erfgoedobject

Burgerhuizen en weverij van de familie Ovelacq

bouwkundig element
ID
86321
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/86321

Juridische gevolgen

Beschrijving

Voormalige woningen en weverij van de familie Ovelacq. De familie had tevens een ververij in de Harelbekestraat.
Aangetrokken door de goedkope arbeidskrachten en vakmanschap van de Deerlijkse wevers wordt in 1853 een Belgische tak van het bedrijf Descamps-Ovelacq uit Roubaix, opgericht. Het bedrijf voorziet de Deerlijkse huisbedrijfjes van geverfd wolgaren, dat door hen gesponnen en geweven wordt, en dan door het bedrijf aan het cliënteel wordt afgezet. André Ovelacq wordt met het beheer van dit bedrijf belast en vestigt zich daarvoor in Kortrijk. In 1858 verhuist hij naar Deerlijk in het huis van de voormalige Dr. August Nottebaert (nummer 132).
In de tuin van een woning in de Harelbekestraat (voormalige onderpastorie) richt hij in 1854 een ververij in.

In 1875 bouwt A. Ovelacq een mechanische weverij met bijhorende woning in de Hoogstraat (nummers 134-136). Ook de ververij gelegen in de Harelbekestraat, breidt verder uit en wordt onder meer in 1938 uitgebreid door de aankoop van de in 1925 opgerichte weverij Spincemaille.

In 1892 wordt de woning (nummer 132) rechts uitgebreid met een klein volume dat vooruitspringt ten opzichte van de rooilijn (nummer 130). Volgens de kadastrale gegevens volgt in 1905 een kleinschalige uitbreiding van de 'weefselfabriek'. In 1920 wordt de fabriek sterk uitgebreid. In 1945 worden het magazijn en de motorweverij kadastraal verenigd tot weverij. In 1947 wordt de weverij verder uitgebreid. In 1964 volgt een laatste uitbreiding met de aankoop van een aanpalende woning. In 1975 worden nieuwe bedrijfsgebouwen opgericht aan de Nijverheidslaan en in 1989 worden de ververij in de Harelbekestraat en de weverij in de Hoogstraat verlaten.
In 1995 wordt de weverij gedeeltelijk gesloopt en verbouwd tot sportcentrum.

Nummer 130. Enkelhuis, mogelijk voormalige conciërgewoning, opgetrokken in 1892 en aansluitend bij nummer 132. Volume licht vooruitspringend ten opzichte van de rooilijn. Baksteenbouw van twee bouwlagen en twee + één afgeschuinde hoektravee. Licht vooruitspringende deurtravee bekleed met simili-natuursteen. Rechthoekige muuropeningen in geprofileerde omlijsting; doorgetrokken onderdorpels. Bovenvensters met houten rolluikkasten.

Nummer 132. Eerste woning van de familie Ovelacq. Volume reeds aangeduid op het primitief kadasterplan (circa 1835). Vermoedelijk in kern teruggaand tot de 18de eeuw. In 1892 uitgebreid met het huidige nummer 130. Vernieuwd parement uit de jaren 1920-1930 met typerend gebruik van simili-natuursteen en met reminiscenties aan de traditionele Franse Lodewijkstijlen.
Dubbelhuis van drie/ vijf traveeën en twee bouwlagen onder geknikt zadeldak bekleed met pannen en leien en doorbroken door twee dakvensters met voluten. Aflijnende houten kroonlijst op modillons. Vernieuwde plint van arduin. Vooruitspringende deurtravee bekleed met simili-natuursteen met schijnvoegen. Bekronend driehoekig fronton met oeil-de-boeuf met onder meer schelpmotief. Rechthoekige vensters onder meer drielichten in geprofileerde omlijsting. Verdiepte rondboogdeur met glas en smeedijzeren traliehekwerk. Links lagere poortdoorgang met rondboogpoort.

Nummer 134. Voormalige directeurswoning van de naastgelegen weverij. Volgens de kadastrale gegevens gebouwd in 1875. Enkelhuis met verankerde bakstenen lijstgevel op arduinen sokkel met verluchtingsroosters. Aflijnende houten kroonlijst rustend op consoles. Segmentbogige muuropeningen op de begane grond in geblokte arduinen omlijsting op de eerste verdieping in geprofileerde omlijsting met oren en verdiepte borstwering met bossage. Behouden houten T-ramen. Links, brede poortdoorgang met voetenschraper rechts.

Nummer 136. Voormalige weverij Ovelacq. Heden geïntegreerd in het sportcentrum geopend in 1995. Huidig uitzicht waarschijnlijk verkregen circa 1947, zie kadastrale gegevens. Strak opgevatte bakstenen lijstgevel sterk horizontaal belijnd door het baksteenverband en de grote raamvlakken gevat tussen de doorgetrokken boven- en onderdorpels. Rechterhoek benadrukt door afgeschuinde travee. Links, verticaliserende, hoger opgetrokken hoektravee gemarkeerd door doorgetrokken trappenlicht. Vernieuwd schrijnwerk. Rechthoekige deur gevat in zware arduinen omlijsting.
Links, recent toegevoegde vleugel van circa 1995, in aansluitende bouwstijl.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, Primitief plan, Deerlijk.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Deerlijk, 1875/4, 1886/1, 1892/3, 1905/1, 1920/3, 1930/5, 1935/6, 1945/16, 1947/9.
  • BYTTEBIER F., De cafés van Deerlijk (dl. V), in Derlike, nr. 1, 2003, p. 12-13.
  • UYTTENHOVE K., Ververij Ovelacq, in Derlike, nr. 2, 1994, p. 37-42.
  • VERHELST N., BYTTEBIER F., Deerlijk vroeger en nu, in Derlike, nr. 9, 1986-1987, p. 16-17.

Bron: DE GUNSCH A. met medewerking van MOEYKENS S. & CALLENS T. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Deerlijk, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL34, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: De Gunsch, Ann
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuizen en weverij van de familie Ovelacq [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/86321 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.