Voormalig gemeentehuis van 1922, zie datumsteen, naar ontwerp van architect René Cauwe (Brugge). Verankerde gele baksteenbouw van vier traveeën en twee bouwlagen op verhoogde begane grond onder leien zadeldak. Links, lagere travee onder dito zadeldak. Typerende wederopbouwkenmerken: zijgevels uitgewerkt als trapgevels met schouderstukken, horizontale geleding door middel van similibanden en doorlopende druiplijsten in geprofileerde baksteen, kruisvensters gevat in korfboognissen en dakkapel uitgewerkt met trapgeveltje met schuin geplaatst topstuk. Bewaard houtwerk met kleine roedeverdeling in de bovenlichten. Gootlijst op geprofileerde bakstenen consoles.

De gedenkplaat hangt tegen de voorgevel van het voormalige gemeentehuis van Woumen, Woumenweg 244, vlakbij de kerk.

Historische achtergrond

Het begin van het Eindoffensief voor de Legergroep Vlaanderen was gepland op 28 september 1918, om 05.30u in de morgen. De Belgische aanvalssector liep van Het Wieltje (Sint-Jan) tot aan de Hoge-brug (Diksmuide) en was in drie opgedeeld, respectievelijk voor de Groepering Zuid (van Het Wieltje tot Langemark), de Groepering Centrum (van Langemark tot Mangelare) en Groepering Noord (van Mangelare tot aan de Blankaart). Tussen de Blankaartvijver en de Hoge Brug stond de 4de infanteriedivisie nog eens in voor een afleidingsopdracht.

De Duitse verdedigingswerken bij De Rille (ten westen van Woumen) konden de militaire plannen nabij Woumen grondig in de war sturen. Vandaar dat besloten werd om eerst deze verdedigingswerken uit te schakelen tijdens een verrassingsaanval.
Deze stormloop werd om 5.00u 's morgens, een halfuur voor de eigenlijke operaties begonnen, uitgevoerd door een compagnie Wielrijders en een half peloton vrijwilligers van het 1ste Lansiers / Lichte Groepering / 4de Legerdivisie. De Rille zelf werd uitgeschakeld, maar de vlakbij gelegen hoeve "G" bleef tot de volgende nacht in Duitse handen. De menselijke verliezen bij deze operatie waren zwaar en worden op deze gedenkplaat herdacht.
De gedenkplaat werd onthuld op 8 juli 1951.

Kenmerken

Rechthoekige plaat, geplaatst op een lijst uitgevoerd in hardsteen.
'In memoriam', 'Op 28.9.1918 te 5 uur 's morgens heeft de compagnie Wielrijders, geholpen door een half peloton vrijwilligers van het 1e Lansiers/L.Gr./ 4 L.D. onder bevel van kapitein Jacquemin bij verassing (sic) de stormloop ingezet op de verdedigingswerken van Rille die zij na een bloedig gevecht ingenomen heeft'. 'Sneuvelden of werden doodelijk gewond:', 'Le 28.9.1918 à 5 heures du matin la Compagnie Cycliste aidée d'un demi peloton de volontaires du 1er Lanciers/Gr.L./4 D.A. aux ordres du capitaine Jacquemin à donné par surprise l'assaut aux organisations de Rille dont elle s'est emparée après un sanglant combat'. 'Ont été tués ou mortellement blessés:', met de namen (volgens graad), '2 officieren 2 korporalen en 17 wielrijders werden gekwetst.', '2 officiers 2 caporaux et 17 cyclistes furent blessés.'.
H. 165,5 cm x Br. 110 cm

• JACOBS M. 1996: Zij, die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, deel 2, Brugge.
• VLAEMYNCK J. 1987: Het bevrijdingsoffensief in onze streek, Den Dyzere, VI, 23-28, 33-43.
• WEEMAES, Kol. S.B.H. b.d. M. s.d.: Van de IJzer tot Brussel, Marcinelle.