Altaar onder patronaat van abdij van Geraardsbergen sinds 1108. Pseudobasilicale kerk gelegen op een noordwestelijke helling, middenin onlangs verwijderd ommuurd kerkhof; afgebroken omheining en braakgrond aan zuidkant. Gekasseide oprit en trap ten noordwesten, aansluitend bij een klein pleintje voor de school (nummer 2).
Gotisch koor uit de 14de eeuw en kruisingstoren uit de 16de eeuw, schip gebouwd in 1846-1847, zie voor laatstgenoemde jaartal op gedenkstenen in de westgevel aan weerszij van het portaal met respectievelijk vermelding van de toenmalige notabelen: D. De Wint en E.V.D. Steene en de pastoor F. De Clippele.
De plattegrond ontvouwt: een driebeukig schip met vier traveeën, een vierkante kruisingstoren, een rechthoekig koor met twee traveeën en vlakke koorsluiting, aansluitende rechthoekige sacristie eveneens van twee traveeën; ten zuiden, in de oksel van het koor en het schip, traptorentje op rechthoek met afgeronde hoeken. Bakstenen schip op afgeschuinde zandstenen plint, onder zadeldak met aanleunende lessenaarsdaken (leien). Zandstenen toren onder ingesnoerde spits (leien). Zandstenen koor onder steil zadeldak (leien), op verweerde, afgeschuinde sokkel. Bakstenen sacristie onder afgewolfd zadeldak, op afgeschuinde plint (leien), calvarie aan de oostmuur. Bakstenen traptorentje. West, noord- en zuidgevels afgelijnd door rondboogfries en geritmeerd door vlakke pilasters met hoefijzerboogje in het casement. Westelijke tuitgevel: hoge rondboogdeur in kwartholle omlijsting van arduin, bekronend gebogen druiplijstje op strekse uiteinden; aan weerszij en daarboven: groot radvenster (metalen tracering) in omlijsting van zandsteen. In noord- en zuidgevel, rondboogvensters met ijzeren harnas en arduinen lekdrempels. Toren met gekoppelde spitsboogvormige galmgaten met doorlopende onderdorpels en omlopende, geprofileerde archivolten. Koor met oostelijke puntgevel, geflankeerd door zware steunberen met versnijdingen. Ten noorden, gedicht spitsboogdeurtje in geprofileerde omlijsting met uitgewerkt archivolt opgevangen door driekwartzuiltjes met verweerd knoppen(?)kapiteel; blind boogveld met driepasmotief en engelenkopjes in de zwikken. Verder segmentboogvensters uit de 18de eeuw met negblokken en doorlopende onderdorpels in arduin; gedicht spitsboogvenster in de oostelijke muur. Middenbeuk: zuilen op achtzijdige sokkels met astragaal en abacus onder rondboogarcaden; tongewelf op gordelbogen en omlopende kroonlijst; zijbeuken: pseudokruisribgewelven (gepleisterde ribben) tussen gordelbogen opgevangen door vereenvoudigde Toscaanse pilasters ingewerkt in de noord- en zuidwanden. Toren: kruisribgewelf op zware pijlers. In het koor, tongewelf met stucbepleistering met dunne pseudoribben en provinciaal palmetmotief, gedateerd 1739, jaartal dat kan worden aangehouden voor de verbouwing van de vensters.
Mobilair
Hoogaltaar (18de eeuw) met tabernakel (17de eeuw); zuidelijk zijaltaar, gewijd aan Sint-Hubertus door middel van chronogram gedateerd 1750; koorbank en biechtstoel (18de eeuw); preekstoel door Geefs van 1860; doopvont (17de eeuw) in noordelijke doopkapel opgenomen in groot westelijk tochtportaal (19de eeuw). Verweerde grafstenen in portaal.
DHANENS E., Aanwijzende fotografische inventaris van het Belgisch patrimonium voor kunst en geschiedenis, Canton Aalst, Archives centrales et laboratoires, Brussel, 1950, p. 9-10.
Bron: D'HUYVETTER C., DE LONGIE B. & EEMAN M. met medewerking van LINTERS A. 1978: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Aalst, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 5n1 (A-G), Brussel - Gent. Auteurs: d'Huyvetter, Clio; de Longie, Bea; Eeman, Michèle Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
In het archief van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen (KCML) zijn ontwerpplannen bewaard voor herstellingen, opgemaakt door Hendrik Geirnaert, en gedateerd 21 december 1906.
Beeldbank Onroerend Erfgoed, collectie Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen (KCML), Parochiekerk Sint-Pietersbanden [online], https://id.erfgoed.net/afbeeldingen/420927 (geraadpleegd op 18 november 2024).
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Pietersbanden [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/8287 (geraadpleegd op ).