erfgoedobject

Schoolhuis van gemeenteschool

bouwkundig element
ID
85653
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/85653

Juridische gevolgen

Beschrijving

Voormalig schoolhuis van de aanvankelijke gemeenteschool van Hamme – Sint-Anna, nu deel van de vrije basisschool genaamd Sint-Annaschool. Deze school is ingeplant op een voorheen omgracht en diep rechthoekig perceel, schuin gelegen tegenover de Sint-Annakerk. Op dit perceel stond volgens het land- en kaartenboek van Hamme (1772-1776) in 1775 nog in het midden het "prosdye huys" met stal. De proosdij van Sint-Anna was in 1740 ingesteld. Volgens kadastergegevens werden in 1855 twee gemeentescholen opgericht op voornoemd perceel waar zich voordien het huis van de proost bevond. De woning van de proost en latere pastorie is waarschijnlijk al in het begin van de 19de eeuw verhuisd naar het ten westen van de school aanpalende, omgrachte perceel (huidige nummer 171), dat volgens het zelfde landboek in 1775 ook aan de proosdij toebehoorde. Naast een gemeenteschool gebouwd door de gemeente Hamme werd op de vroegere proosdijsite een kleinere gemeenteschool gebouwd door de burelen van weldadigheid van Waasmunster en Hamme. Er zou volgens de literatuur al in 1843 een erkende gemeenteschool voor arme jongens en meisjes in Sint-Anna bestaan hebben.

In 1912 werd volgens kadastergegevens aan de straat een vrijstaande onderwijzerswoning bijgebouwd; dit ging gepaard met de vergroting van de bestaande schoollokalen. Schoolhuis met eclectisch getinte straatpuntgevel van twee bouwlagen met drie venstertraveeën. Baksteenbouw met opvallende hartvormige sierankers en contrasterende gele bakstenen aangewend in horizontale banden, in de vensterbogen en als lekdrempelconsoles. Geveltop met oculus voorheen onder brede dakoverstek met decoratief houtwerk (volgens oude prentkaart). Achtergevel en lage achterbouw verlevendigd met banden van gesinterde en gele bakstenen.

Herhaaldelijk in de 20ste eeuw gewijzigde schoollokalen (onder meer omstreeks 1938), daarbij uitgebreid aan de straatzijde tot tegen de vroegere onderwijzerswoning. Aan de achterzijde van de school is nog oud bakstenen metselwerk zichtbaar met gesinterde bakstenen in fijne banden en verlaagde klaslokaalvensters. Een deel van de links gelegen schoollokalen zou volgens mondelinge informatie in 1981 vervangen zijn door het huidige parochiehuis (Sint-Annacentrum).

Volgens archiefgegevens werd naar plannen van 1891 door architect Jozef De Bosscher (Heusden) een nieuwe pastorie gebouwd, ter vervanging van de voorganger op het omgrachte perceel ten westen van de huidige Sint-Annaschool. De pastorie werd begin jaren 2000 gesloopt en is nu door een nieuwe privéwoning vervangen (nummer 171).

  • Gemeentehuis Hamme, Ommelooper & Terrier ofte Landt & Caerteboek Der Prochie van Hamme ende Heerlykhede van Sint Anne Liggende binnen den Lande van Dendermonde, 1772-1776 by Jan Baptiste van Huffel, gesworen Landt-meter, 28ste wijk, 3° Deel St Anne, nummers 53 en 54.
  • Vlaams Ministerie van Ruimtelijke Ordening, Wonen en Onroerend Erfgoed, Agentschap Ruimtelijke Ordening Vlaanderen, Ruimtelijke Ordening Oost-Vlaanderen, Onroerend erfgoed, Archief.
  • CATRYSSE K. 1979-1980: Politieke Dynastieën in Hamme (1830-1940), onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Universiteit Gent, I, 38.
  • DE POTTER F. en BROECKAERT J. 1889: Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, reeks IV, deel I2: Hamme, Gent.
  • VAN DER STOCK E. 1993: Analyse van enkele "Land en prijzijboeken" uit groot Hamme Deel II: Ste Anna (1775-1785), , Bijdragen tot de geschiedenis van het kanton Hamme, I.

Bron: BOGAERT C., DUCHÊNE H., LANCLUS K. & VERBEECK M. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20n, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke; Duchêne, Helena
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Schoolhuis van gemeenteschool [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/85653 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.