Het standbeeld voor Armand Van Eecke staat langs de Iepersteenweg, op circa 1300 meter ten noordoosten van het dorpscentrum van Merkem.

Historische beschrijving

Armand Victor Van Eecke kwam uit een gezin van tien kinderen. Zijn ouders, Arthur en Reinhilde, behoorden tot een voorname familie uit de burgerij. In 1914 was Armand student aan de universiteit van Leuven. Hij meldde zich in 1915, op 19-jarige leeftijd, als oorlogsvrijwilliger. Op 8 januari 1916 arriveerde hij aan het front met de 5de compagnie van het 3de Linieregiment met de graad van adjudant. Als pelotonoverste vormde hij tussen officieren en soldaten een gewaardeerde schakel. Naar verluidt wist hij de soldaten op te monteren door zijn luisterend oor, inspirerende woorden, steun en door steeds het goede voorbeeld te geven.

Bij een aanval in de vroege ochtend van 9 september 1918 leidde hij de eerste groep die de prikkeldraadversperringen moest doorsnijden. Hij sneuvelde terwijl hij de bres openmaakte voor de achter hem komende mannen. Op zijn begrafenis in zijn geboortedorp Watou op 12 september 1918 bracht zijn bevelhebber een ontroerende hulde van makkers en officieren. Van Eecke werd onderscheiden met de eretekens van Ridder in de Orde van Leopold II, het Belgische en Franse militaire oorlogskruis en eervolle vermeldingen op het front.

Vrij kort na de Eerste Wereldoorlog heeft de familie Van Eecke de grond aangekocht waarop Armand gesneuveld is, met het doel er een standbeeld op te richten ter nagedachtenis van hun zoon. Het beeld werd gemaakt in opdracht van én volledig betaald door de familie. Het werd door beeldhouwer G. Pickery gemaakt naar een portret van de overledene en op zijn suggestie werd deze voorgesteld als een soldaat, die nadenkt over de zin en betekenis van de oorlog. Tekst en gedicht werden door de familie zelf uitgezocht. De onthulling van het gedenkteken gebeurde in alle stilte in 1919. Jarenlang deed de familie zelf het onderhoud, maar op 3 november 1982 werd het gedenkteken overgedragen aan de gemeente Houthulst.

Oorspronkelijk was het gedenkteken omgeven door paaltjes met ijzeren kettingen. Op de sokkel waren de teksten aangebracht tegen een donkere achtergrond.

Gustaaf Pickery realiseerde na de Eerste Wereldoorlog behalve dit gedenkteken in Merkem nog oorlogsgedenktekens in Assebroek, Sint-Kruis, Brugge, Lovendegem, Watou, Beausaint en Maldegem.

Beschrijving

In een perk van kiezelsteen omgeven door een haag (beuk), staat op een sokkel, rechthoekig van vorm, dubbel geprofileerd en naar boven toe versmallend, het beeld van een denkende soldaat in rusthouding, de armen gekruist, leunend tegen een rots. Op de grond ligt een gevallen vaandel. De soldaat draagt talrijke eretekens. Hij kijkt naar beneden. Zijn gelaat drukt een grote rust en lichte droefheid uit.

Op de sokkel: op de voorkant staat een kruis, "Aan onzen/ zoo duurbaren zoon/ en broeder/ Armand Victor/ Van Eecke/ student aan de hoogeschool te Leuven/ adjudant in de 5de Kompagnie van het 3de linieregiment/ geboren te Watou/ hier roemvol gesneuveld gedurende den aanval van/ 9 september 1918 oud 22 jaar"; op de linkerkant "vereerd met het Belgisch oorlogskruis/ Fransch oorlogskruis met zilverster/ militaire eereteeken met palm/ order van Leopold II met palm/ vyf eervolle meldingen"; op de achterkant "Naar 'd hoogten was zyn ziel gestegen/ om 't lyden dat zyn jeugd haar bood/ en langs bebloede veld en wegen/ ging Hij naar 't wonderland der dood./ Een Heldendood is ook een zegen...!"; op de rechterkant "Een licht verdween uit ons gezin/ een stemme ons dierbaar zweeg/ een plaats werd in den huiskring leeg/ niets vult haar ooit weer in".

Hoogte 357 x breedte 100 x diepte 120 cm

Uitvoering: Gust. Pickery, beeldhouwer (gesigneerd)

Oorlogsgedenkteken opgericht door de familie ter nagedachtenis van adjudant Armand Victor Van Eecke naar ontwerp van beeldhouwer G. Pickery uit Brugge (gesigneerd). Als adjudant bij de 5de compagnie van het 3de Linieregiment kwam Armand Van Eecke hier om het leven bij een aanval in de vroege morgen van 9 september 1918.

Witstenen standbeeld op hardstenen sokkel in een perk omgeven door U-vormige haag in haagbeuk. Standbeeld naar portret van de overledene voorgesteld als in zich zelf gekeerde soldaat met gekruiste armen en leunend tegen een rots. Op de sokkel volgende uitgehouwen en witgeschilderde opschriften: "AAN ONZEN ZOO DUURBAREN ZOON EN BROEDER ARMAND VICTOR VAN EECKE STUDENT AAN DE HOOGESCHOOL TE LEUVEN ADJUDANT IN DE 5DE KOMPAGNIE VAN HET 3DE LINIEREGIMENT GEBOREN TE WATOU HIER ROEMVOL GESNEUVELD GEDURENDE DEN AANVAL VAN 9 SEPTEMBER 1918 OUD 22 JAAR" (vooraan); "VEREERD MET HET BELGISCH OORLOGSKRUIS FRANSCH OORLOGSKRUIS MET ZILVERSTER, MILITAIRE EERETEEKEN MET PALM, ORDER VAN LEOPOLD II MET PALM, VYF EERVOLLE MELDINGEN" (linkerzijde); "NAAR 'D HOOGTEN WAS ZYN ZIEL GESTEGEN OM 'T LYDEN DAT ZYN JEUGD HAAR BOOD EN LANGS BEBLOEDE VELD EN WEGEN GING HIJ NAAR 'T WONDERLAND DER DOOD. EEN HELDENDOOD IS OOK EEN ZEGEN...!" (achterzijde) en "EEN LICHT VERDWEEN UIT ONS GEZIN, EEN STEMME ONS DIERBAAR ZWEEG, EEN PLAATS WERD IN DEN HUISKRING LEEG, NIETS VULT HAAR OOIT WEER IN" (rechterzijde).

