Heropgebouwde georiënteerde hallenkerk gelegen te midden van een ommuurd en omhaagd kerkhof. Toegang ten westen vanuit de Lekedorpstraat.

Geschiedenis

12de eeuw: tussen 1111 en 1145 wordt Leke een onafhankelijke parochie (voordien afhankelijk van Vladslo). In 1145 bevestigt paus Eugenius III het patronaatschap van de Sint-Pietersabdij te Gent over de parochie Leke.

1488: de troepen van Maximiliaan van Oostenrijk steken de kerk in brand.

Circa 1500 vinden belangrijke herstellingswerken plaats en de in oorsprong éénbeukige kerk wordt met twee zijbeuken uitgebreid. Nadien vinden nog een aantal ingrijpende herstellingswerken en verbouwingswerken plaats, onder meer circa 1630 en 1740.

In 1773 wordt de torennaald door een blikseminslag vernield. Door geldgebrek wordt deze echter niet hersteld, maar van een eenvoudige bekapping voorzien.

Circa midden 19de eeuw vindt een ingrijpende verbouwing naar ontwerp van architect P. Croquison (Kortrijk) plaats, waarbij volgens een vergelijking met de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) de benedenkerk gesloopt wordt. De vieringtoren blijft behouden als westtoren en het oorspronkelijke pseudotransept wordt aan de westzijde geïntegreerd. Het oorspronkelijke koor wordt ingrijpend verbouwd, zie moefen in de plint van de noordbeuk.

Op 17 oktober 1914 wordt de kerktoren door de Belgische genietroepen tot ontploffing gebracht om te verhinderen dat de Duitsers deze als oriëntatiepunt zouden kunnen gebruiken bij beschietingen. Hierbij wordt voornamelijk het westelijk gedeelte van de kerk beschadigd. Niettemin is de kerk niet meer geschikt voor kerkdiensten en tijdens de Duitse bezetting wordt hiervoor de Sint-Jozefszaal gebruikt. Na de Eerste Wereldoorlog wordt de kerk tussen 1921 en 1923 gerestaureerd en de westtoren min of meer historisch heropgebouwd naar ontwerp van architect Théodore Raison (Brugge).

Beschrijving

Driebeukige hallenkerk met westtoren en aan de westzijde geïntegreerd pseudotransept als gevolg van een 19de-eeuwse verbouwing. Aansluitend op dit pseudotransept, vier traveeën tellende zijkoren met rechte sluiting en hoofdkoor van vijf traveeën met driezijdige koorsluiting. Aan weerszijden van het hoofdkoor, kleine haaks ingeplante sacristie en berging.
Gele baksteenbouw onder leien zadeldaken en leien naaldspits.
Aansluitend bij de regionale baksteengotiek. Als westgevel pseudotransept met centrale westtoren geflankeerd door blinde transeptarmen met geprofileerde oculi. Westtoren van drie geledingen op vierkante plattegrond met versneden hoeksteunberen. Eerste en tweede geleding: segmentbogig portaal in geprofileerde spitsboognis met bakstenen waterlijst met daarboven spitsboograam met bakstenen maaswerk. Derde geleding overgaand in achtkant door middel van trompen afgedekt door halve piramides. Galmgaten in geprofileerde spitsboognissen en borstwering met korfboogfries. Zijkoren geritmeerd door versnijdende steunberen en gekoppelde spitsboogramen. Korte gevels voorts gekenmerkt als tuitgevels met aandaken.

Eenvoudig bepleisterd interieur. Spitse scheibogenarcade op doorlopende pijlers. Overdekking door middel van houten spitstongewelven.

Mobilair: gotische doopvont van circa 1500. Voorts voornamelijk neogotisch mobilair uit de tweede helft van de 19de en het eerste kwart van de twintigste eeuw, onder meer twee retabels en een preekstoel van 1877 vervaardigd door E. Vannieuwenhuyse (Brugge). Aan de buitenzijde, twee 18de-eeuwse grafstenen ingemetseld in de zuidbeuk en rechts van het portaal 18de-eeuws Christusbeeld aan kruis onder spitsboogvormige afdekking.