Hoge arduinen ommegangskapel ter ere van Sint-Martinus, ook Statie van Aalst genaamd, uit 1764.

Een Sint-Martinuskapel, deel uitmakend van de zogenaamde "weg-om", een ommegang van circa 5 kilometer, vertrekkend van aan de Basiliek in zuidwestelijke richting, lopend door het oorspronkelijke kouterland van Sint-Waltrudis die rond 650 haar Halse domein schonk aan de door haar gestichte abdij te Bergen. De weg-om behoort bij de oudste processiewegen van het land: geschreven vermeldingen van de "weg-om" zijn bewaard vanaf 1335, en op alle oude kaarten komt hij voor. De weg loopt langs velden en weilanden, gedeeltelijk tussen hagen, grotendeels op het gehucht Elbeek. Talrijke kapellen werden langs deze ommegang gebouwd. Ze dateren uit de 18de tot de 20ste eeuw, of hergebruiken een oudere steen. De oudere kapellen werden meestal opgericht door buurtbewoners, terwijl de recentere vaak werden gebouwd door Halse verenigingen. De oudste kapellen bevinden zich in de Elbeekstraat en de Beertsestraat. De meeste kapellen zijn gewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Halle.

Vanaf de 15de eeuw werden verschillende broederschappen ter ere van Onze-Lieve-Vrouw van Halle in het binnen- en buitenland gesticht die jaarlijks op bedevaart trokken naar Halle. De tientallen broederschappen wedijverden met elkaar; er vonden zelfs rechtszaken plaats om als eerste het Genadebeeld te mogen dragen tijdens de Weg-Om. In 1754 werd het broederschap van Onze-Lieve-Vrouw van Halle van de stad Aalst opgericht. Vanaf het jaar erop, in 1755, trok ze jaarlijks op de eerste zondag van september naar Halle om de bedevaart van de Zwarte Madonna aan te doen. Aanvankelijk offerde ze een zilveren beeld van Sint-Martinus, de patroonheilige van zowel de stad Aalst als van de stad Halle. In 1764 kreeg het broederschap van Aalst de toestemming "een kapelleken te bouwen op eenen voetweg die door eenen akker liep, in Halle gelegen.” Daarmee concurreerde Aalst met gelijkaardige realisaties voor broederschappen van Gent, Oudenaarde, Doornik (heden verdwenen) en Sint-Niklaas (heden verdwenen). Het broederschap van Aalst mocht het heilige Mariabeeld dragen vanaf haar kapel tot aan de volgende statie.

Heden staat de ommegangkapel, bekend als de ‘Statie van Aalst’, aan de hoek van de J. Jacqminstraat en het wandelpad Onze-Lieve-Vrouwweg. Ze werd verplaatst naar aanleiding van de aanleg van een verkaveling. Geheel opgetrokken uit blauwe hardsteen, bestaat de statie uit drie steenvolumes en werd bij haar heropbouw op een betonnen fundering geplaatst. Bovenop de vierkante voet staat een vierkante taps toelopende zuil met aan de voorzijde bovenaan in verheven letters “AELST”; daaronder in verdiepte letters de volgende namen van de dekens: “JOANNES DE SMEDT, DEKEN 1771/ P. BRECKPOT, DEKEN 1774/ MICHAEL DE CLERCK, DEKEN 1777/ E. VAN HUFFEL, DEKEN 1864 / J. ROELANDT, DEKEN 1868/ P.J. VANDEN BERGHE, DEKEN 1806/ J. VERMEULEN, DEKEN 1809/ E. ROBIJNS, DEKEN 1818/ G. ARMANDT, DEKEN 1829/ VANDERPOORTEN, DEKEN 1845”. Helemaal onderaan op de voorkant de vervaardiger: “JAN METSERS FECIT – ALOST”. Op de linkerzijde staan nog twee namen: “1893. JACQ. COLLINS, DEKEN VAN DE CONFRERIE VAN DE H. MARIA – AELST/ MICHIEL VAN DER MEERSCHE, DEKEN AELST 1887.” Het geheel wordt bekroond met een vierkant steenvolume, bedekt met overkragende segmentboogvormige dak. In dit bovenste deel zit een witmarmeren reliëfplaat ingewerkt met een halfverheven sculptuur van Sint-Martinus die de helft van zijn mantel aan een bedelaar schenkt. Het jaartal 1764 is er tevens af te lezen.

• De weg-om te Halle. Wandelbrochure, Halle, s.d.
• RENSON G. maart 1963: Bijdrage tot de studie der broederschappen van O.L.V. van Halle en de verering in andere landen, De Brabantse Folklore 157.
• VAN DEN WEGHE M.- J. 16 juli 1910: De Broederschap van O.L.V. van Halle te Aalst, Parochieblad van Onze-Lieve-Vrouw-Halle: Parochie St.-Martinus, 3 nr. 29, 224-225.
• RENSON G. 1978: Kapellen en kruisen van Vlaams-Brabant, Brussel.

Een Sint-Martinuskapel, gelegen bezijden de Jacminstraat, geschonken door de stad Aalst en deel uitmakend van de ommegang. Talrijke namen en jaartallen; hoge arduinen sokkel en nis met jaartal 1764 in de zwikken.