erfgoedobject

Rijkswacht

bouwkundig element
ID
80402
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/80402

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Rijkswacht
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

In de periode 1839-1900 was de kazerne gevestigd in een heden verdwenen pand (eind 17de eeuw) in de Dorpsstraat, dat in 1840-41 werd verbouwd en uitgebreid en in 1872 een tweede maal werd vergroot; in de periode 1901-13 ondergebracht op de hoek van deze straat met de Oude Markt, in een eveneens afgebroken, groot burgerhuis, circa 1870 opgetrokken door Dr. F.E. Smets (1840-91), confer oude foto’s en prentkaarten.

In 1913, voltooiing van de nieuwe kazerne aan de Sellekaertsstraat, die aanvankelijk vijf woonverblijven telde. In 1947, plechtige inhuldiging van de gedenksteen voor adjudant Sellekaerts (1896-1944), omgekomen in het concentratiekamp van Dora. In 1957, vernieuwing van deuren en ramen. In 1965, terugbrengen van het aantal logementen van vier naar drie. In 1967, bouw van drie garages, links achteraan het erf, en reductie van het aantal logementen tot twee. In 1985, één resterend woonverblijf. In 1986, veiligheidswerken: plaatsing van kogelvrij glas in het lokaal vaste permanentie en wachtlokaal.

Rechts van een originele aanpalende muur met hardstenen afwerking en recent metalen hek, links van een recente muur en dito hek voorzien, alleenstaand gebouw van zeven traveeën (beneden), vijf traveeën (boven) en twee bouwlagen onder zadeldak (nok evenwijdig aan de straat, mechanische pannen) met achteraan drie waarschijnlijk latere dakkapellen onder vlakke bedaking, voltooid in 1913.

Grotendeels recent opnieuw bepleisterde en witbeschilderde baksteenbouw op vooraan originele hardstenen plint met betraliede rechthoekige keldergaten. Hardstenen gevelstenen met inscripties: NATIONALE GENDARMERIE en IN MEMORIAM/ ADJUDANT/ SELLEKAERTS/ GEBOREN TE HOLSBEEK/DEN 13-1-1896/ GESTORVEN VOOR HET/ VADERLAND IN HET/ DUITS CONCENTRATIEKAMP/ VAN DORA/ DEN 16-12-1944, laatstgenoemde onder een lauwerkrans met ingeschreven kruis. Ritmerende (hoek)lisenen, eertijds met imitatievoegen, confer oude prentkaart waarop ook nu onzichtbare, horizontaliserende muurbanden te zien zijn. Korfboogvormige en rechthoekige muuropeningen op hardstenen lekdrempels; vernieuwd houtwerk. Eenvoudiger zijpuntgevels- en achtergevel met grotendeels getoogde, deels gedichte en aangepaste muuropeningen; klimmende getrapte baksteenfriezen en houten consoles opzij. De bovenvensters voor- en achteraan waren eertijds mogelijk hoger, confer diamantkopsluitstenen onder de dakgoten. Achteraan, losstaand parallel dienstgebouw onder zadeldak (mechanische pannen) met getoogde en rechthoekige muuropeningen; grotendeels bewaard houtwerk; achteraan, latere aanbouwsels onder plat dak en lessenaarsdak (golfplaten). Links achteraan het erf, losstaande garages van 1967 onder plat dak.

  • CEULEMANS M. & VAN DEN PUTTE J., Overpelt in woord en beeld, Overpelt, 1986, prentkaart op p. 6, 38, 42, 47(alle van de vorige rijkswachtkazernes), 44.
  • KLEUTGHEN A. & CUSTERS T., 150 jaar rijkswachtbrigade te Overpelt, 2de druk, Overpelt, 1989 (met passim foto’s en prentkaarten van alle drie de kazernes).
  • SCHREURS R., SCHREURS G. & LEDEGEN G., Het Overpelt van vroeger, Overpelt, 1985, prentkaart nr. 30(tweede rijkswachtgebouw).

Bron: PAUWELS D. 2005: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Maaseik, Kanton Neerpelt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 19n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Pauwels, Dirk
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Rijkswacht [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/80402 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.