erfgoedobject

Hoeve met losse bestanddelen

bouwkundig element
ID
78821
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78821

Juridische gevolgen

Beschrijving

Historische hoeve met losstaande bestanddelen, zijnde boerenhuis en schuur, allebei met aansluitende stal, haaks op elkaar geplaatst op een onverhard erf. Vanaf de Legeweg toegankelijk via een lange dreef, afgesloten met een ijzeren hek tussen bakstenen pijlers. Eind 20ste eeuw gerenoveerd tot woning.

Historiek

Historisch kaartenmateriaal verwijst naar de rijke geschiedenis van de site: op 16de-eeuwse kaarten aangeduid als twee haaks op elkaar staande gebouwen met lange dreef, namelijk op de kaart van P. Pourbus (1561-1571) en een kopie van een ommeloper van 1565. 18de-eeuws kaartenmateriaal (onder meer kaart van Ferraris, 1770-1778) laat ons een uitbreiding van de gebouwen zien met twee bijkomende volumes voor de reeds bestaande (wellicht schapenstal en zomerkeuken); eveneens aanduiding van een staande wip ten oosten van het erf. Grosso modo dezelfde situatie op de 19de-eeuwse kaarten. Behalve een verbreding van het woonhuis en een heropbouw van het bakhuis in 1860 (vermelding pas in 1882) werden in het kadaster geen wijzigingen gemeld. Op het einde van de 20ste eeuw worden schapenstal en bakhuis afgebroken.

Beschrijving

Boerenhuis met vermoedelijk 17de-eeuwse kern; baksteenbouw onder pannen zadeldaken, bestaande uit laaghuis van drie traveeën en hooghuis van twee traveeën. Hooghuis bestaande uit twee achter elkaar liggende opkamers op twee ruime kelders met tongewelf; de opkamer aan de erfzijde is de oudste, zie gebruik van donkere baksteen tot een hoogte van twee meter tegenover lichtere baksteen voor de rest van het huis en muurvlechtingen in zijpuntgevel die de verbreding van de woning aanduiden. Twee rechthoekige muuropeningen met luikduimen en nieuw schrijnwerk naar oud model. Laaghuis met deur in omlijsting van zwarte baksteen, oorspronkelijke indeling in twee kamers, bij verbouwing vergroot tot één ruimte, waarin bewaarde schouw met houten schouwbalk en boezem met naïeve landschapsschildering; tegelbekleding (zie Devliegher) verdwenen. Moer- en kinderbalken zijn bewaard. Links, aansluitend, lagere stalvleugel, verankerde baksteenbouw onder zadeldak, kleine staldeuren en -vensters. Haakse, gele bakstenen schuur, vermoedelijk met 18de-eeuwse kern. Enkelvoudige dwarsschuur, waaraan rechts een deel in rode baksteenbouw werd toegevoegd in 1833 (zie muurankers).

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, Primitief kadasterplan Moerkerke, sectie A, blad 2 (1834).
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Moerkerke, 1882/3.
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling Omlopers Jonckheere, nr. 1254: Kaart van 12de begin van de watering Moerkerke-Noord-over-de-Lieve, als bijlage in Omloper van de watering van Moerkerke-Noord-over-de-Lieve, 1ste-16de, 17de-28ste, 29ste-41ste begin, kopie opgemaakt naar de omloper van Joos Rogierssen de Valcke van 1565, deze van A. Messiaens van 1634 (17de eeuw).
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling kaarten en plannen Mestdagh, nr. 937: Figuratief plan van een leen in de watering Moerkerke-Noord-over-de-Lieve (sectie 12), eigendom van Jonker Balthasar Cobrisse, 32 x 20 cm, gemaakt door P. Gilliodts, naar de kaart van Fr. Verplancke uit 1718. (18de-eeuwse kopie).
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling kaarten en plannen Mestdagh, nr. 986. Kaart als bijlage van nr. 986: Topografische kaart van eigendommen in watering Moerkerke-Noord-over-Lieve (sectie 4, 12-14, 17, 21, 23, 32, 41) en watering Moerkerke-Zuid-over-Lieve (sectie 28, 37), eigendom van Guil. Gilliodts, 94 x 80 cm, gemaakt door G.J. (kopie 1832).
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling kaarten en plannen Mestdagh, nr. 948: Figuratieve kaart van een hoeve en landerijen in watering Noord-over-de-Lieve (secties 5, 6, 8, 9, 11-15, 24 en 41) en watering Maldegemse Polder (sectie 6), eigendom van Jonker Jacques van Zuylen, 97,5 x 65,5 cm, gemaakt door P. Gilliodts, naar de kaart van J.A. Laurenz uit mei-juni 1751 (eind 18de eeuw).
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling kaarten en plannen Mestdagh, nr. 936: Perceelsplan van de gemeente in watering Moerkerke-Noord-over-de-Lieve (sectie 1-40), 19de eeuw.
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling kaarten en plannen Mestdagh, nr. 955a: Topografische kaart van een hoeve en landerijen in watering Moerkerke-Noord-over-de-Lieve (sectie 9, 12, 13) en (sectie 18, 20) en watering Moerkerke-Zuid-over-de-Lieve (sectie 20, 27, 33, 34, 40), eigendom van de erfgenamen van Martin Lippens, kopie 19de eeuw.
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling kaarten en plannen Mestdagh, nr. 2271: Kaart van de watering van Moerkerke-Noord-over-de-Lieve met indicatie van secties, 19de eeuw.
  • DEVLIEGHER L., De Zwinstreek, in Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, deel 4, Tielt, 1970, p. 140-141 (Legeweg nr. 8).

Bron: CALLAERT G. & HOOFT E. met medewerking van SANTY P. & SNAUWAERT L. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Damme, Deel I: Stad Damme, Deelgemeenten Hoeke, Lapscheure en Moerkerke, Deel II: Deelgemeenten Oostkerke, Sijsele en Vivenkapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL17, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Hooft, Elise; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve met losse bestanddelen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78821 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Damme

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.