Oorlogsmonument voor de gesneuvelden, de opgeëisten en de burgerlijke slachtoffers van de gemeente Berlare tijdens de Eerste en de Tweede Wereldoorlog en als aandenken voor de 63 Belgische soldaten gesneuveld tijdens de "Slag te Berlare" van 4-8 oktober 1914. Het monument werd ontworpen door Jules Vits en ingehuldigd in 1930.

Historisch overzicht

In 1930 gaf de gemeenteraad van Berlare de opdracht om een herdenkingsmonument op te richten voor inwoners van de gemeente die omgekomen waren tijdens de Eerste Wereldoorlog en als aandenken aan de 62 Belgische soldaten die aan hun einde gekomen waren tijdens de slag van Berlare van 4 tot 8 oktober 1914. Het werd ontworpen door beeldhouwer Jules Vits.

Van 4 tot 7 oktober 1914 werd er zwaar gevochten in Berlare. Dit eindigde op 7 oktober 1914, wanneer de Duitsers er dan in slaagden om ter hoogte van de Konkel een noodbrug over de Schelde te werpen. Dankzij de vertraging die het Belgische leger te Berlare aan het Duitse leger kon afdwingen, kon het overgrote deel van Belgische soldaten te Antwerpen ontkomen. Al bij al was er na afloop relatief weinig schade in Berlare; de meeste huizen bleven bewoonbaar. De menselijke tol was hoger, in totaal sneuvelden er 63 militairen, hun namen staan te lezen op het oorlogsmonument.

Dit werd op zondag 3 augustus 1930 feestelijk en groots ingehuldigd in het bijzijn van luitenant-generaal Baron Michel, de aanvoerder van de vierde legerdivisie tijdens de slag van Berlare.

Beschrijving

Het gedenkteken bestaat uit een bronzen beeldengroep, die geplaatst is op een hoge cilindervormige sokkel van blauwe hardsteen aanzettend op een breder getrapt voetstuk. De engel, de vrede symboliserend, ontfermt zich over een zittende stervende soldaat en een geknielde gemartelde opgeëiste. Op de zuil staat bovenaan een in brons uitgewerkt bas-reliëf die de veldslag van Berlare toont, eveneens van Jules Vits.

Afgeronde voorzijde van de sokkel met opschrift: "1914-1918/ AAN ONZE/ HELDEN". Onder het bronzen bas-reliëf in bronzen letters: "VELDSLAG VAN BERLAERE 4-8 OCT. 1914".

Aan de beide smalle zijkanten hangt een bronzen plaat met de namen van de inwoners van Berlare, die omkwamen tijdens de Eerste Wereldoorlog, namelijk 35 gesneuvelden en 12 gestorven opgeëisten. Tegen de vlakke achterzijde van het voetstuk zijn op een grote bronzen plaat 60 namen, het regiment en de plaats van herkomst vermeld van 60 Belgische soldaten, gesneuveld in de 'Slag van Berlare'. Zij behoorden bij de 1e Lansiers, 2e Gidsen, 1e Carabiniers, 10e Linie, Grenadiers, Gendarmerie, 13e Linie.

Tegen de frontzijde van de bredere basis van de sokkel, met aan weerszij van een uitspringende steen met bronzen lauwertak, staan op twee kleine bronzen platen de namen van diegenen die omkwamen tijdens de oorlog 1940-1945: 3 politieke gevangenen en 4 gesneuvelden van Berlare.

Gelegen ten zuiden van de kerk, en geplaatst binnen een onregelmatig vijfhoekig perk afgeboord met hardsteen en aan de voorzijde met een omhaagd bloemenperk.

In 1930 gaf de gemeenteraad van Berlare de opdracht een oorlogsmonument op te richten ter nagedachtenis van de gesneuvelden en gestorven opgeëisten van de gemeente tijdens de Eerste Wereldoorlog, en als aandenken voor 62 Belgische soldaten gesneuveld te Berlare tijdens de Veldslag van 4 tot 8 oktober 1914. Deze opdracht werd toevertrouwd aan beeldhouwer Jules Vits van Melle. Feestelijk ingehuldigd op zondag 3 augustus 1930 in aanwezigheid van luitenant-generaal Baron Michel, die bij de slag om Berlare de vierde legerdivisie aanvoerde.

Het gedenkteken bestaat uit een bronzen beeldengroep geplaatst op een hoge sokkel van blauwe hardsteen aanzettend op een breder getrapt voetstuk. De beeldengroep stelt een engel voor, de vrede symboliserend, die zich ontfermt over een stervende zittende soldaat en een geknielde gemartelde opgeëiste. Afgeronde voorzijde van de sokkel met opschrift "1914-1918/ Aan Onze/ Helden" boven een ingewerkt bronzen basreliëf eveneens van Jules Vits met voorstelling van de Veldslag van Berlare en daaronder in bronzen letters het opschrift: "veldslag van berlaere 4-8 oct. 1914". Beide smalle zijkanten van de sokkel zijn voorzien van een hoge bronzen plaat met de namen van de slachtoffers van Berlare tijdens WO I, namelijk 35 gesneuvelden en 12 gestorven opgeëisten. Tegen de vlakke achterzijde van het voetstuk zijn op een grote bronzen plaat 60 namen, het regiment en de plaats van herkomst vermeld van Belgische soldaten, gesneuveld in de Veldslag van Berlare. Zij behoorden bij de 1e Lansiers, 2e Gidsen, 1e Carabiniers, 10e Linie, Grenadiers, Gendarmerie, 13e Linie.

Tegen de frontzijde van de bredere basis van de sokkel, aan weerszij van een uitspringende steen met bronzen lauwertak, zijn twee kleine bronzen platen aangebracht ter herinnering aan de slachtoffers van de oorlog 1940-45: 3 politieke gevangenen en 4 gesneuvelden van Berlare.