erfgoedobject

Brouwerij 't Hamerken

bouwkundig element
ID
83319
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/83319

Juridische gevolgen

Beschrijving

De Brouwerij "Gouden Boom" neemt het bouwblok in tussen Langestraat en Verbrand Nieuwland. Het ensemble geschikt rondom een binnenplaats is geleidelijk aan tot stand gekomen. In zijn huidige vorm bestaande uit een ingangsgebouw aan de Langestraat, nog reeds gebruikte brouwerijgebouwen aan de binnenplaats en de voormalige mouterij gelegen aan het Verbrand Nieuwland, heden in gebruik als brouwerijmuseum.

Vierde kwart van de 18de eeuw: locatie van " 't hamerken", een woonhuis met stokerij.
Circa 1830: het goed komt in het bezit van brouwer distillleerder Louis De Busscher.
1854: bouwen van een nieuwe brouwerij.
1889: aanpassen van de bestaande gebouwen van de stokerij ten behoeve van een nieuwe brouwerij.
1898: wijzigen en vergroten van de bestaande mouterij aan het Verbrand Nieuwland.
1940: herinrichten van het bureel naar ontwerp van architect H. Bovée (Brugge).
1946: bouwen van een nieuwe filterzaal naar ontwerp van architect H. Bovée (Brugge).
1948: bouwen van een nieuwe werkplaats naar ontwerp van architect H. Bovée (Brugge).
1976: buiten gebruik stellen van de mouterijgebouwen aan het Verbrand Nieuwland.
1991: inrichten van de mouterijgebouwen aan het Verbrand Nieuwland als brouwerijmuseum.

Ingangsgebouw. Twee diephuizen van respectievelijk één en vier traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (Vlaamse pannen, nok parallel aan de straat), Verankerde bakstenen trapgevels (5 treden en 11 treden + topstuk) met gebruik van natuursteen voor geblokte poort- en deuromlijsting. Rechthoekige vensters onder ontlastingsboog van ronde baksteen; arduinen lekdrempels. Top voorzien van deels beluikte opening en ovale oculus in natuurstenen omlijsting onder druiplijst.

Bedrijfsgebouwen zoals de filterzaal, de werkplaats en de burelen gegroepeerd rondom de binnenplaats.

Gebouwen kant Verbrand Nieuwland tot 1976 in gebruik als mouterij. Brouwerijmuseum sinds 1991: in situ bewaarde toestellen en machines zoals onder meer een ammoniakcompressor. Twee panden met onregelmatige travee-indeling en twee bouwlagen onder zadeldak (nok parallel aan de straat, Vlaamse pannen). Links een verankerde bakstenen lijstgevel met sporen van oudere openingen onder meer met natuurstenen kruiskozijn onder geblokte ontlastingsboog. Zadeldak doorbroken door hoge en smalle geringde ronde schoorsteen van baksteen en twee hijskasten. Lijstgevel van 1898 opgebouwd uit baksteen. Rechthoekige muuropeningen.

Interieur. Mouterijmuseum op verschillende niveaus door gietijzeren kolommen verdeeld in beuken. Skeletstructuur bestaande uit deze kolommen, samengestelde balklagen met ijzeren moer- en kinderbalken en troggewelven.

  • Stadsarchief Brugge, Bouwvergunningen, nummer 79/1829, nummer 108/1898, nummer 140/1946.
  • BEERNAERT B., Open Monumentendag Vlaanderen. Monumenten en arbeid, Brugge, 1997, p. 74-77.

Bron: GILTÉ S., VANWALLEGHEM A. & VAN VLAENDEREN P. 2004: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Brugge, Middeleeuwse stadsuitbreiding, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 18nb Noord, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Actuele situatie

De twee trapgevels aan de Langestraat zijn gesloopt en vervangen door de straatgevel van het woonproject "De Gouden Boom". Ook bedrijfsgebouwen rond het voormalige binnenplein zijn verdwenen. Van de voormalige brouwerijsite resteert het mouterijgebouw aan Verbrand Nieuwland met fabrieksschoorsteen. Deze nieuwe mouterij sluit aan bij het bewaarde 19de-eeuwse bedrijfsgebouw voorzien van een luikap en zolder met monumentaal schaargebint. Vanaf 1902 werd de mouterij gebouwd, voorzien van een graankuiserij, weekbakken, moutvloeren en ast. De toren en het binnenwerk van de ast verdwenen in 1986. De mouterij bewaart wel alle kuis- en transporttoestellen (meestal in houten omkasting) en weekkuipen in geklonken ijzer.

  • Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DW002389, De mouterij van de voormalige brouwerij 't Hamerken (DE SCHEPPER J. 2006).
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Mouterij

Omstreeks 1934 werd een horizontale eencilinderstoommachine van Van Den Kerckhove geplaatst in de brouwerij-mouterij ’t Hamerken. Later werd ook een Siemens-Schuckert-elektromotor van 5,5 KW (940 t/min) geïnstalleerd voor de aandrijving van de machines in de mouterij. In 1961 werd een stoomketel van het bedrijf Meura uit Doornik geplaatst.

  • BECUWE F. 2016: Tel orge, tel malt. Klein- en grootmouterijen in Vlaanderen (1850-1950), Brussel - Gent, 206, 216 & 236.
Auteurs: Becuwe, Frank
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Brouwerij 't Hamerken [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/83319 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.