erfgoedobject

Gemeentelijke begraafplaats

bouwkundig element
ID
84158
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/84158

Juridische gevolgen

Beschrijving

Aanvankelijke begraafplaats was het ommuurde ovale kerkhof rondom de decanale Sint-Ludgeruskerk gelegen aan de Markt. In 1837 werd onder burgemeester P.J. Everaert de dodenakker ontruimd en verplaatst naar een perceel ten westen van de dekenij, waarvan de vroegere kerkhofmuur met steunberen gedeeltelijk is bewaard (zie Heilig Hartplein links van nummer 9). Een tweede nieuwe begraafplaats werd aangelegd in de wijk Dommekens, ter hoogte van de huidige Zevensterrestraat, onder het bestuur van burgemeester Cesar Meeus in de jaren 1891. In 1958 werd de vergroting van dit "nieuw kerkhof" op reeds vroeger aangekochte gronden door de gemeenteraad goedgekeurd. Er werd tevens voorzien in de bouw van een tweede hoofdingang met woning en dodenhuisje in villastijl (witgeschilderd bakstenen volume met breukstenen plint onder schilddak) en de oprichting van een calvariekruis.

Begraafplaats van de dorpskern verwijderd en gelegen tegenover de spoorlijn in een industriezone. Ten oosten begrensd door de N47. Dodenakker ingeplant op zeer groot L-vormig terrein. Oudste gedeelte ten westen is deels omgeven door een muur en haag en toegankelijk via een schuin geplaatst ijzeren hekken. De vergroting uit 1958, Park J, situeert zich ten oosten. Centraal op het wandelpad is een hardstenen eenvoudige calvarie met vierkante sokkel op een rond verhoog met treden in breuksteen uit de jaren 1958 ingeplant.

V-vormig gekasseid wandelpad deels afgezoomd door een bomenrij, verbindt beide toegangen en vormt de begrenzing van het zogenaamde "oud gedeelte" van de begraafplaats, bestaande uit Park I, E en een deel van C.

Park I wordt gekenmerkt door een hartvormige aanleg, waarbij de oudste en monumentaalste graven van de lokale prominenten naast elkaar aan de oostzijde zijn geschikt. Een vrijstaande zone voorbehouden voor de graven van oorlogsveteranen en een herdenkingsmonument voor de slachtoffers van Wereldoorlog II bevindt zich ten noorden van het wandelpad.

Park I, Rij A, grafnummers 1-89 en Park C, Rij A, grafnummers 1-7 : Monumentale familiegraven overwegend in eclectische en neogotische stijl met een beperkt aantal in art-decostijl met grote artistieke en kunsthistorische waarde. Vervaardigd in hardsteen en veelal met verwerking van witte marmer voor de grafplaten met opschrift en uitzonderlijk met rode marmer voor de zuilen. Gamma aan vormgeving en dodensymboliek zoals onder meer stèles, zerk-, portaal-, sarcofaag- én obeliskvorm verfraaid met zuilen, (gedrapeeerde) kruisen, afgeknakte zuilen, lauwer- en rouwkransen, palm- en wilgentakken, gestrikte kransen met rozen, vazen, urnen met vlam, Christusbeelden en dergelijke Vaak voorzien van een hardstenen omheining met ketting, een kleine bidbank of kussentje.

Aantal grafmonumenten vervaardigd door steenkappers A. De Pauw (Dendermonde), Vlaminck-Van Hassel (Lokeren), Clement (Lokeren), Van Poeck, H. (Zele), Van den Bergh (Zele), Dubois (Gent), E. Henderick (Dendermonde) en andere Praalgraven van de families Rubbens-Callebaut, De Bus-Van Cauteren, De Bus, Meeus-Bosteels, Schicks –Camu, Rosseels, Burm-Van Hese, Convent-Boel, Kervyn, Landuyt en Amelot, Peeters-Danneboom, Haegens-De Smet, De Cleene, Everaert-Blancquaert en andere die behoorden tot de lokale burgerij en belangrijk waren voor de geschiedenis van Zele.

Park I, Rij B, grafnummers 1-181: familiegraven uit de jaren 1930 in art-decostijl. Park E, is inmiddels geruimd. Park B, Rij B, grafnummers 1-35 : een aantal gietijzeren kruisen.

  • MICHEM F., Zele en zijn geschiedenis, Antwerpen-Brussel-Amsterdam, 1957, p. 293.
  • QUINTYN E., De fifties (deel 2), (Heem- en Oudheidkundige Kring van Zele, Jaarboek Nr. 21, 1990, p. 120).
  • QUINTYN E., De Markt ten gronde, (Heem- en Oudheidkundige Kring van Zele, Jaarboek Nr. 27, 1996, p. 132).
  • Z.A., Begraafplaatsen Zele. Graven met lokaal historisch belang, (onuitgegeven document opgesteld door de Heem- en Oudheidkundige Kring van Zele), Zele, 2007.
  • Bijkomende gegevens verstrekt door Dhr. L. Boone (2008).

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Verbeeck, Mieke; Duchêne, Helena
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gemeentelijke begraafplaats [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/84158 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.