Wachthuisje bij de spoorwegoverweg van lijn 73 Lichtervelde-Kortemark-Diksmuide-Veurne die in 1858 aangelegd werd. Het gebouw uit de tweede helft van 19de eeuw, gelegen aan het uiterste oostelijk gedeelte van de Esense Steenstraat - tijdens de Eerste Wereldoorlog het gebied van de Duitse rustkwartieren, het gebouwtje werd gebruikt door de Duitsers - liep op het eerste zicht geen oorlogsschade op. Rode baksteenbouw met markerende volumewerking. Getoogde muuropeningen met druiplijsten, bewaard houtwerk met kruisindeling.
ERVINCK L. & DEBAEKE S., Het drama van Esen, Koksijde, 1996, p. 127.
Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. & SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)