Belgische betonnen militaire post uit de Eerste Wereldoorlog nabij het gehucht Grognie.

Eens de bewegingsoorlog tot een stilstand gekomen is aan de IJzer in het najaar van 1914 bouwt het Belgische leger talrijke verdedigingswerken uit in het vlakke hinterland. Er ontstaat een netwerk aan verdedigingsstellingen met loopgraven en verbindingsgangen, dat naarmate de oorlog vordert steeds fijnmaziger wordt. Graven is in het waterrijke polderlandschap nagenoeg onmogelijk, waardoor de verdedigingswerken opgebouwd dienen te worden. De weinige aanwezige gebouwen worden, daar waar mogelijk, in dit verdedigingsnetwerk ingeschakeld en versterkt tot hoofdkwartier, commandopost, point d’appui (steunpunt), redoute (schans), enzovoort. Talrijke bakstenen of betonnen militaire constructies, vaak als abris aangeduid, worden in of tussen deze verdedigingslijnen of versterkte sites opgetrokken, ten behoeve van de infanterie, artillerie, genie of andere diensten. Deze militaire verdedigingswerken zijn bereikbaar dankzij de aanleg van bijkomende colonnewegen, pistes, smalsporen, enz.

Het militaire verdedigingsnetwerk is voortdurend in evolutie: terwijl de verdedigingswerken steeds opnieuw dienen hersteld te worden, worden ook onafgebroken nieuwe verdedigingswerken opgetrokken en krijgen verdedigingslijnen andere benamingen of strategische functies toegedicht (bv. redoutes worden points d’appui of omgekeerd).

Gaandeweg kunnen aan het Belgische front ten noorden en ten westen van Diksmuide twee grote verdedigingslinies onderscheiden worden, elk bestaande uit meerdere verdedigingslijnen. De eerste verdedigingslinie omvat de eigenlijke frontlinie, met de voorposten in de geïnundeerde IJzervlakte en de eigenlijke eerste verdedigingslijn langsheen de voormalige spoorwegbedding Nieuwpoort – Diksmuide, tot iets ten noordwesten van de beruchte Dodengang. Vanaf hier loopt de Belgische eerste lijn tot aan Fort Knokke min of meer langs de westelijke oever van de IJzer. Parallel met deze frontlinie worden andere verdedigingslijnen uitgebouwd, met de zogenaamde 3me Ligne d’Armée (de legerstelling) als meest westelijke verdedigingslijn, min of meer lopende langs de Koolhofvaart en de Oude A-Vaart, tot net ten oosten van Lampernisse naar Nieuwkapelle en verder.

De tweede, meest westelijke verdedigingslinie loopt grosso modo van Oostduinkerke over Veurne, langs het Lokanaal tot Pollinkhove.

Het gehucht Grognie (of Groigne) ter hoogte van het kruispunt van de Grote Beverdijkvaart met de Alveringemstraat, ligt tijdens de oorlog achter de zogenaamde 3me Ligne Ter. Deze verdedigingslijn komt van boven Oostkerke, buigt vervolgens af tot net achter de Grote Beverdijkvaart om vervolgens aan het kruispunt van de Oude Zeedijk en de Grote Beverdijkvaart af te draaien naar het centrum van Oudekapelle. Vervolgens loopt deze verdedigingslijn naar de IJzer, richting kilometerpaal 23 (bij Villa Marietta).

De Grognie wordt tijdens de oorlog uitgebouwd tot een point d’appui, een steunpunt. Rond het kruispunt ontstaat een knooppunt aan spoorlijnen richting front. Iets ten zuiden van de constructie passeert een kanonweg richting front. In de omgeving staan tijdens de oorlog veel batterijen opgesteld. Bij de Groigne wordt ook tijdelijk een vooruitgeschoven chirurgische voorpost ingericht.

Het is niet geweten welke functie in deze betonnen post is ondergebracht tijdens de oorlog.

Het feit dat het dak aan frontzijde dikker is dan aan de andere zijde, wijst op de betrachting om spaarzaamheid en veiligheid zo maximaal mogelijk te laten renderen.

Beschrijving

Bovengrondse rechthoekige betonnen constructie (ca. H. 190 x L. 360 x Br. 310cm). Het betonnen dak verhoogt sterk naar het oosten toe. Uit de bewaarde afdrukken in het beton kan vermoed worden dat dit betonnen dak aan de zijkanten oorspronkelijk gegoten was tegen zandzakjes, die nu verdwenen zijn.

Het beton van de muren lijkt (deels) gegoten tegen een bekisting van betonnen tegels, die deels gecementeerd zijn. De bovenste rand bestaat in ieder geval uit langwerpige betonnen tegels, die met ronde ijzers verankerd zijn.

Aan westelijke zijde zit één deuropening (H. 100 x Br. 50 x D. 53cm) en één vensteropening (H. 42 x Br. 47cm), die dichtgemaakt is.

De binnenruimte is circa 200cm diep. De binnenmuren zijn gecementeerd. Tegen het betonnen plafond zijn een deel van de houten balken bewaard gebleven. In één balk zit een ijzeren haak.

In de buitenmuur zijn inscripties te zien, die echter moeilijk leesbaar zijn. Er is onder meer een “8” en “Li” te onderscheiden.

Schuilplaats en onderkomen voor manschappen van het Belgische leger tijdens de Eerste Wereldoorlog, gelegen tussen de Belgische eerste en tweede verdedigingslinie. Gelegen in het beschermd landschap Oudlandpolders van Lampernisse (M.B. van 30.01.2002). Rechthoekige constructie opgebouwd uit grote betonblokken, met naar het oosten toe verhogend dak. In de zuidmuur onleesbare inscriptie. Binnenin bewaarde houten balken tegen betonnen plafond en zeldzame ijzeren haak.

Locatie

Vrijstaande, bovengrondse militaire constructie langs de Grote Beverdijkstraat, zo een 1 km ten noordwesten van Oudekapelle, en zo een 2.5km ten noordwesten van de IJzer, nabij het gehucht "De Grognie". Aan de overkant van de straat ligt de constructie met Moorse boog. Omgeving is vlak en bestaat uit weiden.

Historische achtergrond

Betonnen constructie gelegen tussen de Belgische 1ste en 2de verdedigingslinie. Het dak verhoogt in de richting van de vijand, wat extra versteviging en beveiliging met zich meebrengt.

Beschrijving

Rechthoekige, betonnen militaire constructie (circa H. 190 x L. 360 x Br. 310cm) met dak die sterk verhoogt naar het oosten toe. Onderaan gegoten tegen planken en bovenaan gebouwd met grote betonblokken. De achterzijde (westkant) bevat 1 deuropening (circa H. 100 x Br. 50 x D. 53cm) en 1 vensteropening, dat met beton toegemaakt is (H. 42 x L. 47cm).

Binnenin is één ruimte, met een diepte van circa 200cm. De voormuur (naar het oosten gericht) is vermoedelijk circa 115cm dik. In het betonnen plafond steken nog houten balken. Er is een zeldzame ijzeren haak te zien.

In de buitenmuur aan de Z-kant zijn nog inscripties aanwezig, die echter heel moeilijk leesbaar zijn.