De voormalige pastorie is ingeplant op de noordwestelijke hoek van het Sint-Veerleplein, nabij de kerk. Ze is, blijkens de muurankers, in 1921 gebouwd naar ontwerp van de Antwerpse, gemeentelijk architecten Fernand de Montigny (1885-1974) en Louis Somers (1871-?). De voortuin is afgezoomd met een ligusterhaag en centraal een metalen hekje gevat tussen twee bakstenen pijlers.

Oorlogsvernietiging en dorpsverplaatsing

Oostkerke behoort door zijn ligging nabij de frontlinie tot de zwaarst verwoeste dorpen in de IJzervlakte. De bijna volledige verwoesting en de tussen de huizen gebouwde bunkers openen de weg voor de wederopbouw op een nieuwe locatie. Een eerste plan om de pastorie samen met de kerk als een aparte religieuze entiteit naar de Grintweg te oriënteren, met de achterzijde naar het Sint-Veerleplein (aanleg- en rooilijnenplan, de Montigny en Somers, 21 september 1920, link) wordt in 1921 verlaten: in een perspectieftekening (de Montigny, april 1921) wordt de pastorie ten noordoosten van de kerk, met voorgevel naar het plein gericht, ingeplant. Door de vooruitspringende rooilijn is de pastorie in één zichtas opgenomen met de aansluitende lage huizenrij. De tekening benadert reeds de vanaf 1921 en vooral 1922 gerealiseerde historiserende wederopbouw: een innoverend stedenbouwkundig concept met aaneengesloten bebouwing rondom een beboomd plein in combinatie met de traditionele trap- en tuitgevels van pastorie en huizen.

De wederopbouwpastorie

De pastorie met dubbelhuisopstand van drie traveeën en twee bouwlagen onder steil zadeldak (rode mechanische pannen, gootlijst op klossen) heeft een kenmerkende regionale baksteenarchitectuur. Illustratief hiervoor zijn de rechthoekige muuropeningen op afzaten gevat in korfboognissen, de centrale dakkapel met uitzwenkende belijning, bolbekroning en smeedijzeren kruis, en de trapgevels voor de zijgevels. Ook de achtergevel geeft duidelijk de dubbelhuisstructuur aan, met verspringende vensterhoogte en ovaal traplicht. Het oorspronkelijke beschilderde houtwerk met vleugeldeur met briefpaneel, en kozijnconstructies met kruisindeling en kleine roedeverdeling in de bovenlichten is deels bewaard. De gevelvelden van de zijgevels zijn ingevuld met drieledige bolkozijnen. De benedenvensters zijn van bij de wederopbouw voorzien van rolluiken, de bovenvensters waren oorspronkelijk voorzien van lage luiken. Ook de interieurindeling en –aankleding is grotendeels bewaard. In de achterliggende tuin is het nutsgebouw onder pannen dak, met getoogde muuropeningen en muizentandfries deels bewaard. Ook de tuinmuur is bewaard.