Vakwerkhoeve ()

De vakwerkhoeve betreft een voormalige landarbeiderswoning van vier traveeën onder een vernieuwd zadeldak met Vlaamse pannen. De hoeve werd in 1916 voor de eerste maal kadastraal geregistreerd op een driehoekig restperceel, 'In den Hoek' genaamd, tussen de Monninxstraat en de Lummense Kiezel in.

Historiek

De hoeve werd voor de eerste maal kadastraal geregistreerd in 1916 als een klein, bijna vierkant volume (woning) met een losstaande aanhorigheid (bakhuis?) ten noorden. Beide volumes zijn gelegen op een driehoekig, als ‘In den Hoek’ aangeduid, perceel dat langs de noordoostzijde begrensd wordt door de ‘Steenweg van Lummen naar Kermpt’ (huidige Lummense Kiezel) en langs de zuidzijde door de ‘Holrakerstraet’ (huidige Monninxstraat).

In de loop van de tijd onderging de hoeve verschillende volumetrische wijzigingen blijkens de mutatieschetsen: zo wordt in 1930 een aanbouw tegen de achtergevel van de woning gedocumenteerd, wordt in 1978 de losstaande aanhorigheid als verbonden met de woning weergegeven, en blijkt deze ‘verlengde’ aanhorigheid evenals de aanbouw tegen de achtergevel van de woning ten laatste in 1980 verdwenen te zijn, waarbij een nieuwe aanbouw tegen de achtergevel van de woning verschijnt. In 1993 tenslotte, wordt de huidige situatie van de hoeve geregistreerd, waarbij naast de aanbouw tegen de achtergevel een overdekt terras weergegeven wordt, en zowel tegen de rechter- als tegen de linker zijgevel een aanbouw verschijnt. Verder wordt ten zuidwesten van de hoeve een onbelangrijke, losstaande aanhorigheid (garage) ingetekend.

Beschrijving

De parallel met de Lummense Kiezel gelegen hoeve betreft een voormalige landarbeiderswoning van vier traveeën onder een vernieuwd zadeldak met Vlaamse pannen. Op de dakpannen van het schuin aflopende dakgedeelte langs de achterzijde staat het jaartal 1850 geschilderd. Dit om onduidelijke redenen, gezien de hoeve pas in 1916 voor de eerste maal kadastraal geregistreerd werd.

De hoeve is opgetrokken in stijl- en regelwerk met witgekalkte en thans gedeeltelijk gecementeerde lemen vullingen op een zeer lage, bakstenen stoel en gepikte plint. De voorgevel telt vijf gepikte stijlen en een wandplaatschoor in de vierde travee. De muuropeningen bestaan uit twee later beluikte vensters en één deur. De vakwerkstructuur van de linker- en rechter zijgevel werd vernieuwd in opliggend stijl- en regelwerk, waarbij tegen beide zijgevels een aanbouw in imitatievakwerk opgetrokken werd onder een lessenaarsdak. Deze aanbouwen zijn niet beschermd als monument. In de topgevel van de linker zijgevel werd tevens een beluikte raamopening gemaakt. Ook in de achtergevel werden enkele muuropeningen bijgemaakt.

Tegen de achtergevel bevindt zich een aanbouw onder pannen lessenaarsdak. Hoewel deze aanbouw door het kadaster nog niet ingetekend wordt in 1978 maar pas in 1980 voor het eerst geregistreerd wordt, staat ze reeds weergegeven op de inventarisfoto’s van 1976. Het vakwerk werd ook hier vernieuwd in opliggend stijl- en regelwerk.

Interieur

Het interieur van de hoeve kon niet bezocht worden. Op basis van externe waarnemingen mag echter verondersteld worden dat de woning uit twee vertrekken bestaat, waarbij de linkse ruimte drie traveeën beslaat met zichtbare ankerbalken. Afgaande op de inventarisfoto’s van 1976 kan vastgesteld worden dat de haard verplaatst werd naar de linker zijgevel. De laatste travee bevat onder meer de inkom(hal). Hierachter was ten tijde van de inventaris (1976) een stal gelegen, die vermoedelijk omgevormd werd tot / opgenomen werd in de woonruimte. De aanbouw tegen de achtergevel deed ten tijde van de inventaris dienst als stal. Momenteel bevindt zich in deze ruimte de keuken.

  • Beschermingsdossier DL002558, Hasselt deelgemeenten vakwerkbouw (S.N., 2009, digitaal dossier).

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: S.N. 2009: Vakwerkhoeve [online], https://id.erfgoed.net/teksten/157403 (geraadpleegd op ).


Landarbeiderswoning ()

Landarbeiderswoning van vier traveeën onder zadeldak (nok parallel aan de straat, Vlaamse pannen), uit de 19de eeuw. Stijl- en regelwerk met blauwgekalkte, lemen vullingen op zeer lage, bakstenen stoel en gepikte plint. Gepikte stijlen (vijf) en wandplaatschoor in de vierde travee. Twee vensters en één deur. Aangebouwde stal onder pannen lessenaarsdak tegen de achtergevel.


Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van GYSELINCK J., LINTERS A., WISSELS R., BUYLE M. & DE GRAEVE M.-C. 1981: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Hasselt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 6n1 (A-Ha), Brussel - Gent.
Auteurs:  Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Schlusmans F. 1981: Vakwerkhoeve [online], https://id.erfgoed.net/teksten/83608 (geraadpleegd op ).