erfgoedobject

Gasfabriek met directeurswoning en tuin

bouwkundig / landschappelijk element
ID
86958
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/86958

Juridische gevolgen

Beschrijving

Resterend gebouwencomplex van de gasfabriek of het "gasgesticht", opgericht in 1905.

Historiek

In 1905 wordt op een terrein dat zich uitstrekt tot aan de spoorlijn Gent - De Panne een gasfabriek of "gasgesticht" opgericht, de "Usine à gaz intercommunal de Thielt". Het complex bestaat uit een vrijstaande directeurswoning aan de noordzijde, bedrijfsgebouwen aan de straat, een silo en achterliggende bijgebouwen als onder meer magazijn en smidse. De architect is naar verluidt R. Lemahieu uit Gullegem. De fabriek stelt tot vijfenveertig man tewerk. Met het geproduceerde gas wordt de hele regio bevoorraad tot en met Waregem, Ingelmunster, Aalter en Ardooie. Nog voor de Eerste Wereldoorlog worden nagenoeg alle Tieltse straten van gasverlichting voorzien. Door bombardementen tijdens de Tweede Wereldoorlog is er lichte schade aan het gebouwencomplex. In 1914 wordt op een aanpalend perceel aan de zuidzijde een tweede silo opgetrokken. In 1957 sloopt men het grote achterliggende gebouw. In 1970 wordt het huis met omliggende tuin verkocht. Een jaar later sloopt men de twee gassilo's. De gebouwen worden benut als burelen en magazijnen door achtereenvolgens "Intercom" en "Gaselwest".

Beschrijving.

Gebouwencomplex opgetrokken in bruine baksteen verlevendigd door opvallend gebruik van oranje baksteen voor onder meer banden, strekstenen, strekken en tandlijst; smeedijzeren sierankers.
Ten noorden van het complex, vrijstaande voormalige directeurswoning in tuin, afgescheiden van de straat door bakstenen ommuring met ijzeren hek tussen bakstenen pijlers met natuurstenen dekstenen. Woonhuis met inslag van cottagestijl van twee bouwlagen onder zadeldak (nok evenwijdig met straat; mechanische pannen). Breed linkerrisaliet oplopend in puntgevel met smalle dakvensters onder haaks zadeldak. Licht uitkragend schoorsteenvolume aan noordzijgevel. Gebruik van natuursteen voor doorlopende dorpels en aanzetstenen van strekken. Segmentboogopeningen. Nieuw schrijnwerk in plaats van oorspronkelijke T-ramen met kleine of verticale roedeverdeling. Hoger gelegen inkom toegankelijk via bakstenen bordestrap met natuurstenen treden. Witgeschilderde opengewerkte houten portiek met verticaal gedeeld bovenlicht onder luifel met leien bedaking. Deur waarvan bovenlicht met kleine roedeverdeling.

Bedrijfsgebouw meer zuidwaarts gelegen aan de straat, bestaande uit centraal volume van vier traveeën en twee bouwlagen met twee eenlagige zijvleugels van drie traveeën, alle onder zadeldak (nok evenwijdig met straat; mechanische pannen). Natuurstenen onderdorpels. Segmentboogopeningen, deels gedicht in zijvleugels met getraliede bovenlichten. Rondboogopeningen in de top van de zuidzijgevels.
Aan de straatzijde, klein portiershuisje in aansluitende stijl onder zadeldak (nok loodrecht op straat; mechanische pannen) met geschoorde overkraging. Segmentboogopeningen; getralied venster aan de straat met verticale verdeling in bovenlicht; deels beglaasd deurtje in zijgevel.
Ertussen, nieuw metalen hek naar achterliggend deels verhard terrein met beboomd grasperk en bijgebouwen; bewaarde motor.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207 : Mutatieschetsen, Tielt, Afdeling 3, 1906/27, 1915/17, 1957/212, 1970/50, 1971/43.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 212 : Kadastrale legger, Tielt, Afdeling 3, 1931/27.
  • MAES A., VANDEPITTE P. 1990: Woonhuizen. Onbewust monumenten, Tielt, 24-25.
  • RAVYTS K., STRUYVE P. 1995: Het Tieltse 1940-1945, Bedreigd Bezet Bevrijd, Tielt, 39.
  • VANDEPITTE P. 1975: Van Thielt tot Tielt, Tielt, nr. 44.

Bron: CALLAERT G. & SANTY P. met medewerking van BOONE B., DEVOOGHT K. & MOEYKENS S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Tielt, Deel I: Stad Tielt (straten A-R), Deel II: Stad Tielt (straten S-Z), Deelgemeenten Aarsele, Kanegem en Schuiferskapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL29, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda; Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gasfabriek met directeurswoning en tuin [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/86958 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.