Teksten van Duits militair postje I Praatbos

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78565

Duits militair postje Praatbos ()

Eén van drie Duitse betonnen militaire postjes uit de Eerste Wereldoorlog in het Praatbos. Het gaat om zeer kleine constructies, die verspreid staan in het bos.

Net ten westen van het Praatbos wordt tijdens de oorlog de III. Stellung uitgebouwd, de derde lijn van de eerste Duitse verdedigingslinie.

In en rond het Praatbos ontplooit zich tijdens de oorlog een drukke militaire activiteit. Er zijn kantonnementen ingericht waarvan vandaag de dag nog sporen bewaard gebleven zijn, waaronder een Duitse officiersmess, de Duitse militaire begraafplaats – een tweede kleinere Duitse begraafplaats aan de noordrand van het Praatbos (waarschijnlijk het Friedhof Klein-Praatbosch) is opgeheven – en een Duitse gedenkmuur.

Langs de Houtlandstraat wordt een tramspoor aangelegd, dat Leke via Lappersfort (kruispunt Lappersfortstraat en Moerestraat), Praatbos en Wikkelaar (kruispunt Houtlandstraat en Wijnendalestraat) met Kortewilde (Vladslo) verbindt. Net ten noorden van het Praatbos, langs de Brugse Heerweg, takt dit tramspoor af in westelijke richting. Tussen het Praatbos en de Wikkelaar (het kruispunt van de Houtlandstraat met de Wijnendalestraat) is er een laad- en loskaai. Hier zijn onder meer Zivilarbeiter ingezet, die wagons dienen te laden en lossen ter hoogte van een opslagplaats voor keien, hout en ander materiaal.

In en rond het Praatbos zijn er volgens de inlichtingen van het Belgische leger ook batterijen met Duitse kanonnen opgesteld. Dit wordt eveneens bevestigd in de getuigenissen van Zivilarbeiter. Op 5 november 1917 bijvoorbeeld vermoedt het Belgische leger dat er onder meer in het westelijke deel van het Praatbos een kanon van 15cm opgesteld staat. Vanuit kabelballonnen worden de vijandelijke bewegingen aan de IJzervlakte geobserveerd. De omgeving van het Praatbos wordt dan ook regelmatig door de geallieerden onder vuur genomen.

Opvallend is dat de drie Duitse postjes elk op een eigen manier geconstrueerd zijn.

Wat de oorspronkelijke functie van de drie kleine constructies was, kan niet met zekerheid vastgesteld worden. Aan de hand van de beperkte grootte van de drie constructies en hun verspreide ligging in het Praatbos lijkt het waarschijnlijk dat de constructies fungeerden als opslagplaatsen voor munitie voor de vlakbij gelegen batterijen. In ieder geval vormen de drie bewaarde postjes – naast de officiersmess, het Duitse gedenkteken en uiteraard de Duitse militaire begraafplaats – belangrijke materiële getuigen van de drukke militaire activiteiten in en rond het Praatbos tijdens ’14-’18.

Beschrijving

Dit betonnen postje is vlakbij het Duitse gedenkteken in het Praatbos gelegen, ten noorden van de Duitse militaire begraafplaats. Het betreft een kleine, halfondergrondse betonnen constructie met rechthoekig grondplan van circa breedte 130 x diepte 250cm. De muren steken maximaal 125cm boven het huidige grondoppervlak uit.

Het beton is gegoten tegen een houten bekisting. Opvallend zijn de gleuven van 2,5cm breedte in de betonnen muren. Tegen de constructie leunt een betonnen plaat van 190 x 320cm, vermoedelijk een onderdeel van het dak van de constructie. Aan de noordoostelijke zijde zit een deuropening van H. 100 x Br. 60 x D. 17cm. De raamopeningen aan noordwestelijke en zuidwestelijke zijde meten H. 26 x Br. 26 x D. 17cm.

