Op het Y-vormig kruispunt van de Hooilingenstraat met de Bornekensweg werden in de tweede helft van de 16de eeuw twee moord- of zoenkruisen opgericht. Beide kruisen zijn reeds aangeduid op de Ferrariskaart (1771-1778) en de Atlas der Buurtwegen (rond 1843-1845). Deze plaats is als "Twee kruisen" benoemd op de topografische kaart. De kruisen liggen in het Morlotveld, vandaar de vroegere naam Marlotstraat voor dit stuk van de Hooilingenstraat. Vóór de aanleg van de steenweg Tongeren-Bilzen in 1839 maakte deze straat deel uit van de middeleeuwse verbindingsweg met Tongeren, met even ten zuiden van "Twee kruisen" het historisch belangrijke kruispunt De Kruislinde.

Kalkstenen moord- of zoenkruis van 1567

Het 16de-eeuwse kruis in de westelijke berm van de Hooilingenstraat herdenkt de dood van Ghysbrecht Pauwels in 1567. Dit grote kalkstenen kruis was oorspronkelijk 2,36m hoog, maar werd bij een herstelling eind jaren 1970 ingekort. In de top van het kruis (met rechte uiteinden) is in een verdiept en gebouchardeerd vlak het opschrift in sierlijke letters aangebracht: "1567/ Ghyes/ Ponwels". Daaronder is in een dito vlak een gekruisigde Christusfiguur in reliëf gebeeldhouwd. De naam slaat op Ghysbrecht Pauwels de Jonge uit Alt-Hoeselt, die hier in het voorjaar van 1567 vermoord of onvrijwillig gedood werd door zijn dorpsgenoot en mogelijk familielid Ghielis van Heeze. Beide partijen kwamen een zoenoffer overeen: Ghielis betaalde de kinderen Pauwels jaarlijks een erfelijke rente, en financierde waarschijnlijk ook het tot op vandaag bewaarde zoenkruis. In 2000 werd dit kruis beschermd als monument.

Kopie van moord- of zoenkruis van 1592

Tegenover het kruis van 1567 werd in 1592 een tweede, kleiner kruis opgericht voor Emondt Palmarts (vandaar de naam Palmartskruis) uit Hoeselt, op deze plaats om het leven gebracht door Jan Smeets uit Riksingen. Ook hier ging het zoenoffer naar de kinderen, en niet naar de weduwe. Dit 16de-eeuwse stenen kruis (met rechte uiteinden en ook een in reliëf gebeeldhouwde Christusfiguur) dat in de oostelijke berm verzonken was, werd in 1976 gestolen. Later werd het vervangen door een vermoedelijk 18de- of 19de-eeuws kruis (met gelobde uiteinden), waarin als herinnering aan het oorspronkelijke kruis het oude opschrift werd gekapt: "Emundus Pakmarts/ obiit anno 1592/ Godt troyst die ziel".

Kalkstenen kruis uit 1567 dat de dood herdenkt van Ghysbrecht Pauwels de Jonge.

Groot kalkstenen moordkruis van 236 centimeter met het opschrift “1567/ GHYES/ PONWELS”, waaronder in reliëf een gekruisigde Christus in een verdiept en gebouchardeerd gevelvlak is gesitueerd.

De naam slaat op Ghysbrecht Pauwels de Jonge uit Alt-Hoeselt, hier vermoord of onvrijwillig gedood in het voorjaar van 1567 door Ghielis van Heeze, eveneens uit Alt-Hoeselt. Het kruis werd eind jaren 1970 door een grijpkraan middendoor gebroken en hersteld.

Tegenover dit kruis bevond zich een tweede, kleiner kruis van 1592, een ongelukskruis, het Palmartskruis, dat in november 1976 werd gestolen. Beide kruisen gaven aan de plaats de naam ‘De Twee Kruisen’. Beide kruisen zijn reeds aangeduid op de Ferrariskaart (1771-1777).

Het kruis ligt aan een landweg, een verlenging van de Hooilingenstraat, ook Marlotstraat genoemd. Deze weg was vóór de aanleg van de steenweg Tongeren-Bilzen in 1839 een belangrijke verbindingsweg van Hoeselt met Tongeren, die de Dorpsstraat verbond met het historisch belangrijke kruispunt De Kruislinde.

Merkwaardig kalkstenen kruis, vrij hoog, en gedateerd 1567. Voorstelling in reliëf van de gekruisigde Christus.

Tegenover dit kruis bevond zich voorheen een tweede kruis, dat op het einde van de jaren 1980 verdween.