erfgoedobject

Hoeve 't Hoogserlei

bouwkundig element
ID
86651
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/86651

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve 't Hoogserlei
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Historische hoeve "'t Hoogserlei", gelegen aan de oostzijde van de straat.

Historiek

De hoeve wordt voor het eerst vermeld als "tooghe Scalley" in een disregister in 1462; in het eerste landboek van Tielt-buiten van 1645 "up 't Hooh Scharlei" genoemd. Het toponiem wijst op hoger gelegen gronden die in de loop der tijd door 'houwen' of 'snijden' (Germaans "skard") ontgonnen worden. Naar de hoeve wordt een wijk of "cerc" genoemd, gelegen in de "Berghoek", een van de prekadastrale indelingen van Tielt-buiten volgens het landboek van 1645. Het "Hoogserlei" wordt doorkruist door de vroegere Lijkweg die het "Goed te Willecomme" eertijds verbindt met de Sint-Pieterskerk (zie Lijkweg, Willekomstraat).

In het landboek van Tielt-buiten van 1729 wordt vermeld dat bij de hoeve twee bunder en driehonderd roeden grond horen. 18de-eeuwse kaarten geven twee losstaande volumes weer, onder meer in de renteboeken van de heerlijkheid Walle en op de Ferrariskaart (1770-1778). Het primitief kadasterplan (circa 1830) toont een vrij smal driehoekig erf met aan de noordzijde het woonhuis met losstaand bijgebouw en twee kleinere bijgebouwtjes (onder meer bakhuis), en aan de westzijde de schuur, parallel met de straat. Op de Atlas der Buurtwegen (1847) wordt de hoeve vermeld als "Hoog Serley".

In 1941 laat de toenmalige eigenaar A. de Kerckhove d'Exaerde-De Moreau uit Stockel het woonhuis vergroten met een aanbouw aan de noordzijde; tevens uitbreiding van het bijgebouw ten oosten ervan na sloop van het bakhuis, en van de bestaande schuur met aanbouw aan de straatzijde; ten zuidoosten van het erf, bouw van een nieuw landgebouw dat in 1945 wordt vergroot.

Beschrijving

Hoeve met losstaande verankerde bakstenen bestanddelen omheen verhard erf met centraal beboomd grasperk. Aan de noordzijde, witgekalkt eenlagig boerenhuis van zeven traveeën onder zadeldak (nok loodrecht op straat; mechanische pannen). Getoogde muuropeningen met nieuwe luiken. Deur met zwartbakstenen omlijsting onder gebogen lijst met oren. Nieuw houtwerk (T-ramen). Aan noordzijde, haakse bakstenen bijgebouw van 1941 (bakhuis/zomerkeuken?); muuropeningen onder betonnen latei.

Haakse losstaande langsschuur aan de straatzijde onder zadeldak met Vlaamse pannen (nok evenwijdig met straat); zuidgevel met metalen schuifpoort waarboven geschilderde naam van de hoeve; uitbouw aan de straatzijde (1941) onder golfplaten bedaking. Ten oosten van het woonhuis, bakstenen stal onder zadeldak met Vlaamse pannen (nok evenwijdig met woonhuis), verbouwd in de loop der tijd met onder meer doorlopend ijzeren I-profiel op dito pijlers voor open stallen. Recentere nutsgebouwen aan noord- en oostzijde van het erf.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207 : Mutatieschetsen, Tielt, Afdeling 1, 1944/3, 1945/4.
  • Rijksarchief Brugge, Gemeentearchieven, Supplement II, Tielt, reeks II, nr. 67 : Renteboeken van de heerlijkheid Walle, 18de eeuw.
  • DE FLOU K. 1926: Woordenboek der toponymie van Westelyk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het Land van den Hoek, de graafschappen Guînes en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel VI, Brugge, kolom 493-494.
  • S.N. 1987: Gids voor Groot-Tielt 1987, Tielt, 101-102.
  • S.N. s.d.: Landbouwleerpad, Tielt, brochure, 4-5.
  • HOLLEVOET F. e.a. 2005: Als straten gaan… praten. De roede van Tielt, Tielt, 218.
  • OSTYN R. 1993: Historische stedenatlas van België, Tielt, Brussel, 21.

Bron: CALLAERT G. & SANTY P. met medewerking van BOONE B., DEVOOGHT K. & MOEYKENS S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Tielt, Deel I: Stad Tielt (straten A-R), Deel II: Stad Tielt (straten S-Z), Deelgemeenten Aarsele, Kanegem en Schuiferskapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL29, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda; Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve 't Hoogserlei [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/86651 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.