  • Documentatiecentrum In Flanders Fields Museum, Collectie militaire stafkaarten: Nieuport Plan Directeur Armée Belge, 5/9/1918.
  • Koninklijk Legermuseum, Collectie luchtfoto's Eerste Wereldoorlog: Praatbos, nummer 5213, 22/8/1917.
  • Koninklijk Legermuseum, Fonds Zesde Legerafdeling, doos 56, plan ARMEE BELGE, G.H.Q., 2me SECTION, Batteries actives Dixmude, 5/11/1917.
  • DEBLAERE A. 1979-1980: Mijn levensverhaal periode 1914-18, Ledenblad Heemkundige Kring David Jonckheere Aartrijke 3.11, 3.12, 4.14, 4.15.
  • S.N. s.d. [1938]: Deutsche Kriegsgräberstätten in Belgien. Amtl. Deutschen Kriegsgräberdienst in Belgien.
  • S.N. 1989: De grote oorlog - levende getuigenissen, Coclariensia 4.2.
  • VON MÜLMANN D. & MOHS D. 1935: Geschichte des Lehr-Infanterie-Regiments und seiner Stammformationen, Zeulenroda.

Bron: Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen, Beschermingsdossier 4.001/32003/108.1, Drie Duitse militaire postjes (WO I) Praatbos, Houtlandstraat zn (DECOODT H., 2012)
Auteurs:  Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duits militair postje I Praatbos [online], https://id.erfgoed.net/teksten/370133 (geraadpleegd op ).


Duitse wachtposten van de Eerste Wereldoorlog ()

Twee Duitse wachtposten van de Eerste Wereldoorlog, gelegen in het "Praatbos", ten noorden (wachtpost I) en ten westen (wachtpost II) van de Duitse militaire begraafplaats. Onderdeel van artilleriestelling, gelegen achter de derde verdedigingslinie.

Kleine halfondergrondse betonnen militaire constructie, aan de buitenzijde gegoten tegen een houten bekisting. Wachtpost I is voorzien van een deuropening aan de noordoostzijde, en van vensters aan de noordwest- en de zuidwestzijde. Een betonnen plaat die aan de noordwestzijde op de constructie leunt, maakte vermoedelijk oorspronkelijk deel uit van de dakconstructie. Merkwaardig zijn de smalle, circa 90 centimeter hoge gleuven in de twee zijmuren (de functie daarvan kan niet eenduidig verklaard worden). Het beton van wachtpost II is versterkt met ijzer, de muren zijn circa 35 centimeter dik. Binnenin, één kleine lage ruimte met in de hoeken verticale uitsparingen, restanten van hout aanwezig.

  • Inventarisatie van Relicten uit de Eerste Wereldoorlog in de Westhoek (Provincie West-Vlaanderen, "Oorlog en Vrede in de Westhoek", en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen).

Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. & SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duits militair postje I Praatbos [online], https://id.erfgoed.net/teksten/78565 (geraadpleegd op ).


Duits militair postje I Praatbos (Vladslo - WOI) ()

Locatie

Eén van drie militaire postjes verspreid over het Praatbos, langs de Houtlandstraat te Diksmuide (Vladslo). Constructie 1 is vlakbij het Duitse gedenkteken in het Praatbos gelegen, ten noorden van de Duitse militaire begraafplaats. Constructie 2 ligt ten westen van de Duitse militaire begraafplaats. Constructie 3 ligt aan de overkant van de Houtlandstraat, in het stuk Praatbos op circa 100m ten noordwesten van de Duitse officiersmess, tegen het kruispunt van de Houtlandstraat met de Brugse Heerweg.

Historische achtergrond

Eén van drie Duitse militaire postjes in het Praatbos te Diksmuide (Vladslo). Het gaat om zeer kleine constructies, die verspreid staan in het bos.

Net ten westen van het Praatbos werd tijdens de oorlog de III. Stellung uitgebouwd, de derde lijn van de eerste Duitse verdedigingslinie. In en rond het Praatbos ontplooide zich tijdens de oorlog een drukke militaire activiteit. Ten eerste waren er kantonnementen ingericht: hiervan zijn vandaag de dag nog sporen bewaard gebleven, waaronder een Duitse officiersmess, de Duitse militaire begraafplaats (een andere, kleinere Duitse begraafplaats aan de noordrand van het Praatbos, waarschijnlijk het Friedhof Klein-Praatbosch, is tegen 1938 opgeheven) en een Duitse gedenkmuur.

