Duitse militaire constructie van de Eerste Wereldoorlog ()

Bovengrondse militaire constructie, gelegen in een weide achter de bebouwing aan de straat. Duitse constructie van de Eerste Wereldoorlog, onder licht afhellend dak. Het beton is gegoten tegen een houten bekisting. De constructie kan opgedeeld worden in een groot rechthoekig deel (opgedeeld in twee ruimtes) en een kleinere bijbouw. De lange noordoostzijde met twee grote en één kleine toegangen kreeg een serieuze voltreffer, waardoor de bewapening van ronde ijzers zichtbaar is geworden. De puinen bij de achtermuur wijzen op een uitstekende lagere muur (mogelijk met trapjes), van waaruit men onder bescherming van de hogere muur de vijand kon beschieten. De twee grote toegangen geven uit op een gang die op zijn beurt toegang geeft tot de twee ruimtes (hengsels van deuropeningen in de gang bewaard), vanuit de gang kijkgaten naar de ruimtes. Plafonds verstevigd met ijzeren profielen, bewaarde houten planken, kruipgat tussen de twee ruimtes. De kleine deuropening rechts geeft toegang tot een kleine, hoge ruimte met een gat in het dak, bereikbaar via klimijzers.

Aan de hand van een Britse tekening, gebaseerd op een veroverde Duitse schets van 15 november 1917 van een gelijkaardig type, kan de constructie als volgt geduid worden. De twee grote ruimtes dienden wellicht als schuilplaatsen voor de manschappen: tien man per ruimte die in twee etages konden slapen, verwarmd met een kachel. Deze ruimtes werden afgesloten met (stalen ?) deuren (zie bewaarde hengsels), waardoor de manschappen beschermd waren tegen een voltreffer. Via het mangat van de kleine ruimte had men toegang tot het dak, van waar de vijand onder vuur kon worden genomen, er was een communicatiebuis met de rechter grote ruimte.

  • Inventarisatie van Relicten uit de Eerste Wereldoorlog in de Westhoek (Provincie West-Vlaanderen, "Oorlog en Vrede in de Westhoek", en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen).

Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. & SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse bunker [online], https://id.erfgoed.net/teksten/78574 (geraadpleegd op ).


Duitse bunker Kortewildestraat (Vladslo - WOI) ()

Bovengrondse militaire constructie, gelegen in een weide achter de bebouwing van de Kortewildestraat, tegen (ten noordoosten van) de dorpskom van Vladslo. Te bereiken via een landbouwpad.

Historische achtergrond

Dankzij een Britse tekening, gebaseerd op een veroverde Duitse schets van 15 november 1917 en waarvan het type min of meer overeenstemt, kan de constructie als volgt geïnterpreteerd worden.

De twee grote ruimtes zouden als schuilplaatsen voor manschappen gefungeerd hebben: tien man per ruimte, die in elke ruimte in twee etages te slapen gelegd werden. De uitsparingen in de middelste binnenmuur dienden vermoedelijk voor een kachel met verluchtingspijp (in tegenstelling tot de schets is in het kruipgat geen gat voor een kachelpijp te zien). Deze twee ruimtes werden afgesloten met (vermoedelijk stalen) deuren, die naar buiten toe opengingen (zodoende waren de binnenruimtes extra beschermd tegen eventuele schokken van een voltreffer). De hengsels van die deuren zijn nog bewaard gebleven.

Via het gat in het dak van de kleine ruimte, kon het dak bereikt worden, vanaf waar de vijand onder vuur genomen kon worden. Op de tekening is te zien hoe een pijp tussen de kleine ruimte en de rechtse grote ruimte diende als communicatiebuis (bijvoorbeeld om te verwittigen wanneer er alarm was). Volgens de tekening zouden de puinen bij de achtermuur kunnen gediend hebben voor een uitstekende, lagere muur, die fungeerde als borstwering, van waarop men dus onder bescherming van de hogere achtermuur, de vijand onder vuur kon nemen. Aan de linkerkant zouden trapjes in de betonnen achtermuur aanwezig zijn, maar aangezien deze achtermuur tot puin herschapen is, kan dit niet met zekerheid gezegd worden. De vermoedelijke grote uitsparing in de gang ter hoogte van deze uitstekende muur zou als opbergplaats gediend hebben.

Beschrijving

Bovengrondse betonnen militaire constructie. De constructie kan als het ware opgedeeld worden in een groter deel (in de vorm van een rechthoek) met eraan een kleine bijbouw en meet in zijn totaal circa L. 10 x Br. 7.50m. Het beton is gegoten tegen een houten bekisting. Het dak helt lichtjes af. De achterkant, naar het noordoosten gericht, bevat drie toegangen, waarvan twee grote en één kleinere. Deze achterkant heeft een voltreffer gekregen, waardoor de bewapening, bestaande uit ronde ijzers, zichtbaar geworden is en een deel van de muur tot puin herleid is. Er zijn nog enkele kleine vierkante gaten in deze buitenmuur zichtbaar.

De twee grote toegangen worden met mekaar verbonden door een gang, die op zijn beurt via twee deuropeningen uitgeeft op twee rechthoekige ruimtes van circa H. 180 x L. 400 x Br. 400 cm. Er zijn nog hengels aan die deuropeningen aanwezig, evenals twee kleine kijkgaten tussen de ruimtes en de gang. De ijzeren profielen, waarmee het plafond verstevigd is, zijn nog zichtbaar evenals de op regelmaat geplaatste verticale houten planken in de muren. Hier en daar zijn ook nog horizontale houten planken in de muren aanwezig, evenals uitsparingen in de muren. De twee ruimtes worden onderling nog eens verbonden door een kruipgat (circa H. 70 x Br. 55 x D. 100cm), dat zich zo'n 30cm boven de grond bevindt.

Een deel van de gang die de twee buiten- en binnentoegangen verbindt, is ingestort. De afwerking en de resten van het beton doen een grote uitsparing in die gang vermoeden, op zo'n manier zodat een deel van de buitenmuur ook een stuk moet uitgestoken hebben.

De kleine deuropening (circa H. 100 x Br. 70 x D. 50cm) uiterst rechts geeft toegang tot een kleine, hoge ruimte (circa H.200 x Br. 125 x D. 160cm), met een gat door het plafond met een diameter van circa 60cm en hoogte 120cm. De ijzers, die de trap naar dit gat vormden, zijn nog steeds stevig in de muur verankerd.

  • S.N. 1992: Projekt: Monumentenwacht 1914/18, Shrapnel, juli, 34-36.

Bron: DECOODT H. & BOGAERT N. 2002-2005: Inventarisatie van het Wereldoorlogerfgoed in de Westhoek, project in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, “Oorlog en Vrede in de Westhoek”, en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen.
Auteurs:  Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse bunker [online], https://id.erfgoed.net/teksten/195688 (geraadpleegd op ).