Parochiekerk Sint-Amandus
bouwkundig element- ID
- 81036
- URI
- https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/81036
Juridische gevolgen
-
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Parochiekerk Sint-Amandus
Deze vaststelling is geldig sinds -
is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Parochiekerk Sint-Amandus
Deze vaststelling was geldig van tot
Beschrijving
Moderne kerk getypeerd door de gotisch geïnspireerde vormentaal. De huidige kerk, opgetrokken in 1938 vervangt de oude, overwegend 16de-eeuwse laatgotische hallenkerk. Enkel de achtkantige, gotische toren en de romaanse torenvoet in Doornikse steen en een deel van het meubilair bleven behouden. Licht verheven inplanting en deels ommuurd. Monumentale arduinen bordestrap leidt naar het portaal. Het bedehuis werd ontworpen door Alphons Boosten (Nederland) en Jan Reyntjens (Zwevegem).
Gele baksteenbouw onder leipannen. Geblokte natuurstenen plint. Brede middenbeuk; smalle zuidbeuk bestaande uit verschillende dwars geplaatste zijkapellen; smalle noordelijke zijbeuk; zuidelijk transept; vijfzijdig koor.
Brede westpuntgevel met groot rozet gemarkeerd door vooruitspringend lager westportaal getypeerd door opvallende gaanderij. Spitsbogige deur. Ten zuidoosten ingewerkte achtzijdige gotische toren onder leien spits met torenuurwerk. Dwarse kapellen met puntgevels geritmeerd door spitsbogige drielichten en steunberen. Gevel zuidelijke zijbeuk geritmeerd door lancetvensters.
Interieur
Bepleisterd en geschilderd interieur. Midden- en zijbeuken geritmeerd door spitsbogige scheibogen. Overwelving door betonnen spitsbogen. Koor en middenbeuk van elkaar gescheiden door keperboog. Cementegelvloer. Sokkel van geglazuurde baksteen op plint in streks verband van donkere baksteen. Vloer van cementtegels. Verhoogd koor met bakstenen koorafsluiting Koorommegang.Ten zuiden weekkapel.
Mobilair
Fraaie eigentijdse biechtstoelen, altaartafel en cathedra. Marmeren wijwatervaten. In noordelijke en zuidelijke zijkapel ingewerkte neogotische kruisweg van 1905 door Aloïs De Beule (Gent). 17de-eeuws zuidelijke zijaltaar toegewijd aan de Heilige Amandus, 19de-eeuwse altaartafel, geheel in gemarmerd hout. Noordelijk zijaltaar toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw, eveneens in gemarmerd hout. Verschillende houten gepolychromeerde heiligenbeelden in zuidelijke zijbeuk: Heilige Barbara, Heilige Catharina, Heilige Domenicus, Sint-Rochus en Sint-Elooi. In de weekkapel, deels behouden 18de-eeuws mobilair: eiken biechtstoel van circa 1750 door Fransiscus Adins (?), grotendeels kopie van voorgaande; kuip van preekstoel met bustes van de Evangelisten. in zuidelijke kapel, eiken communiebank van circa 1700, versierd met muziekinstrumenten. Cirkelvormige glasramen door J. Huet van circa 1938. Orgel geschonken door pastoor C.V. Rogez in 1887 en omgebouwd na 1938.
- DESPRIET P., De Sint-Amanduskerk in Zwevegem, in De Zuid-West-Vlaamse parochiekerken, Kortrijk, 1983, p. 447-463.
- FIRMIN, De Romaanse kerkelijke bouwkunst in West-Vlaanderen, s.l., 1940, p. 204-209.
- ROOSE-MEIER B., VERSCHRAEGEN H., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen, Provincie West-Vlaanderen, Kanton Kortrijk II, Brussel, 1979, p. 56-59.
Bron: DE GUNSCH A. & DE LEEUW S. met medewerking van CALLENS T. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Zwevegem, Deelgemeenten Zwevegem, Heestert, Moen, Otegem en Sint-Denijs, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL26, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: De Gunsch, Ann; De Leeuw, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
Orgel
Voorgeschiedenis
Reeds in 1680 was er een orgel aanwezig. Er zijn in de 18de eeuw meerdere activiteiten gesignaleerd door P.J. De Rijckere (Kortrijk): onderhoud in 1743 en 1746-1780, herstelling (of grotendeels nieuw orgel?) in 1778.
Huidig instrument
Het oorspronkelijke orgel is een werk van Ch.-L. Van Houtte (Vichte), uit 1835. Het was één der eerste activiteiten van Van Houtte (die overigens in Zwevegem geboren was); hij zou ook in 1846 nog werken aan dit orgel uitgevoerd hebben. Veel materiaal van het De Rijckere-orgel werd hierbij behouden.
Een totale ombouw werd uitgevoerd door Ch. Anneessens (Geraardsbergen), in 1887.
Verdere historiek:
- verder onderhoud door Anneessens; in 1922 revisie (oorlogsschade?) door J. Anneessens (Menen), en verder onderhoud.
- in 1937 demontage door O. Anneessens (Kortrijk), en in 1938 heropbouw in de nieuwe kerk.
- 1946, renovatiewerken door J. Anneessens (Menen).
- 1987 totale ombouw door J. Bruggeman (Marke), met recuperatie van het meeste materiaal uit het bestaande orgel (hoofdzakelijk windladen en pijpwerk).