Locatie

Gelegen langs de drukke Iepersteenweg (baan Ieper-Diksmuide), tussen de huisnummers 53 en 51A, op circa 1300m ten noordoosten van het dorpscentrum van Merkem. De omgeving is vlak en bestaat uit bebouwing.

Historische achtergrond

Armand Victor Van Eecke kwam uit een gezin van 10 kinderen. Zijn ouders, Arthur en Reinhilde, behoorden tot een voorname familie uit de burgerij. In 1914 was Armand een schitterende student aan de universiteit van Leuven. Hij meldde zich in 1915, op 19-jarige leeftijd, als oorlogsvrijwilliger. Op 8 januari 1916 arriveerde hij aan het front met de 5de compagnie van het 3de Linieregiment met de graad van Adjudant. Als pelotonoverste vormde hij tussen officieren en soldaten een gewaardeerde schakel. Naar verluidt wist hij de soldaten op te monteren door zijn luisterend oor, inspirerende woorden, steun en door steeds het goede voorbeeld te geven. Bij een aanval in de vroege morgen van 9 september 1918 leidde hij de eerste groep die de prikkeldraadversperringen moest doorsnijden. Hij sneuvelde terwijl hij de bres openmaakte voor de achter hem komende mannen. Op zijn begrafenis te Watou (waar hij ook geboren werd) op 12 september bracht zijn bevelhebber een ontroerende hulde van makkers en officieren. Van Eecke werd onderscheiden met de eretekens van Ridder in de Orde van Leopold II, het Belgisch en Frans militair oorlogskruis en 4 eervolle vermeldingen op het front.

Vrij kort na de Eerste Wereldoorlog heeft de familie Van Eecke de grond aangekocht waarop Armand gesneuveld is, met het doel een standbeeld op te richten ter nagedachtenis van hun zoon. Het beeld werd gemaakt in opdracht van én volledig betaald door de familie. Het werd door beeldhouwer G. Pickery gemaakt naar een portret van de overledene en op zijn suggestie werd deze voorgesteld als een soldaat, die nadenkt over de zin en betekenis van de oorlog. Tekst en gedicht werden door de familie zelf uitgezocht. De onthulling van het standbeeld gebeurde in alle stilte in 1919. Jarenlang deed de familie zelf het onderhoud, maar op 3 november 1982 werd het monument geschonken aan de gemeente Houthulst.

Gustaaf Pickery (Brugge, °1862-+1921) was de zoon van beeldhouwer Hendrik Pickery. Hij realiseerde voornamelijk historische en allegorische taferelen in de traditie van de romantiek en in een geïdealiseerde, realistische stijl. Hij ontwierp de gevelsculpturen van het stadhuis van Damme, de heiligenfiguren voor de Brugse Onze-Lieve-Vrouwekerk, verscheidene graftekens en Vlaams aardewerk. Hij volgde zijn vader op als leraar aan de Academie voor Schone Kunsten van Brugge en onderwees aan de vakschool van Oostende. Hij behaalde een eervolle vermelding op het Parijse Salon van 1882 voor zijn beeld 'Jan Palfijn'. Hij ligt begraven op de stedelijke begraafplaats van Brugge.

Beschrijving

In een perk omgeven door een haag, staat op een sokkel, rechthoekig van vorm, dubbel geprofileerd en naar boven toe versmallend, het beeld van een denkende soldaat in rusthouding voorgesteld, de armen gekruist, leunend tegen een rots. Op de grond ligt een gevallen vaandel. De soldaat draagt talrijke eretekens. Hij kijkt naar beneden. Zijn gelaat drukt een grote rust en lichte droefheid uit.

Op de sokkel: op de voorkant staat een kruis, 'Aan onzen zoo duurbaren zoon en broeder Armand Victor Van Eecke Student aan de hoogeschool te Leuven adjudant in de 5de Kompagnie van het 3de linieregiment geboren te Watou hier roemvol gesneuveld gedurende den aanval van 9 september 1918 oud 22 jaar'; op de linkerkant 'Vereerd met het Belgisch oorlogskruis Fransch oorlogskruis met zilverster, militaire eereteeken met palm, order van Leopold II met palm, vyf eervolle meldingen'; op de achterkant 'Naar 'd hoogten was zyn ziel gestegen om 't lyden dat zyn jeugd haar bood en langs bebloede veld en wegen ging Hij naar 't wonderland der dood. Een Heldendood is ook een zegen...!'; op de rechterkant 'een licht verdween uit ons gezin, een stemme ons dierbaar zweeg, een plaats werd in den huiskring leeg, niets vult haar ooit weer in'.

H. 357 cm x Br. 100 cm x D. 120 cm

Uitvoering: Gust. Pickery, beeldhouwer (gesigneerd)