erfgoedobject

Meisjesschool en klooster van de zusters jozefienen

bouwkundig element
ID
80101
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/80101

Juridische gevolgen

Beschrijving

HISTORIEK

Sinds 1977, Gesubsidieerde Vrije Basisschool Achel. Het rechts gelegen klooster fungeert sinds 1990 als ruimte voor de stedelijke buitenschoolse kinderopvang De Pagadder en bovenaan als woonst. Oorspronkelijk ook gebruikt voor de laagste studiejaren van de jongens en als bewaarschool.

Op 24 maart 1898, inzegening van het eerste klooster in de oude gemeenteschool door pastoor Vossen. In 1911-12, bouw van een nieuw klooster met school naar ontwerp van architect H. Martens (Stevoort). In november 1912, inrichting van een huishoudklas voor grote meisjes in de zijvleugel van het klooster. Op 22 oktober 1913, eerste Heilige Mis in de kloosterkapel door Eerwaarde Heer directeur G. Taelens en inzegening van klooster en klaslokalen door deken Dols van Hamont.

In 1948, bouw van een nieuw schoolcomplex, bestaande uit vijf klaslokalen met doorlopende gang. In 1957-58, verhoging met één bouwlaag van de rechteraanbouw van het klooster, onder meer fungerend als achterkeuken, washuis en stal, voor negen slaapkamers voor de zusters; verbouwing van vroegere slaapzaal tot twee slaapkamers en ziekenkamer; verbouwing van refter en spreekplaatsen.

In september 1959, oprichting van de Beroepsschool Heilige Familie in de vleugel van 1948. In 1962, opnieuw aanleggen van voorhof van klooster. In 1963, betegeling van eerste en tweede speelplaats. In 1964, planten van drie nieuwe lindebomen op de speelplaats van de kleuterschool en vervanging van de haag ten zuiden van het klooster door een afsluiting van betonplaten. Begin maart 1966, opnieuw aanleggen van het binnenhofje van het klooster; in november dat jaar, aanleg van een boomgaard. In 1967, vernieuwing van daken van kleuterklassen en Beroepsschool met asfaltbedekking, herstel van alle dakgoten, herstel, gedeeltelijke vernieuwing en schilderen van alle ramen en deuren van klaslokalen.

In 1975, vernieuwing van zink in goten van klooster en gedeeltelijk herstel van dak van kleuterschool. In 1977, fusie van meisjes- en jongensschool, alsook opschorting van de Beroepsschool. Op 15 november 1987, afscheidsfeest en aansluitend vertrek van de zusters uit Achel. Langs de Koekoeksweg werd in 1996 een turnzaaltje opgetrokken.

BESCHRIJVING

Eclectisch complex met neo-Vlaamse-renaissance-inslag. Voormalig klooster, eertijds aan straatzijde voorzien van een haag en ijzeren hekken tussen bakstenen pijlers, heden van een al in 1958 aanwezig natuurstenen muurtje rond een grasveld. Voormalige meisjesschool met voortuintje. Tussen beide gebouwen in: bakstenen pijlers met gecementeerde afwerking. Op de speelplaats achteraan: merkwaardige linde en rode beuk. Twee alleenstaande bakstenen gebouwen op gecementeerde plint onder zadeldaken (nok parallel aan de straat, mechanische pannen), enkel het voormalig klooster verankerd; geprofileerde houten kroonlijsten, overhoekse en rechte muizentanden, beschilderde muurbanden ter hoogte van hardstenen lekdrempels, tussendorpels en ontlastingsbogen.

Voormalig klooster van drie traveeën en twee bouwlagen tussen trapgevelvormige aandaken met gecementeerde afwerking; aangepaste ramen. Middenrisaliet met trapgevelvormige, van hardstenen afwerking voorziene bekroning met drie rechthoekige venstertjes, overhoeks topstuk en beschilderd Sint-Jozefsbeeld op console waarop het jaartal: 1897, verwijzend naar het jaar van aankomst van de zusters te Achel.

Witbeschilderde kruis- en kloosterkozijnen. Korfboogvormige deur met bewaard houtwerk en bovenlicht met decoratief glas in lood, tevens in flankerende vensters met nieuwe voorzetramen. Rechterzijgevel met haakse aanbouw, oorspronkelijk slechts van één bouwlaag, in 1957-58 verhoogd, onder dito bedaking; beneden aangepaste, rechthoekige muuropeningen; erfzijdegevel met getoogde muuropeningen beneden. Achtergevel van voormalig klooster met getoogde muuropeningen.

Voormalige meisjesschool van zeven traveeën en één bouwlaag. Centrale puntgevelvormige bekroning met klimmende rondboogfries, voorzien van dropmotief, en centrale spitsboognis. Rechthoekige muuropenigen onder I-balken met rozetten; bewaard houtwerk.

Achteraan rechts, haakse lagere originele aanbouw onder dito bedaking, met getoogde muuropeningen. Ten oosten, achteraan het erf, achter enkele Amerikaanse eiken: voormalige Beroepsschool Heilige Familie van 1958, ondergebracht in de vleugel van 1948 die acht klaslokalen omvat, een gang, een buitengalerij, sanitair en bergplaatsen. Dit gebouw maakt thans ook deel uit van de basisschool.

Achteraan ten zuiden, het huidige hoofdgebouw, een recent complex van 1992-93, naar ontwerp van architect L. Schuurmans (°1960), (Hamont-Achel), met directielokaal, secretariaat, sanitair, ruime polyvalente hall, eetzaal en elf klaslokalen. Langs de Koekoeksweg ligt het sobere, in 1996 gebouwde turnzaaltje.

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg Limburg, Cel Monumenten en Landschappen, dossier nr. 2324.
  • CLAASSEN A., Achel. Achthonderdvijftig jaren kerk en kerkelijk leven 1139-1989, Achel, 1989, p. 44, 76.
  • CLAASSEN A., Achel in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1972, nrs. 7, 21 en kaft.
  • CLAASSEN A. , red., Rond de oude en nieuwe straatbenamingen te Achel, Achel, 1960, p. 30-31.
  • DEGEEST M., Ontmoeting met Hamont-Achel, ons stadje vandaag, Hamont-Achel, 2001, p. 46, 80-81, 126, afbn. op p. 81, 126, 175.
  • S.N., 1897-1947. Viering 50 jaar Eerwaarde zusters van Sint-Jozef te Achel, in Het Belang van Limburg, 3 juli 1947.
  • S.N.,De Achelse Kapetulie, 10, 3, 1997.
  • S.N., Congregatie der zusters Jozefienen te St.-Niklaas (Waas). Beknopte geschiedenis (1814-1964), St.-Niklaas-Waas, ca. 1964, p. 97-101, afbn.
  • S.N., Gouden jubelfeest der E.Z. Jozefienen te Achel, in Het Belang van Limburg, 8 juli 1947.

Bron: PAUWELS D. 2005: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Maaseik, Kanton Neerpelt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 19n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Pauwels, Dirk
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Meisjesschool en klooster van de zusters jozefienen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/80101 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.