Herdenkingskapel de Goussencourt of zogenaamde Vliegenierskapel. Landinwaarts gelegen herdenkingskapel. In 1923 opgericht op initiatief van Graaf Stanislas Théodoor de Goussencourt en zijn echtgenote ter nagedachtenis van hun zoon graaf Paul de Goussencourt, die in mei 1917 op 25-jarige leeftijd als sergeant-vliegenier zijn leven liet tijdens een luchtgevecht en hier neerstortte.

Neogotische kapel opgetrokken in natuursteen naar ontwerp van architect Emile Deltenre uit Ville-sur-Haine (Henegouwen).
Georiënteerde eenbeukige kapel van één travee onder leien zadeldak met driezijdige koorsluiting. Hoge puntgevel op schouderstukken met centraal geajoureerd roosvenster en versneden steunberen. Verhoogde toegang gevat in geprofileerde spitsboognis geflankeerd door twee rondzuilen met knoppenkapiteel. Overige wanden geritmeerd door verjongende steunberen en spitsboogramen met maaswerk (tweelichten) en glas in lood. Geprofileerde gootlijst.

Interieur. Gecementeerd interieur met natuursteenimitatie. Spitstongewelf met dito afwerking. Witstenen altaar met de voorstelling van het paaslam en het opschrift "LAUDETUR JESUS CHRISTUS" opgesteld op een podium met parketvloer. Tweelicht boven het altaar oorspronkelijk ingevuld met een glas-in-loodraam met de voorstelling van Petrus en Paulus, heden ontvreemd. Tegen de noordwand, verzorgd uitgewerkte gedenkplaat (onder meer wapenschild, bladerkrans, rozetten) in similisteen met het opschrift: "A la mémoire de: Comte Paul de Goussencourt engagé volontaire sergent pilot aviateur chevalier de l'Ordre de Leopold II décoré de la Croix de guerre et de la Médaille de l'Yser tué face à l'ennemi en service commandé le 12 Mai 1917 à l'âge de 25 ans; Ses père et mère Stanislas Théodore Marie Comte de Goussencourt et Jeanne Rose Virginie Marie de Patoul Fieuru Comtesse de Goussencourt ont élévé cette chapelle à l'endroit même où est mort pour la Belgique leur fils bien-aimé. Vous qui passez priez pour lui - pour eux MCMXXIII". Witte en zwarte tegelvloer. Verwaarloosde toestand (anno 2004).

Locatie

Gelegen langs de Kapellestraat, te bereiken via een onverhard pad van circa 100 m. Op het einde van het pad staat de kapel in een kleine groenpartij, temidden van de velden, in vlak gebied. Vlakbij staat de kapel Onze-Lieve-Vrouw Troost in Nood.

Historische achtergrond

In de volksmond is deze kapel beter bekend als de "Vliegenierskapel". Ook op de plannen en stafkaarten wordt ze zo genoemd. In de buurt wordt ze nog wel eens aangeduid als de "witte kapelle", waarschijnlijk om het witsteen waaruit ze is opgetrokken, om onderscheid te maken met de direct nabijgelegen kapel van Onze-Lieve-Vrouw Troost in Nood.

De kapel werd in 1923 opgericht in opdracht van Graaf Stanislas Theodoor de Goussencourt en zijn echtgenote Rose Virginie Marie de Patoul Fleury, Gravin de Goussencourt, ter nagedachtenis aan hun enige zoon Paul de Goussencourt die op deze plaats tijdens WOI met zijn vliegtuig neerstortte.

Graaf Paul de Goussencourt, Belgisch oorlogsvrijwilliger met de graad van sergeant-piloot bij het Militair Vliegwezen/3 Smaldeel, werd geboren te Obourg op 14 januari 1892. Samen met luitenant de Cubber (° Anderlecht, 23.02.1893) voerde hij op 12 mei 1917 een verkenningsvlucht uit voor de Belgische artillerie. Hun toestel werd geraakt door Duits luchtafweergeschut (of een luchtgevecht), vatte vuur en stortte neer op grondgebied Kaaskerke (geallieerd gebied) op de plaats waar nu de herdenkingskapel staat. Beiden vonden er de dood. Paul de Goussencourt werd begraven op de Belgische militaire begraafplaats van Adinkerke.

Toen zijn ouders besloten hier een kapel op te richten, kochten zij het zaai- en weideland waarop hun zoon was neergestort en lieten de kapel op de hoek hiervan bouwen.

Het stuk grond werd gratis in bruikleen gegeven aan de bewoners van het dichtst bijgelegen hoevetje (Kapellestraat 9) in ruil voor het onderhoud van de kapel en omgeving ervan.

Beschrijving

Vijfhoekige, neogotische kapel, opgebouwd uit witte, natuurstenen blokken. Voor-, zij- en achtergevel voorzien van trapsgewijs versmallende steunberen. In de muurvlakken zijn spitsboogvormige vensters uitgespaard, voorzien van maaswerk en glas in lood. De voorgevel heeft een spitsboogvormige toegang met een rechthoekige ijzeren deur, opzij voorzien van twee rondzuilen op basement en met palmetkapitelen.

Het tympanon is versierd met een drielob. Hierboven bevindt zich een klein roosvenster met maaswerk opgevuld. Op de puntgevel met vlakke uiteinden staat een natuurstenen kruis.

Binnenin de kapel is tegen de noordkant een rechthoekige gedenkplaat van wit marmer opgesteld. Het absisvenster had vroeger twee ramen met glas-in-lood met de voorstelling van de Heilige Paulus en de Heilige Julius. Bovenaan in het midden van de gedenkplaat is een gesculpteerde bladerkrans opgehangen aan een festoen en vastgehouden door 2 rozetten. In dit medaillon staat het wapenschild van de familie de Goussencourt ('Malo mori quam poedari'). In een halve cirkel rond het medaillon staat de volgende tekst: 'A la mémoire de: Comte Paul de Goussencourt engagé volontaire sergent pilot aviateur chevalier de l'Ordre de Leopold II décoré de la Croix de guerre et de la Médaille de l'Yser tué face à l'ennemi en service commandé le 12 Mai 1917 à l'âge de 25 ans.'.

Daaronder op een horizontale lijn: 'Ses père et mère Stanislas Théodore Marie Comte de Goussencourt et Jeanne Rose Virginie Marie de Patoul Fieuru Comtesse de Goussencourt ont élévé cette chapelle à l'endroit même où est mort pour la Belgique leur fils bien-aimé. Vous qui passez priez pour lui - priez pour eux MCMXXIII'.

Op het altaar: 'Laudetur Jesus Christus', met vooraan een medaillon met daarin de voorstelling van een staand lam tegen een vlag op vlaggenstok. Afgewerkt met 2 Korinthische zuilen.

Uitvoering: Emile Deltenre, architecte, Ville - s/Haine (Hainaut) (gesigneerd)

H. 910 cm x Br. 509 cm x D. 564 cm