erfgoedobject

Administratieve zetel, infirmerie, kapel en woning van de grootjuffrouw

bouwkundig element
ID
82316
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/82316

Juridische gevolgen

Beschrijving

Geheel bestaande uit vier vleugels waarvan oudste opklimt tot het tweede kwart van de 14de eeuw; restauratie in 2000. Omvatte de "administratieve zetel", infirmerie en kapel en de woning van de grootjuffrouw.

1. Woning van de grootjuffrouw: grootste pand van het Begijnhof, breedhuis met dubbelhuisopstand, midden 17de eeuw; twee bouwlagen onder zadeldaken (Vlaamse pannen). Rijk uitgewerkte barokgevel van vier traveeën, tuitgevel met vlechtingen en schouderstukken. Gebruik van kalkzandsteen voor deuromlijsting, negblokken en links hoekketting, lateien, speklagen, bolkozijnen in de geveltop en omlijsting ovale oculus. Rechthoekige deur in geprofileerde omlijsting met aansluitende monu- mentale rondboognis geflankeerd door voluten en afgelijnd door een druiplijst; schelpmotief in het boogveld. Laatbarok beeld van Maria met Kind op een sokkel met opschrift "HIER IS 'T: / DE WYNGAARD / VAN MARIA" en op de sluitsteen " MATER VINEAE NOSTRA O.P.N / O ZOETE MOEDER GODS DIE DUIZEND JAAR VOORDEZEN / AAN ALLEN KRISTENMENSCH UW JONSTE HEBT BEWEZEN / AANHOOR IN DEZE KERK HET GEMEENTE DAT U GROET / EN ONS ROEMRUCHTIG HOF VAN ALLE KWAAD BEHOEDT". Deur met bewaard houtwerk en ingewerkte kleinere deur, behouden hang- en sluitwerk. Links van de beeldnis lantaarn op smeedijzeren arm versierd met wijnranken. De linker zijgevel is een blinde trapgevel (11 treden + topstuk) uitlopend op een schoorsteenschacht.

Interieur. Bewaarde balklagen en dakconstructie met drie dubbele schaargebinten en nokgebinten, telmerken. Begane grond: vestibule met deuren naar huiskapel, achtervleugel en opkamer van de voormalige infirmerie, nu kapittelzaal, alle met tudorboogomlijstingen in verzorgd rood baksteenmetselwerk met in de top symbolen van geloof, hoop en liefde. In de hoek links achteraan: eikenhouten steektrap, deels ingekast en toegankelijk via een deur. Rechts stenen trap naar de opkamer met links daarvan ingekaste toegang tot de overwelfde kelder.

Links van hoofdgebouw, huiskapel uit de eerste helft van de 14de eeuw: eenvoudig éénbeukig gebouw van twee traveeën gescheiden door steunbeer en onder zadeldak (nok parallel aan het binnenplein, leipannen) waarop dakruiter met houten klokkenstoel en naaldspits. Restauratie in 2001. Beide zijgevels met geprofileerde bakstenen lijst onder de dakrand. Spitsboogvensters: aan pleinzijde tweelichten met eenvoudig maaswerk; aan oostzijde bakstenen puntgevel met groot drielicht: maaswerk met driepassen en visblaas, aan zuidzijde: smal spitsboogvenster; glas in lood. Aan zuidzijde segmentboogpoortje.

2. Dwarsvleugel aan tuinzijde van twee bouwlagen onder zadeldak (Vlaamse pannen), opklimmend tot het tweede kwart van de 14de eeuw. Topgevel met aandak, aan voorzijde: uitlopend op merkwaardige schoorsteenschacht op vierkante basis en met achtzijdige romp en ronde bekroning. Linker zijgevel: lijstgevel met twee rechthoekige bovenvensters met afgeschuinde dagkanten, links spoor van gedichte vensteropening; uitkragende gootmuur. De achtergevel is een 16de-17de-eeuwse tuitgevel met vlechtingen aan de linker kant, ter vervanging van een oudere, wellicht houten gevel, onder meer zie bouwnaad. Twee rechthoekige vensters op de bovenverdieping met sporen van boogvelden waarin gekoppelde korfboogjes van voormalige kruiskozijnen. Bolkozijn in de geveltop afgedekt door gekoppelde korfboogjes. Rechter zijgevel met rechthoekig venster op de begane grond.

Interieur. Goed bewaard spant uit het tweede kwart van de 14de eeuw, volgens dendrochronologisch onderzoek (2002) te dateren 1328-1338: sporenkap met kepers verbonden door twee hanenbalken, kromhouten in de benedenhoeken, telmerken.

3. Dwarsvleugel met opkamer, voormalige infirmerie; nu kapittelzaal, gedateerd 1645, zie deurbeslag en consoles van de moerbalken in de opkamer. Met één travee aansluitend bij het plein, sporen van gedicht venster en ontlastingsboog, dakvenster met tuitgevel voorzien van vlechtingen. Tuingevel: lijstgevel met vier rechthoekige vensters met afgeschuinde dagkanten, uitkragende gootmuur. De achtergevel is een verankerde bakstenen tuitgevel met vlechtingen, sporen van gedichte kruiskozijnen met zandstenen negblokken: twee rechthoekige vensters met houten lateien, afgeschuinde dagkanten en ontlastingsbogen, daarboven ruitvormig met- selaarsteken en ronde oculus met zandstenen omlijsting.

Interieur. Kelder met tongewelf; daarboven ruime opkamer: bewaarde moer- en kinderbalken, marmeren schouw en stucboezem in Lodewijk XVI-stijl. Dakconstructie met drie schaar- en nokgebinten, telmerken.

4. Tuinvleugel van twee bouwlagen in de 17de eeuw toegevoegd in de oksel van vleugel uit het vierde kwart van de 14de eeuw en infirmerie. Tuingevel met twee traveeën: rechthoekige vensters met afgeschuinde dagkanten en ontlastingsbogen op de begane grond. Zijtuitgevel: rechthoekig zoldervenster in korfboognis met afgeschuinde dagkanten.

Interieur. Op begane grond de zogenaamde raadkamer: 18de-eeuwse schouw met stucboezem in Lodewijk XVI-stijl, moer- en kinderbalken met imitatiebeschildering in eik.

  • Dienst Monumentenzorg en Stadsvernieuwing Brugge, Nota.
  • DEVLIEGHER L. 1975: De huizen van Brugge, Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen 2-3, Tielt: 22-23.
  • VAN EENHOOGE D., DEBONNE V. & HANECA K. 2018: Middeleeuwse dakkappen in Brugge en ommeland. Een catalogus, Onderzoeksrapporten agentschap Onroerend Erfgoed 97, Brussel: 60-61.

Bron: GILTÉ S., VANWALLEGHEM A. & VAN VLAENDEREN P. 2004: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Brugge, Middeleeuwse stadsuitbreiding, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 18nb Zuid, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Vanwalleghem, Aagje; Van Vlaenderen, Patricia
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Begijnhof


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Administratieve zetel, infirmerie, kapel en woning van de grootjuffrouw [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/82316 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.