Voormalige spinnerij "Leurent" (Arlitex) of in de volksmond "De groote fabrieke". Industriële site bestaande uit spinnerijgebouw, voormalige stoommachinezaal, voormalig ketelhuis, schoorsteen, opslagplaats, spoorlijn voor de bevoorrading van het bedrijf gelegen tussen het hoofdvolume en de opslagplaats, kantoorgebouw van 1946, directeurs- en conciërgewoning uit het begin van de 20ste eeuw.
Historiek
Spinnerij opgetrokken naar ontwerp van Liétard en Forest (Tourcoing) door de Franse industrieel Henri Leurent in 1907 (zie gedateerde natuursteen in traptoren). Na enkele jaren groeide het bedrijf uit tot 170 werknemers, bloei geremd door de Eerste Wereldoorlog. Gebouwen opgeëist door de bezetter om dienst te doen als munitiedepot, ziekenhuis en administratief centrum. Bloeiperiode tijdens het interbellum, het bedrijf telt 270 werknemers. Na de Tweede Wereldoorlog groeit het bedrijf uit tot Avelgems' grootste werkgever met meer dan 400 arbeiders en bedienden. Moeilijkheden voor het bedrijf door de opkomst van de gemechaniseerde spinnerij, het bedrijf gaat failliet in 1979. Gebouwen thans deels in gebruik door de N.V. Arlitex, producent van schilderslinnen en overgordijnen.
Beschrijving
Spinnerijgebouw (hoofdvolume), van het Manchestertype, opgetrokken in een rond de eeuwwisseling courante bouwstijl, aansluitend bij de Franse stijl. Hoofdvolume gedateerd met gevelsteen "1907" van acht op elf traveeën en drie bouwlagen onder plat dak. Gevels van rode baksteen geaccentueerd door gemetselde pilasters en verfraaid met motieven van witgele baksteen, muizentandlijsten, natuurstenen sierelementen en afdekstenen. Rechthoekige muuropeningen, met ijzeren I-balken, metalen schrijnwerk met roedeverdeling. Latere uitbreiding van het hoofdvolume in dezelfde stijl. Traptoren, in analoge stijl uitgewerkt, met datumsteen in fronton, rondbogig dichtgemetseld raam, holle hoeken en pilasters met natuurstenen kapitelen. Toren later verhoogd met waterreservoir.
Interieur. Spinzalen en voorbewerkingszaal met vloeren op rasters van ijzeren I-profielen waartussen vlakke en naar de hoofdliggers toe afgeronde bepleisterde gewelven bestaande uit holle betonnen of bakstenen blokken. Betegelde vloeren. Gietijzeren zuilen met van vleugels voorziene kapitelen, sommige tussenwanden nog met van gietijzeren kaders en ankers verstevigingen voorziene asopeningen.
Machinekamer kelderverdieping, omvat electro-generator bestaande uit 3-cilinder scheepsdiesel "Anglo Belgian Gent" en "ACEC"- alternator. Grote liggende ketel met geklinknagelde platen.
Atelier kelderverdieping, omvat onder andere draaibank "Jaeggé - Paris" en vuurhaard smidse.
Voormalige stoommachinezaal. Interieur met van geglazuurde tegels voorziene wanden en sheddak met metalen dakstructuur.
Transmissieschacht tussen ketelhuis en zalen met nog bewaarde grote riemwielen en metalen paserellen/trappen.
Voormalig ketelhuis. Bakstenen volume van zes op vier traveeën. Zoldering met raster van ijzeren I-profielen waartussen metselwerk.
Schoorsteen. Ronde bakstenen schoorsteen met kroon boven bogenfries.
Brandstofpomp voor voertuigen, type met twee glazen cilinders en handpomp.
Opslagplaats. Langgevelig gebouw van één bouwlaag en tien plus negen traveeën onder pannen zadeldak. Gevel geaccentueerd door lisenen die elk een vak met segmentbogig afgedekte velden afbakenen. Betegelde vloer, metalen dakstructuur met boutverbindingen.
Kantoorgebouw, volgens bouwplan van 1946 naar ontwerp van J.M. Joris (Gent), met opschrift "FILATURE LEURENT FRERES". Deur met deurklink in de vorm van een schietspoel.
Directeurswoning uit het begin van de 20ste eeuw.
Conciërgewoning uit het begin van de 20ste eeuw aan de linkerzijde van de poort.
- Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, Cel Monumenten en Landschappen, archief nummer W/01641.
- Gemeente-archief Avelgem, Bouwaanvragen 874.1, nummer 1947/17.
- GOKA nieuwsbrief. Berichtenblad van V.Z.W Geschied- en Oudheidkundige kring van Avelgem, jaargang 3, nummer 14, 2000, p. 14.
- CORNILLY J., Monumentaal West-Vlaanderen, Beschermde monumenten en landschappen in de provincie West-Vlaanderen, deel I: arrondissementen Ieper, Kortrijk, Roeseslare, Tielt, Brugge, 2001, p. 36.
- De groote fabrieke... ideeën voor herbestemming van industrieel erfgoed in Avelgem, historische nota, Geschied- en Oudheidkundige Kring Avelgem, Avelgem, s.d.