erfgoedobject

Neoclassicistisch herenhuis

bouwkundig element
ID
78948
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78948

Juridische gevolgen

Beschrijving

Gelegen aan de hoek met Zwaanstraat. Hotel-restaurant "Vredehof", opgetrokken volgens kadaster in 1884 mogelijk met integratie van oudere kern uit circa eind 18de eeuw, genoemd naar en gelegen op de wijk "De Vrede" aan het kruispunt van de Dorpsstraat, de Zwaanstraat en de Gentse Steenweg.

Historiek

Volgens kadaster opgetrokken in 1884 als herenhuis met bijgebouw (koetshuis) in opdracht van de familie Van de Bruane op de plaats van een klein landhuis met zelfde benaming uit circa eind 18de eeuw, gelegen in een domein van vier hectaren dat zich uitstrekt tot aan het thans verdwenen Spaarstraatje. De aanduiding "gedeeltelijke" herbouwing in het kadaster kan duiden op een mogelijke integratie van een oudere kern, hoewel het volume meer dan verdubbelt. In de loop van de 19de eeuw eigendom van het Damse Sint-Janshospitaal, vanaf 1865 van de Burgerlijke Godshuizen, die het pand in erfpacht geven tot het in 1897 opnieuw in privé-bezit komt. In 1885 wordt het huis door middel van kleine aanbouwen verbonden met het koetshuis aan noordoostzijde. Tijdens de Eerste Wereldoorlog, wanneer Sijsele een pleisterplaats is voor de Duitse bezetter, is hier een Duits brandweerkorps gekazerneerd. Ook in de Tweede Wereldoorlog opnieuw gebruikt als onderkomen voor de bezetter. In 1983 heraanleg van de Zwaanstraat waarbij de zuidoostelijke hoek van het perceel wordt afgesneden. Thans uitgebaat als klein familiehotel met restaurant.

Beschrijving

Dieper gelegen vrijstaand neoclassicistisch herenhuis in tuin met bijgebouw aan oostzijde, deels omhaagd en omgeven door hoog ijzeren hekwerk op bakstenen muurtje aan straatzijde; zij-ingang en hoge bakstenen tuinmuur zijde Zwaanstraat. Fraai uitgewerkt dubbel ijzeren toegangshek. Verdwenen centraal grasperkje in voortuin, thans volledig verhard (parking). Tuin met onder meer enkele 18de-eeuwse beuken, meegaand met de oorspronkelijke aanplanting van bomen bij de aanleg van de steenweg.

Dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen met souterrain onder overkragend schilddak (nok evenwijdig met straat; zwart geglazuurde pannen); nieuwe dakvlakvensters; hoge schoorstenen. Beraapte lijstgevel voor en achter met geprofileerde doorlopende dorpel en gecementeerde band onder aflijnende geschilderde houten kroonlijst op vlakke consoles. Arduinen onderdorpels. Rechthoekige muuropeningen in geriemde omlijsting; bewaard houtwerk van T-ramen. Centrale travee benadrukt door toegang met natuurstenen trappenbordes (vijf treden) tussen dito leuning. Vleugeldeur, voorheen paneeldeur, thans deels beglaasd onder rechthoekig bovenlicht. Erboven, deurvenster voorzien van fraaie geajoureerde ijzeren balustrade en balkon op natuurstenen voluutvormige consoles. Gecementeerde en geschilderde zijgevels met onder meer blinde muuropeningen. Aan tuinzijde, beglaasde wintertuin onder afgeronde bedaking met ijzeren skeletstructuur en grote roedeverdeling; centrale toegang via deels beglaasde vleugeldeur onder gedeeld bovenlicht.

Interieur. Typerende dubbelhuisplattegrond met centrale gang van waaruit toegang tot verschillende kamers. Traphal met bewaard lijst- en stucwerk van wanden en plafonds; licht geprofileerde lambrisering; nieuwe marmeren vloer. Aan oostzijde, houten trap met ingesnoerde trappaal en balusterleuning. Behouden indeling en fraaie aankleding van de vertrekken op de benedenverdieping met onder meer plankenvloeren, marmeren schouwen en rijkelijk uitgewerkte stucplafonds. Links, thans doorlopend vertrek in gebruik als eetzaal. Kamers op bovenverdiepingen met eenvoudige stucplafonds en marmeren schouwen, deels aangepast ten behoeve van de gastenkamers (onder meer nieuwe deuren).

Aan tuinzijde, lager gelegen voormalige oranjerie toegankelijk vanuit de gang via fraaie gietijzeren trap met geajoureerde treden en leuning; thans eveneens in gebruik als eetzaal.

Aan oostzijde van het perceel, bijgebouw met zijgevel aan de Zwaanstraat, vermoedelijk voormalig koetshuis. Gecementeerde en geschilderde baksteenbouw onder schilddak (nok loodrecht op herenhuis; Vlaamse pannen); nieuwe dakvlakvensters. Dubbele korfboogvormige doorrit aan zuidzijde; zijde Zwaanstraat, kleine getraliede muuropeningen waarboven centraal rondboogvenster.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207 : Mutatieschetsen, Sijsele, 1885/3, 1961/49, 1971/1, 1983/40.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 223 : Mutatiestaten, Sijsele, 1884/142-143, 1885/21-22, 1961/406-407, 1983/1132.
  • BLONDEEL C.; GODDYN P., Sijsele in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1975, afb. 53.
  • VAN POUCKE G., Archiefbeelden Damme, v.z.w. 't Zwin Rechteroever Grondgebied Damme/Gloucestershire, 2003, p. 27.

Bron: CALLAERT G. & HOOFT E. met medewerking van SANTY P. & SNAUWAERT L. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Damme, Deel I: Stad Damme, Deelgemeenten Hoeke, Lapscheure en Moerkerke, Deel II: Deelgemeenten Oostkerke, Sijsele en Vivenkapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL17, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Hooft, Elise; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Neoclassicistisch herenhuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78948 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Damme

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.