Teksten van Pastorie met versterkte kelder

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78335

Pastorie ()

Voormalige pastorie met voortuin. Voor de Eerste Wereldoorlog gebouw van twee bouwlagen onder zadeldak, ruime voortuin met toegangspoortje en wellicht ook brug over de omwalling. Zowel het volume als het poortje worden hernomen in de heropgebouwde pastorie, de omwalling werd echter gesupprimeerd.

Eenvoudige geelbakstenen pastorie uit de wederopbouwperiode naar ontwerp van architect Jozef Viérin (Brugge). Dubbelhuis van twee bouwlagen onder zadeldak. Rechthoekige muuropeningen gevat in een geriemde omlijsting. Vernieuwd houtwerk.
Aan de straat, rondboogpoortje met steunberen, gevat onder zadeldak op korbelen.

Onder de pastorie is een Belgische schuilplaats van de Eerste Wereldoorlog bewaard. Tijdens de oorlog werd de kelder onder de ruïnes van de pastorie gebetonneerd. Twee witgeschilderde vertrekken.

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, Cel Monumenten en Landschappen, archief nr. 732. (inhoudelijk dossier Oudlandpolders van Lampernisse)
  • Inventarisatie van Relicten uit de de Eerste Wereldoorlog in de Westhoek (Provincie West-Vlaanderen, "Oorlog en Vrede in de Westhoek", en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen).
  • Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium, Fototheek.
  • NOTEBAERT A., NEUMANN C. e.a., Inventaris van het archief van de Dienst der Verwoeste Gewesten, Algemeen Rijksarchief, Brussel, 1986 (dossier nummer 5128 over pastorie).

Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. & SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pastorie met versterkte kelder [online], https://id.erfgoed.net/teksten/78335 (geraadpleegd op ).


Belgische schuilplaats Zannekinstraat (Lampernisse - WOI) Pastorij ()

Versterkte kelder van de voormalige pastorij van Lampernisse, in de Zannekinstraat, vlak naast de kerk.

Historische achtergrond

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de kelder van de voormalige pastorij (of de ruïnes ervan) gebetonneerd, om als schuilplaats gebruikt te worden.

Tijdens de IJzerslag, in oktober 1914, lag het schip van de kerk van Lampernisse vol zwaargewonden. Op 1 december 1914 trof een eerste obus de kerktoren. Tientallen Belgische soldaten die er schuilden, stierven. De kerk was toen al door de Belgische militairen leeggehaald en werd weldra een ruïne. Eerst werd de spits afgeschoten en later vatte hij vuur. Op 8 november 1915 werd de gehavende toren door de Belgische genie opgeblazen omdat het een goed oriëntatiepunt was voor de Duitsers. De brokstukken dienden voor opvulling van de frontwegen.

Volgens een overlevering zouden twee prinsen van het keizerlijk hof overnacht hebben in de pastorij. Deze prinsen zouden door de geallieerden gelogeerd geweest zijn.

Vlakbij Lampernisse werd gedurende de Eerste Wereldoorlog de Belgische tweede verdedigingslinie achter de IJzer uitgebouwd.

Na de oorlog was het grootste deel van het dorp vernield. De dorpskern moest volledig worden wederopgebouwd. In 1922-1923 verrees op dezelfde grondvesten en naar plannen van architect J. Viérin (Brugge), een nieuwe kerk naar voorbeeld van het vorige, vroeggotische monument. Het plan voor de herop te bouwen pastorij van Viérin dateert van 1 augustus 1919 en toont de locatie van de ondergrondse schuilplaats.

Kenmerken

Ondergrondse, betonnen militaire constructie, nu in de kelders van de vroegere pastorij van Lampernisse . Van buitenaf is niets van de constructie te zien. Binnenin zijn er twee vertrekken, die witgepleisterd zijn. In elke ruimte is er één venster aanwezig, die nauwelijks bovengronds uitkijken.

  • DEMOEN H. 1984: Het Diksmuidse van toen, Brugge.
  • Mondelinge informatie meegedeeld door Herman Demoen (2004). 

Bron: WOI Relict (278): Belgische schuilplaats Zannekinstraat (Lampernisse - WOI) Pastorij
Auteurs:  Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Pastorie met versterkte kelder [online], https://id.erfgoed.net/teksten/391297 (geraadpleegd op ).