erfgoedobject

Huis Notteboom

bouwkundig element
ID
86779
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/86779

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Huis Notteboom
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

"Huis Notteboom", neoclassicistisch herenhuis gebouwd in 1910 naar ontwerp van architect Jules Vercoutere (Izegem), heden in gebruik als bankkantoor.

Historiek

In de eerste helft van de 19de eeuw is hier een brouwerij gevestigd, oorspronkelijk "'t Scaek", later "De Graaf van Vlaanderen" genoemd. De brouwerij wordt achtereenvolgens uitgebaat door Charles Wauters, vanaf 1853 door Victor van Besien en na diens dood in 1868 door zijn vrouw Maria Strack en haar broer Antoine. In 1908 verkoopt dochter Sylvie Van Besien haar eigendommen aan Cyriel Notteboom-Debeil (gesigneerd rechts) met onder meer de naastgelegen winkel en herberg "De Wildeman".

Notteboom, "negociant in mercerieën" die voorheen zijn textielzaak aan de noordzijde van de Markt heeft, laat in 1909 het bestaande pand aan de straatzijde afbreken; de haakse L-vormige achterbouw blijft bestaan. In 1910 registreert het kadaster de bouw van het herenhuis in zwaar gedecoreerde neoclassicistische stijl naar ontwerp van architect Jules Vercoutere (Izegem) (gesigneerd). De haakse achtergebouwen worden gedeeltelijk gesloopt en herbouwd. Het pand aan de westzijde wordt eveneens vervangen door een nieuwbouw ("magazijn") in aansluitende stijl. Het pand loopt schade op tijdens een bombardement in het begin van de Tweede Wereldoorlog.

In 1957 gebeurt een perceelsvereniging met het naastgelegen magazijn; in 1970 opnieuw opgesplitst waarbij het pand aan de westzijde verbouwd wordt tot handels- en appartementsgebouw (nummer 36) met aanpassingen aan de gevel en verhoging met een dakverdieping waardoor de dakbalustrade verdwijnt.

In 1976 verkopen de erfgenamen Notteboom het gebouw aan het West-Vlaams Beroepskrediet - heden "West-Vlaamse Bank" - waarbij de belofte wordt gedaan het voormalige salon met aanpalend vertrek aan de straatzijde te bewaren. In 1988 gebeurt de goedkeuring van de sanering van de bank- en de bijgebouwen door architect Willy Naert (Egem). In 1990 wordt het herenhuis gerestaureerd en heringericht.

Beschrijving

Exterieur

Imposant herenhuis van twee bouwlagen met half ondergrondse kelderverdieping onder mansardedak (nok evenwijdig met plein; leien/zwarte mechanische pannen). Kroonlijst met opengewerkte attiek voorzien van witstenen balusterborstwering, voorheen doorlopend bij nummer 36, doorbroken door dakkapellen onder segmentboogfronton met bolbekroning. Risalietgevel met parement van kalkzandsteen op hoge natuurstenen sokkel onder doorlopende dorpel. Horizontale ritmering door doorlopende kordonlijsten. Veelvuldig gebruik van guirlandemotief, o.m. in panelen van borstwering, erker en balkon van tweede bouwlaag, tussen de gekoppelde modillons van de geprofileerde kroonlijst (doorlopend bij nummer 36) en in de frontons van de dakkapellen. Rechthoekige vensteropeningen met onder meer driedelige vensters; vernieuwd schrijnwerk.

Breed vensterrisaliet (links) met afgeronde driezijdige bovenerker op brede gecanneleerde consoles; pilastervormige penanten en gestileerde plantenmotieven in de zwikken; korfboogramen met sluitsteen in de vorm van een engelkopje. Accent op poortrisaliet (rechts) met korfboogpoort in geprofileerde omlijsting voorzien van gesculpteerde sluitsteen met engelkopje, eindigend op kegelvormige natuurstenen schamppalen. Fraai gesculpteerde poort met korfbogig bovenlicht voorzien van gestileerd ijzeren hekwerk. Erboven, balusterbalkon op zware consoles waartussen brede gecanneleerde console. Meerledig balkondeurvenster tussen Ionische pilasters. Bekronende driedelige dakkapel.

Vlak gepleisterde en geschilderde sobere achtergevel en haakse vleugel van twee bouwlagen onder mansardebedaking (mechanische pannen) met kleine dakkapellen. Korfboogopeningen waarin rechthoekige vensters. Achterliggende parking en hoger opgehoogde tuin.

Interieur

Grotendeels heringericht tot bankkantoren, met uitzondering van twee ineenlopende vertrekken aan de straatzijde, waar de rijkelijke interieuraankleding bewaard is, onder meer stucplafonds, marmeren schouwen, parketvloer in visgraatverband. Salon met onder meer rijkelijk stucwerk van lambrisering, wandlijstwerk met uitgespaarde hoeken en bespanningen met taferelen, schouwboezem met figuratief medaillon en guirlandes in stuc en radiatorkasten. Aanpalend vertrek met fraaie vaste aankleding in houtwerk van onder meer omlopende lambrisering en van schouwboezem met geschilderde taferelen. Houten slingertrap met witmarmeren aanzettrede, fraai gesculpteerde trappaal bekroond door vrouwenfiguur en fijn ingesnoerde balusters.

Bovenverdieping met onder meer fragmentair bewaard stucwerk van plafonds, supraporta's en kooflijsten; eenvoudige marmeren schouwen.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, Mutatieschetsen, Tielt, Afdeling 1, 1909/23, 1910/44, 1957/292, 1970/42.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, Kadastrale legger, Tielt, Afdeling 1, artikels 2623, 3565.
  • Stadsarchief Tielt, Bouwplannen zonder datum - 20ste eeuw, nummer 3272/Notteboom.
  • DE GRYSE P. 2003: Tielt graag gezien, Aarsele-Kanegem-Schuiferskapelle-Tielt, Tielt, nummers 68, 72, 77.
  • HOFLACK M. 1997: Langs Vlaamse Wegen. Tielt, Brussel, 1997, 6.
  • MAES A. & VANDEPITTE P. 1990: Woonhuizen. Onbewust monumenten, Tielt, 8-9.
  • MARTENS W. 2003: Mei 1940. De regio Tielt in de vuurlinie, Tielt, 327.
  • S.N. 2006: Parkenpromenade, Proeven van kunst, onuitgegeven brochure Bezoekerscentrum Huis Mulle de Terschueren, Tielt, augustus, s.p.
  • RAVYTS K. & STRUYVE P. 1995: Het Tieltse 1940-1945, Bedreigd Bezet Bevrijd, Tielt, 56.
  • VANDEPITTE P. 1975: Van Thielt tot Tielt, Tielt, nummers 6, 75.
  • VANDEWIELE A. 2005: De familie Algoet, de buurtspoorwegen en de bevrijding van 1918, in Zwevezele, Wingene en Tielt, Ons Wingene, Jaarboek 8, 114.
  • VERBRUGGE J. 1980: Tieltse caférijkdom. Een overzicht van cafés en uitbaters tussen 1900 en 1980, De Roede van Tielt 11.2-3-4, 114.

Bron: CALLAERT G. & SANTY P. met medewerking van BOONE B., DEVOOGHT K. & MOEYKENS S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Tielt, Deel I: Stad Tielt (straten A-R), Deel II: Stad Tielt (straten S-Z), Deelgemeenten Aarsele, Kanegem en Schuiferskapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL29, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda; Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Huis Notteboom [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/86779 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.