De Kompen, naar komp, een dialectische vertekening van kom, daar het gebied in een kleine inzinking ligt. Van een recente gekasseide oprit voorziene, aan straatzijde met haagbeuk omhaagde en door enkele oude bomen, onder meer een eik en een beuk, beschaduwde hoeve van het langgestrekte type, met ordonnantie: dwarsschuur-stal-woonhuis met dubbelhuisopstand; oorspronkelijk zes, heden zeven traveeën en één bouwlaag onder zadeldak (nok evenwijdig aan de straat, Vlaamse pannen), in kern mogelijk teruggaand tot de tweede helft van de 16de eeuw, alleszins vóór 1619 reeds in baksteen opgetrokken en later opgehoogd, confer sporen van vlechtingen in de rechter zijpuntgevel. Op de Ferrariskaart (1771-77) aangeduid als een langgestrekt gebouw en in de Atlas van de Buurtwegen (1845) als een geheel bestaande uit twee parallelle delen. Vanaf de 17de eeuw bewoond door Teuten. In de eerste helft van de 19de eeuw, landbouwbedrijf en herberg, op een landkaart van circa 1850 aangeduid als de Halve Maen (Cab[ine]), waarbij cabine staat voor schuil- of pleisterplaats voor reizigers, voerlieden en leurders.

In 1854, herstellingswerken. In 1873 of 1874, vergroting en gedeeltelijke verbouwing: vervanging van het aan de Peerderstraat gelegen dienstgebouw door het huidige bakhuis, verplaatsing van de voordeur van de noordelijke zijpuntgevel naar de oostkant en bouw van een nu verdwenen houten schob ten zuiden in het verlengde van de hoeve. In de tweede helft van de 19de eeuw, overbrenging van de schuttersboom van het Zand naar de Kompen, waardoor de hoeve de thuishaven werd van de Koninklijke Schutterij Sint-Sebastiaan.

Eind 19de eeuw was indeling en uitzicht van de Kompen als volgt: de herberg ten noorden van de gang; ten zuiden ervan een winkel in kruidenierswaren, huishoudartikelen, granen en meststoffen; op het einde van de gang, de keuken; de stallingen palende aan de keuken, gevolgd door schuur en opslagplaatsen; aan de noordkant van het erf, de kegelbaan; links van de huidige eik, een houten barak voor opslag van petroleum voor huishoudelijk gebruik; rechts van deze boom, de beugelbaan; ten zuiden van het bakhuis, de eertijds aan de Peerderbaan opgestelde schietstand van de Kruisboog Sint-Hubertus; in de weide ten zuiden van de woning, stand van de schietboom van de Sint-Sebastiaansgilde; aan de noordoosthoek van de hoeve, een geschilderd uithangbord met naast een halve maan volgende tekst: EEN DORSTIG HART/ MOE VAN ‘T GAAN/ KOM EN RUST WAT UIT/ IN DE HALVE MAEN.

Tot aan de schuur was de hoeve van baksteen, het overige deel bestond uit leem, confer kleurverschil van baksteen. Na 1902, stopzetting van de handel in granen en meststoffen. Na de Eerste Wereldoorlog, verbouwingswerken: verandering van het wolfsdak in een zadeldak met cementpannen, vervanging van de oorspronkelijke vloeren van rode tegels door cementtegels en verplaatsing van de trap naar boven, eertijds tegenover de westelijke achterdeur, nu voorlangs de opkamer. In 1932, sluiting van herberg en winkel, alsook verbouwingswerken, namelijk vervanging van de vakwerkwanden van het dienstgedeelte door bakstenen muren, aanbrenging van stenen vloeren in de voormalige potstallen en afbraak van de schob in de achtertuin, waar een dorsberg werd opgericht. In 1960, langzame afbouw van het landbouwbedrijf. In 1976-82, restauratie. Op 7-8 augustus 1982, ingebruikname door de schutterij. Heden woning en tevens weer café, zogenaamd Herberg De Kompen, confer nieuw uithangbord.

Complex bestaande uit de hoeve, een dienstgebouw ten oosten en een recent dienstgebouw ten westen, alle onder zadeldak (Vlaamse pannen). Bakstenen hoeve op deels beschilderde gecementeerde plint; gebruik van rodere baksteen voor het linkse gedeelte; gewone ankers en krulankers; vernieuwd houtwerk, onder meer windborden; aflijnende rechte muizentand voor- en achteraan. Rechthoekige muuropeningen in houten kozijnen. Versmalde en verlaagde rechthoekige schuurpoort en aangepaste staldeur onder houten latei. Blinde linker zijpuntgevel met recent aangebouwde open schob onder lessenaarsdak (Vlaamse pannen). Rechter zijpuntgevel met deels aangepaste, dito vensters. Achtergevel met twee getoogde keldergaten aan straatzijde, waarboven de opkamer, en grotendeels aangepaste rechthoekige muuropeningen. Achteraan, gecementeerde ronde waterput en enkele fruitbomen.

Ten westen, volledig achteraan het erf, recent, losstaand parallel dienstgebouw, met horizontale beschieting, met aansluitende open schob. Aan straatzijde en parallel met de voormalige schuur, losstaand bakhuis van 1873 of 1874, met ernaast varkensstal en latrine, laatstgenoemde onder lessenaarsdak. Rechthoekige muuropeningen met vernieuwd houtwerk. Recente spitsboognis met dito beelden van de Heiligen Monulphus en Gondulphus, patroonheiligen van de kerk, die volgens de legende in het bakhuis van de Kompen botermelk hebben gedronken. Later werd op de feestdag van beide kerkpatronen in de herberg aan de bezoekers gratis botermelk uitgedeeld.