erfgoedobject

Beverbeekhoeve

bouwkundig element
ID
80069
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/80069

Juridische gevolgen

Beschrijving

Gelegen aan de hoek met Kastanjedreef, voormalige laathoeve.

HISTORIEK

Dit omgracht, van hagen en bomen voorzien goed, dat alleszins teruggaat tot de 14de eeuw en in 1360 voor het eerst wordt vermeld, hing af van Grevenbroek.

In 1680 verwierf Gerard Beckers, luitenant-drossaard van het ambt Pelt-Grevenbroek de goederen van Beverbeek, onder meer een tweetal hoeven, in erfpacht. Hij bouwde in 1680 ook een nieuwe hoeve op Beverbeek. Of de huidige hoeve van vóór 1680, van 1680 of van latere datum is, kan nog niet worden bewezen.

L.A. Lepas, kanunnik van de Sint-Martinuskerk in Luik, kocht het goed, knapte de hoeve waarschijnlijk gedeeltelijk op en liet er in 1754 een heden verdwenen huiskapel aanbrengen. Boven de toegangsdeur staat volgend chronogram: CORDE CONTRITO INTROITE AD ALTARE DEI (het hart verbrijzeld, kom naar het altaar van God).

L. Fr. Hodeige, die eigenaar werd in 1786, deed eveneens renovatiewerken aan de hoeve.

In 1874 verwierf Mathias Peter Slegers uit Tongeren de hoeve.

In 1936 kwam de hoeve bij erfenis in het bezit van de Katholieke Universiteit Leuven.

In 1964-65, herstel van het woonhuis.

In 1992, bouw van een nieuwe veestal naar ontwerp van ingenieur architect J. Spaas (Neerpelt), op de plaats van de verdwenen schuur ten zuidwesten.

Op de Ferrariskaart (1771-77) aangeduid als een aan een kruising van twee dreven gelegen complex, grotendeels in zijn huidige configuratie weergegeven, bestaande uit een L-vormige woonvleugel, een losstaand bakhuis ten noorden, een nog kleiner dito element ten noordwesten en twee parallelle, eveneens losstaande componenten ten zuiden, namelijk ten oosten de stallen en ten westen de heden verdwenen schuur. Ten noordoosten lagen toen de moestuinen.

In de Atlas van de Buurtwegen (1845) komt dezelfde schikking voor, met een groter, langgestrekt geworden noordwestelijk bestanddeel. Daar wordt de hoeve Ferme Beverbeek genoemd.

BESCHRIJVING

Hoeve met losstaande bestanddelen: in het midden de woonvleugel, ten noorden, het haakse bakhuis, ten noordwesten, een langgestrekt dienstgedeelde met huidige ordonnantie: hondenhok-garage-wagenloods, ten zuiden, de nieuwe veestal (ten westen) en de oude stal (ten oosten), alsook buiten de gracht ten zuiden, een recente varkensstal. Het kippenhok ten zuidoosten is verdwenen, evenals de voormalige karrenschob. Met gewone en krulankers verankerd bakstenen complex, grotendeels daterend uit 1680 (?), doch met mogelijk oudere kern; deels bewaard houtwerk; tenzij anders vermeld, zadeldaken (mechanische en Vlaamse pannen), grotendeels tussen aandaken met vlechtingen, schouder- en topstukken, de oude stal met aan noordzijde dakschild. Recente rechthoekige inrijpoort aan westkant.

Langgestrekt woongedeelte met ordonnantie: stallen-woonhuis en gastenkwartier; tien traveeën en anderhalve bouwlaag, met dakvenster achteraan het gastenkwartier. Aflijnende overhoekse muizentand. Woonhuis en gastenkwartier met houten vensterkozijnen, beluikt op de eerste bouwlaag; twee korfboogvormige deuren, waarboven oculus met roedeverdeling. Ten oosten zijpuntgevel met deels aangepaste vensterkozijnen, beneden betralied; onder recent afdak op houten pijlers, analoge deur als vooraan.

Achtergevel met afzaat, liseen en analoge rechthoekige muuropeningen; originele, iets lagere haakse aanbouw. Bij het woonhuis aansluitende stallen met veelal aangepaste rechthoekige muuropeningen en enkele bewaarde luiken onder houten lateien. Achter de stallen, ten noorden, plaats van de vroegere mestvaalt, zie bewaard muurtje.

Ten noorden, losstaand bakhuis, een tijdje in gebruik als vaarzenstal, heden leegstaand. Voorgevel met korfboogvormige deuropening tussen twee houten vensterkozijnen. Ten zuidoosten, tegenover het woonhuis en gastenkwartier, parallelle, vervallen oude stal. Rechthoekige muuropeningen, veelal onder houten lateien. Ten noorden zijgevel met sporen van vakwerk met bakstenen vullingen; twee bolkozijnen in geveltop; beneden, betralied venster met houten kozijn en twee deuren met dito kozijnen.

Tussen gastenkwartier en oude stal, korfboogvormige inrijpoort ten oosten, recent grotendeels hermetst. Ten zuiden van de westelijke inrijpoort, recente stal op de plaats van de verdwenen schuur. Aan de zijde van de Kastanjedreef, ten noordwesten, recente open karrenschob en garage, annex hondenhok, onder lessenaarsdak (golfplaten). Ten zuiden, verder van het erf gelegen, recente varkensstal onder golfplaten.)

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten & Landschappen Limburg, Cel Monumenten en Landschappen, dossier nr. 198.
  • Grevenbroeker Echo's, 2, 1993, p. 4-10; 4, 1993, p. 38, 39, 40-45, afbn.
  • BUSSELS M., Beverbeek, in Limburg, 21, 1939, p. 73-80.
  • BUSSELS M., Kapitein Vanderputten, eigenaar van Beverbeek, in Limburg, 37, 1958, p. 1-7.
  • CLAASSEN A., Achel, top van Limburg, in De Vlaamse Toeristische Bibliotheek, 132, 1971, p. 16, afb. op p. 7.
  • CLAASSEN A., Rond de oude en nieuwe straatbenamingen ten Achel, Achel, 1960,, p. 9.
  • CREEMERS G. - SIJPE L. VAN DE, De verdwenen burcht van Hamont. Een bijdrage tot de middeleeuwse geschiedenis van de stad Hamont, Uitgaven van De Geschied- en Heemkundige Kring "De Goede Stede Hamont", 2de r., nr. 2, Hamont-Achel, 1995, p. 13.
  • DEGEEST M., Ontmoeting met Hamont-Achel, ons stadje vandaag, Hamont-Achel, 2001, p. 36, 192-193, afbn. op p. 39, 63, 193.
  • VISSERS P., Langs Vlaamse wegen - Hamont-Achel, Brussel-Hamont-Achel-Antwerpen, 1992, p. 11.

Bron: PAUWELS D. 2005: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Maaseik, Kanton Neerpelt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 19n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Pauwels, Dirk
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Onderzoek wees uit dat het hier vermoedelijk niet om een laathoeve gaat, maar om een pachthoeve. 

  • VAN DE SYPE L. 2010: Historische nota Beverbeek, Hamont-Achel, onuitgegeven document, Hamont-Achel. 
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Beverbeekhoeve [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/80069 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.