erfgoedobject

Hoeve met losse bestanddelen De Snippe

bouwkundig element
ID
78874
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78874

Juridische gevolgen

Beschrijving

Gelegen aan de hoek met Koolkerkesteenweg. Historische hoeve "De Snippe", beeldbepalend vanaf de Koolkerkesteenweg door het grote, prestigieuze boerenhuis.

Historiek

Gaat terug op een middeleeuws landgoed, een leen van de Burg van Brugge. Historische naam van de hoeve naar de eerste gekende koper: in 1359 verkoopt Michel Snippe het goed aan Jacob van Roeselare. Vanaf de 17de eeuw is het goed gekend als "Casteel van de Woude", naar de familie van de Woude, die er in die eeuw een kasteel laat bouwen, wellicht binnen een reeds bestaande grosso modo vierhoekige, laatmiddeleeuwse omwalling. Het kasteel wordt op 18de-eeuws kaartmateriaal weergegeven als een stenen gebouw met trapgevels; ten oosten buiten de walgracht, een neerhof. Op dit prestigieuze landgoed verblijft in de 18de eeuw de Brugse familie Verhouve. Op de kaart van Ferraris (1770-1778) wordt het landgoed verkeerdelijk "Pickevet" genoemd. In de tweede helft van de 18de eeuw of in het begin van de 19de eeuw worden deze gebouwen vervangen: op de primitieve kadasterkaart van 1834 wordt de huidige configuratie van landhuis en haaks daarop een langwerpig stalvolume weergegeven, beiden binnen de omwalling met een toegang aan de zuidoostelijke zijde; het oude neerhof is verdwenen. Het haakse stalvolume zou volgens Devliegher uit 1833 gedateerd zijn. In de 19de eeuw is "De Snippe" een buitenverblijf toebehorende aan Jan Maertens de Diepenhede de Rozendaele, Procureur des Konings in Brugge. In 1882 wordt voor de nieuwe erfgenaam Willem Maertens-De Fooz, advocaat uit Brugge, een belangrijke wijziging uitgevoerd op het erf: de walgracht wordt aan de noordoostelijke zijde gedempt voor de bouw van een schuur en een bakhuis, de achterbouwen van het landhuis worden gewijzigd. In 1886 wordt een verbouwing uitgevoerd aan het zuidelijke uiteinde van het stalvolume: het huidige kopvolume wordt gebouwd, zie datering in gevelsteen "1886". In 1895 wordt de Dudzelesteenweg getrokken als verbindingsweg tussen de Koolkerkesteenweg en de Rondsaartstraat (dan "weg van Brugge naar Westkapelle" genoemd). De erfoprit naar de hoeve wordt verlegd naar deze nieuwe steenweg. In de jaren 1970 worden de walgrachten volledig gedempt. Aan de bedrijfsgebouwen worden nieuwe stukken toegevoegd. Anno 2005 wordt "De Snippe" uitgebaat als landbouwbedrijf, het woonhuis is leegstaand, de gebouwen zijn in verwaarloosde toestand.

Beschrijving

Hoeve met drie losse bestanddelen op een groot, onderhard erf: statig landhuis, haakse stalvleugel met evenwijdige schuurvleugel. Resten van de oorspronkelijke erfoprit vanaf de Koolkerkesteenweg, met vanaf de Dammesteenweg een mooi zicht op het landhuis, geaccentueerd door de rode bakstenen hekpijlers en twee grote bomen die wellicht de toegang tot het vroegere opperhof markeren.
Groot, vanuit de omgeving sterk in het oog springend landhuis in sobere classicistische stijl, gebouwd eind 18de of begin 19de eeuw, vermoedelijk op de resten van het 17de-eeuwse kasteel "van de Woude", zie op de begane grond sporen van twee, vermoedelijk 17de-eeuwse ontlastingsbogen. Diep dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder pannen afgeknot tentdak op houten kroonlijst met klossen (nok evenwijdig met Koolkerkesteenweg). Witgeschilderde baksteenbouw, gecementeerde plint met vooraan links een kelderopening. In voor- en zijgevels rechthoekige muuropeningen, op het gelijkvloers beluikt, met arduinen dorpels, voorzien van 19de-eeuws rood geschilderd schrijnwerk; voordeur met aan beide zijden een voetschraper. Interieur bestaande uit ruime, grosso modo vierkante kamers met heel sobere afwerking; balkenlagen bewaard.

Lang stalvolume ten noordoosten van het woonhuis, waarvan het lagere, noordelijke gedeelte wellicht gelijktijdig met het landhuis werd gebouwd, en het zuidelijke deel onder hogere nok dateert van 1886. Donkere verankerde baksteenbouw onder pannen zadeldaken (Vlaamse pannen, nok haaks op woonhuis). Oudste gedeelte met rechthoekige muuropeningen: kleine vensters en gedeelde staldeuren, rood geschilderd. Het jongere, hogere stalgedeelte is opgetrokken in lichtere rode baksteen en heeft een verzorgd uitgewerkte puntgevel gericht op de Koolkerkesteenweg, met twee licht getoogde poorten en een rondbogige laaddeur geflankeerd door twee oeil-de-boeuf; gedateerd in de top op gevelsteen "1886". Gelijkvloers verstoord door nieuwere, rechthoekige poort.

