De voormalige dokterswoning Vertongen, later notariswoning, is ingeplant tegenover De Ring, op de straathoek met de Slang- en Plezantstraat en paalt links aan de Onze-Lieve-Vrouwe- of de Begijnhofkapel in rococostijl.

Historiek

Dit beeldbepalend neoclassicistisch burgerhuis werd volgens een gevelsteen in de achtergevel met opschrift "D C Vertongen/ Doctoor/ 1875" gebouwd in 1875 na afbraak van de bestaande gebouwen in opdracht van dokter Vertongen Désiré-Constant. De oprichting van de nieuwe woonst werd kadastraal genoteerd in 1876. In 1882 werd de burgerwoning rechts vergroot met een smalle aanbouw. Het volume daarnaast is inmiddels vervangen door een nieuwbouw met kantoorfunctie (thans Slangstraat 3).

Volgens historisch kaartmateriaal was dit terrein reeds bebouwd in de 18de eeuw. In de Ommelooper & Terrier ofte Landt & Caerteboek (...) van 1772-1776 door landmeter J. B. Van Huffel opgetekend, wordt dit woonerf met twee losstaande gebouwen met L-vormige plattegrond toegeschreven aan P. Jacobus De Graeve, zoon van Jan Frans De Graeve (11de wijk, nummer 117). Links van dit eigendom situeert zich de merkwaardige Onze-Lieve-Vrouwekapel of Begijnhofkapel in rococostijl, die de herenwoning bijkomend in het straatbeeld markeert. De in L-vorm geplaatste 18de-eeuwse volumes, staan nog aangeduid op het Primitief Plan (circa 1834), de Atlas der buurtwegen (circa 1845) en de Poppkaart (circa 1860). In 1875 worden ze vervangen door het huidige volume, in opdracht van dokter Vertongen.

Rond 1991 werd de voormalige dokterswoning verworven door andere eigenaars en ingericht als notariaat. Het notariaat is thans ondergebracht in een nieuwbouw ter hoogte van Slangstraat 3.

Beschrijving

Plattegrond en opbouw

De in het straatbeeld beeldbepalende voormalige dokterswoning is duidelijk herkenbaar als een dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder een pannen zadeldak in neoclassicistische stijl, aan weerszij geflankeerd door een lage baksteenbouw van drie en vier traveeën. De verzorgde bepleisterde en beschilderde voorgevel op een hardstenen plint vertoont een karakteristieke eind-19de-eeuwse opbouw en ritmering. Het middenrisaliet wordt gekenmerkt door een balkon op de bel-etage en flankerende hoeklisenen afgewerkt met bossage. De verdiepte benedenvensters, aan uitgewerkte hardstenen lekdrempels, zijn beluikt. De bovenvensters zijn gevat in een typische gestucte omlijsting met oren, waterlijstje en sluitsteen én een gecanneleerde lekdrempelversiering. Het met zorg uitgewerkte samengestelde hoofdgestel bestaat uit een overstekende kroonlijst en uit spiegels tussen uitgelengde modillons. De centrale voordeur is gevat in een sobere geprofileerde hardstenen omlijsting op neuten, karakteristiek voor de bouwstijl. De letter "V" in het bovenlicht van de fraai uitgesneden voordeur verwijst naar de bouwheer Vertongen.

Ook de links en rechts aanpalende lagere bijgebouwen in spiegelbeeld, zijn met zorg en oog voor detail ontworpen. De speelse verwerking van lisenen en aflijnende boogfriesen met zwart gesinterd baksteenlijstjes in de voorgevels, verlenen de aanbouwen een pittoresk karakter. Het verschil in materiaalgebruik en hoogtewerking benadrukt de monumentaliteit van het burgerhuis nog meer. De zijgevels zijn beraapt, traditioneel voor deze bouwperiode en dit type van burgerwoningbouw. De achtergevel van tweeënhalve bouwlaag vertoont dezelfde ritmering en indeling als de voorgevel. Hij is opgetrokken in metselwerk met verwerking van zwart gesinterde baksteen voor deur- en vensteromlijstingen analoog aan de bijgebouwen aan de straat. De gevel is voorts centraal gemarkeerd door een hoog traphalvenster.