Langs de Houtlandstraat liep een tramspoor, dat Leke via Lappersfort (kruispunt Lappersfortstraat en Moerestraat), Praatbos en Wikkelaar (kruispunt Houtlandstraat en Wijnendalestraat) met Kortewilde (Vladslo) verbond. Net ten noorden van het Praatbos, langs de Brugse Heerweg, takte dit tramspoor af in westelijke richting. Tussen het Praatbos en de Wikkelaar (het kruispunt van de Houtlandstraat met de Wijnendalestraat) was er een laad- en loskaai. Hier werden onder meer Zivilarbeiter ingezet, die wagons dienden te laden en lossen ter hoogte van een opslagplaats voor keien, hout en ander materiaal.

In en rond het Praatbos waren volgens de inlichtingen van het Belgische leger ook batterijen met Duitse kanonnen opgesteld. Dit wordt eveneens bevestigd in de getuigenissen van Zivilarbeiter. Op 5 november 1917 vermoedt het Belgische leger dat er onder meer in het westelijke deel van het Praatbos een kanon van 15cm opgesteld staat. Vanuit kabelballonnen werden de vijandelijke bewegingen aan de IJzervlakte geobserveerd. De omgeving van het Praatbos werd dan ook regelmatig onder vuur genomen.

Opvallend is dat de drie Duitse postjes elk op een eigen manier geconstrueerd zijn. Wat de oorspronkelijke functie van de drie kleine constructies was, kan niet met zekerheid vastgesteld worden. Aan de hand van de beperkte grootte van de drie constructies en hun verspreide ligging in het Praatbos zou kunnen geconcludeerd worden dat de constructies dienden als opslagplaats voor munitie (voor de vlakbij gelegen batterijen). Andere mogelijkheid is dat het om kleine wachtpostjes gaat. In ieder geval vormen de drie bewaarde postjes, naast de officiersmess, het Duitse gedenkteken en uiteraard de Duitse militaire begraafplaats, belangrijke materiële getuigen van de drukke militaire activiteiten in en rond het Praatbos tijdens ’14-’18.

Beschrijving

Deze militaire constructie is vlakbij het Duitse gedenkteken in het Praatbos gelegen, ten noorden van de Duitse militaire begraafplaats. Het betreft een kleine, halfondergrondse betonnen constructie met rechthoekig grondplan van circa Br. 130 x D. 250cm. De muren steken maximaal 125cm boven het huidige grondoppervlak uit.

Het beton is gegoten tegen een houten bekisting. Opvallend zijn de gleuven van 2,5cm breedte, die op regelmatige afstand in de betonnen muren aanwezig zijn. Tegen de constructie leunt een betonnen plaat van 190 x 320cm, vermoedelijk een onderdeel van het dak van de constructie. Aan de noordoostelijke zijde zit een deuropening van H. 100 x Br. 60 x D. 17cm. De raamopeningen aan noordwestelijke en zuidwestelijke zijde meten H. 26 x Br. 26 x D. 17cm.

  • Documentatiecentrum In Flanders Fields Museum, Kaartencollectie, Belgische militaire kaart Nieuport. Plan Directeur Armée Belge, 5/9/1918.
  • Koninklijk Legermuseum, Fonds Zesde Legerdivisie, doos 56, plan ARMEE BELGE, G.H.Q., 2me SECTION, Batteries actives Dixmude, 5/11/1917.
  • DEBLAERE A. 1979-1980: Mijn levensverhaal periode 1914-18, Ledenblad Heemkundige Kring David Jonckheere Aartrijke, 3.11 & 12, 4.14 & 15.
  • S.N. 1938: Deutsche Kriegsgräberstätten in Belgien, Amtl. Deutschen Kriegsgräberdienste in Belgien.
  • S.N. 1989: De grote oorlog - levende getuigenissen, Coclariensia 4.2.
  • VON MÜLMANN D. & MOHS D. 1935: Geschichte des Lehr-Infanterie-Regiments und seiner Stammformationen, Zeulenroda.

Bron: WOI Relict (297): Duitse wachtpost Praatbos (Vladslo - WOI)
Auteurs:  Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duits militair postje I Praatbos [online], https://id.erfgoed.net/teksten/195668 (geraadpleegd op ).