Evenwijdig met de stalvleugel, een groot schuurvolume met geïncorporeerd dubbel wagenhuis, gebouwd in 1882 net buiten de toen gedempte walgrachten van het opperhof. Gele verankerde baksteenbouw onder pannen zadeldak. Enkelvoudige dwarsschuur met korfboogpoorten; wagenhuis met twee lagere korfboogpoorten. Alle poorten met snelbouwsteen dichtgemetseld. Nieuwe muuropeningen gekapt in puntgevels, nieuwe aanbouwsels.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Oostkerke, 1882/4, 1886/29, 1895/5, 1943/60, 1974/14, 1979/13.
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling kaarten en plannen Mestdagh, nr. 2242b: Figuratieve kaart van de watering van Groot-Reigarsvliet (Sie. 128-132), met aanduiding van wegen, waterlopen, secties en parochiegrenzen, 49,2 x 62,9 cm, kopie naar een 18de-eeuwse kaart [1715], in 1794 behorende tot J. Mabesoone G.J.
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling kaarten en plannen Mestdagh, nr. 1147c: Figuratieve kaart van een hoeve en landerijen, in de watering van Groot-Reigarsvliet (Sie. 128-132), eigendom van Fr. De Breuck, 56 x 31,3 cm (18de E-1733).
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling kaarten en plannen Mestdagh, nr. 1147b: Figuratieve kaart van een hoeve en landerijen, in de watering van Groot-Reigarsvliet (Sie. 128-132), eigendom van Fr. De Breuck, 57,3 x 49,1 cm, opgemaakt door F. Verplancke [1733] (kopie circa 1800).
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling kaarten en plannen Mestdagh, nr. 1147a: Figuratieve kaart van een hoeve en landerijen, in de watering van Groot-Reigarsvliet (Sie. 128-132), eigendom van Fr. De Breuck, 67 x 65,8 cm, opgemaakt door J. Goethals G.J., naar de originele kaart van F. Verplancke uit 1733 (juli 1792).
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling kaarten en plannen Mestdagh, nr. 1127a: Figuratieve kaart van een leen, De Snippe genoemd, afhankelijk van het feodale hof van de Burg van Brugge, in de watering van Groot-Reigarsvliet (Sie. 128-132), eigendom van Jean Fr. Verhouve, 75,2 x 53,8 cm, opgemaakt door F. Verplancke G.J. [1757] (kopie begin 19de E).
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling kaarten en plannen Mestdagh, nr. 1127b: Figuratieve kaart van een leen, De Snippe genoemd, afhankelijk van het feodale hof van de Burg van Brugge, in de watering van Groot-Reigarsvliet (Sie. 128-132), eigendom van Jean Fr. Verhouve, 63 x 48,7 cm, opgemaakt door J.B. Logghe, naar de originele kaart van F. Verplancke van 15 november 1757 (kopie begin 19de E).
  • Rijksarchief Brugge, Omlopers Mestdagh, nr. 598: Bijgevoegd kladkaartje bij omloper van de Watering van Groot-Reigarsvliet, s.d.
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling Kaarten en Plannen, nr. 573: Kaart met de watering van Eiensluis en Groot-Reigarsvliet, tussen de Zeedijk, het kanaal van Brugge naar Oostende, ..., met aanduiding van dorpen, banen, waterlopen. Kopie naar François Lobberechts en François Verplancke (1766).
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling Kaarten en Plannen, nr. 519: Kaart met de watering van Groot-Reigarsvliet, met aanduiding van de grenzen van de parochies, straten, waterlopen enz. Kopie gemaakt door L.F. van de Pitte (1799).
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling Kaarten en Plannen, nr. 1206: Figuratief plan van landerijen (Sie. D), eigendom van Jean Maertens, 39,8 x 26,5 cm, gemaakt door G.J. (1856).
  • Rijksarchief Gent, Omlopers Jonckheere, nr. 1249, vol.D. Omloper van de watering van Groot-Reigarsvliet, 126ste-131ste begin (17de eeuw). Kopie opgemaakt naar de omloper van Claeys Tandt van 1513, deze van Gillis van Zwevezele van 1577, deze van Jacques Lobbrecht van 1647, deze van François Lobbrecht, 1683.
  • DE KEYSER R., Zo was Oostkerke, Oostkerke, s.l., s.d., s.p.
  • DEVLIEGHER L., De Zwinstreek, Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, deel 4, Tielt, 1970, p. 166 (Langenhoek nr. 160).
  • HILLEWAERT B., Archeologische inventaris Vlaanderen. Band II: Oostkerke-bij-Brugge, Gent, 1984, p. 546-551.

Bron: CALLAERT G. & HOOFT E. met medewerking van SANTY P. & SNAUWAERT L. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Damme, Deel I: Stad Damme, Deelgemeenten Hoeke, Lapscheure en Moerkerke, Deel II: Deelgemeenten Oostkerke, Sijsele en Vivenkapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL17, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Hooft, Elise; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve met losse bestanddelen De Snippe [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78874 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.