreliëf het wapenschild van Esen, in een cirkel 'AD 1932', 'Die V junii devota parochia consecratur cordi Jesu', onderaan op de sokkel 'Ik zal de plaatsen zegenen waar mijn beeltenis zal prijken', 'H. Hart van Jesus zegen ons geliefd Eesen'; op de rechterkant 'Duurbaar Aandenken aan onze gesneuvelde soldaten in den wereldoorlog 1914-18', de namen; op de linkerkant 'Duurbaar Aandenken aan onze Burgerlijke Oorlogsslachtoffers', de namen; op de achterkant het vervolg van de namen van de burgerlijke slachtoffers; op de rechterkant 'Duurbaar Aandenken aan onze gesneuvelde soldaten in den Wereldoorlog 1914-18'; onderaan op de rechterkant '1940-45', de namen van de militaire slachtoffers; onderaan op de linkerkant '1940-45', de namen van de burgerlijke slachtoffers. Alle namen alfabetisch gerangschikt. Uitgehouwen en wit beschilderde letters.
H. 470 cm x Br. 115 cm x D. 108 cm
Uitvoering: A. Hosten, Esen (gesigneerd op het hardsteen); 'Union artistique de Vaucouleurs (Meuse)' (gesigneerd op Heilig Hartbeeld).
- DEMOEN H. 1984: Het Diksmuidse van toen, Brugge.
- JACOBS M. 1996: Zij, die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, deel 2, Brugge.