Interieur

Het interieur ontvouwt een binnenindeling met klassieke dubbelhuisplattegrond, bestaande uit een centrale hal met twee per twee geschikte aanpalende salons. De representatieve ontvangstruimtes situeren zich links van de centrale gang, die op haar beurt voorzien is van een prachtige zwart-witte marmeren vloer met geometrisch motief, gereconstrueerde marmerschilderingen en rijkelijk gestuct plafond. De eclectische maar zeer kwalitatieve interieuraankleding, waarbij elke ruimte in een andere stijl en kleur gedecoreerd werd, is typisch voor de bouwperiode. De afwerking van beide ontvangstkamers is als geheel ontworpen met onderlinge afstemming van gestucte en beschilderde plafonds, marmeren schouwmantels, wandbehang of bespanning, beschilderd binnenschrijnwerk met florale motieven, en dergelijke. De fraaie laat-19de-eeuwse bordestrap achteraan in de gang, met decoratief uitgewerkte trappaal op een witte marmeren bloktrede, wordt gekenmerkt door een opmerkelijke trapleuning eindigend in een slangenkop, een vaak weerkerend motief in dokters- of apothekerswoningen.

Tuin

De ommuurde groene tuin bevindt zich achter het woonhuis en de achterliggende straat (Achterhof). De tuin met landschappelijke aanleg maakt integraal deel uit van het perceel en behoort vanouds als groene buitenruimte bij dit type van residentiële woning.

Voormalige dokterswoning Vertongen, heden notariswoning. Ingeplant op straathoek met de Plezantstraat, links palend aan de Onze-Lieve-Vrouwe- of de Begijnhofkapel, tegenover De Ring.

Neoclassicistisch burgerhuis volgens gevelsteen in de achtergevel "D C Vertongen/ Doctoor/ 1875" gebouwd in 1875 na afbraak van de bestaande gebouwen in opdracht van dokter Vertongen Désiré-Constant. Bouw kadastraal genoteerd in 1876. In 1882 rechts vergroot met aanbouw die inmiddels vervangen is door een nieuwbouw.

Beeldbepalend dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder pannen zadeldak, aan weerszij geflankeerd door lage baksteenbouw van drie en vier traveeën. Verzorgde bepleisterde en beschilderde voorgevel op een hardstenen plint, met karakteristieke opbouw en ritmering. Benadrukt middenrisaliet, met balkon op de bel-etage, en hoeklisenen afgewerkt met bossage. Verdiepte en beluikte benedenvensters aan uitgewerkte hardstenen lekdrempels. Bovenvensters gevat in gestucte omlijsting met oren, waterlijstje en sluitsteen én een gecanneleerde lekdrempelversiering. Samengesteld hoofdgestel met overstekende kroonlijst en spiegels tussen uitgelengde modillons. Centrale voordeur gevat in een sobere geprofileerde hardstenen omlijsting op neuten. Fraai uitgesneden vleugeldeur met letter “V” in het bovenlicht, verwijzend naar de bouwheer.

Aanpalende bijgebouwen in spiegelbeeld, geleed door middel van lisenen en aflijnende boogfries, afgeboord door zwart gesinterd baksteenlijstje.

Achtergevel van tweeënhalve bouwlaag met zelfde ritmering en indeling als de voorgevel. Opgetrokken in metselwerk met verwerking van zwart gesinterde baksteen voor deur- en vensteromlijstingen analoog aan de bijgebouwen aan de straat. Centraal hoog traphalvenster.

Binnenindeling met klassieke dubbelhuisplattegrond: centrale hal met twee per twee geschikte aanpalende salons. Eclectische interieuraankleding typisch voor de bouwperiode, waarbij elke ruimte in een andere stijl en kleur gedecoreerd werd. Afwerking als geheel ontworpen met onderlinge afstemming van gestucte en beschilderde plafonds, marmeren schouwmantels, wandbehang of bespanning, beschilderd binnenschrijnwerk,... Tot slot, opmerkelijke trapleuning eindigend in een slangenkop, een vaak weerkerend motief in dokters- of apothekerswoningen.