erfgoedobject

Hoeve Moeninckhof

bouwkundig element
ID
87145
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/87145
Dit erfgoedobject heeft geen erfgoedwaarde meer. De erfgoedwaarden waarom we het object opnamen in de inventaris, zijn niet meer aanwezig, bijvoorbeeld door verbouwing of sloop.

Beschrijving

Hoeve "Moeninckhof". Historische hoeve met losstaande bestanddelen, gelegen aan het begin van de voormalige Vlaagtmolenvoetweg. Het boerenhuis is in kern mogelijk teruggaand tot de 16de eeuw, zie schetsmatige kaart van de parochie Kanegem (circa 1600). Landgebouwen klimmen minimaal op tot 1830, zie voorkomen op primitief kadasterplan.

In de 17de en 18de eeuw bestaat de hoeve uit een boerenhuis op huidige plaats gelegen, en een haaks landgebouw ten zuiden daarvan (verdwenen), zie schetsmatige kaart van de parochie Kanegem (circa 1600) en landboek Kanegem, 11de kanton (1762). Circa 1600 wordt als bewoner/ pachter Jan Meerman aangeduid. De aanwezigheid van een kruiskozijn in de achtergevel en fraai houtsnijwerk op de moerbalken doet vermoeden dat het boerenhuis minimum opklimt tot de 18de eeuw. Tussen 1762 en de jaren 1770 is er een tweede landgebouw verschenen parallel ten zuiden van het woonhuis, zie Ferrariskaart (1770-1778). In het tweede kwart van de 19de eeuw worden het boerenhuis, de schuur, de stal en het bakhuis op hun huidige plaats weergegeven, zie primitief kadasterplan (circa 1830). In 1846 (Atlas der Buurtwegen) is de hoeve bereikbaar via een oprit, aangeduid als "chemin privé", die noordoostwaarts naar de Nagelstraat leidde, het eerste stuk van de voormalige Vlaagtmolenvoetweg. Volgens kadaster wordt vóór 1880 het boerenhuis aan oostzijde met twee traveeën verlengd en een stal aangebouwd. Ongeveer tezelfdertijd wordt ten oosten daarvan ook het hooischuurtje opgericht. Mogelijk wordt de stal aan straatzijde verbouwd of vernieuwd (verschuiving grondplan). Circa 1885 worden aan westzijde van het erf een nieuw bakhuisje en een "suikerij-droogerij" (cichorei-ast) gebouwd. De hoeve was tot 1907 eigendom van de familie Mulle de Terschueren.

In 1936 worden ten noorden van de hoeve volgens kadaster twee "kiekenserres" opgericht. Naar verluidt in de jaren 1940 wordt de kleine tabaksast gebouwd aan oostzijde van het boerenhuis. Bakhuis en cichoreidrogerij worden in de loop der 20ste eeuw verbouwd, aan de stal en de schuur worden nieuwe delen toegevoegd. Aan noordzijde van het boerenhuis wordt een aanbouw met serre/ veranda gerealiseerd, vermoedelijk tijdens het derde kwart van de 20ste eeuw. Een recente hangar wordt toegevoegd ten noordwesten.

Erf voornamelijk aangelegd in losse verharding waartussen enkele beboomde grasperkjes. Oudere padenstructuur boerenhuis-stal en boerenhuis-erftoegang in kasseien en veldsteen. Zuidwestelijke erftoegang afgesloten door draadafsluiting op laag bakstenen muurtje waartussen een ijzeren hek, zuidoostelijke erftoegang via een ijzeren hek tussen twee natuurstenen recuperatiezuilen afkomstig van de oude kerk (dergelijk stuk zuil wordt eveneens gebruikt als sokkel voor een bloembak).

Hoeve bestaande uit losstaande volumes in donkerrode baksteenbouw onder zadeldaken, voornamelijk in Vlaamse pannen. Landgebouwen gekenmerkt door groen-wit geschilderd houtwerk. Aan noordzijde een eenlagig boerenhuis van zeven traveeën met witgekalkte erfgevel en gepekte plint onder licht overkragend zadeldak met gekartelde bebording (noordkant met dubbel gegolfde cementpannen). Houten klokkenruitertje met koperen klokje (circa 1890) en windwijzer. Licht getoogde vensteropeningen met vernieuwd schrijnwerk naar oud model (houten T-ramen met verdeeld bovenlicht), groengeschilderde luiken met figuratieve luikklemmen, natuurstenen onderdorpels; getoogde deur met beglaasd bovenlicht en nieuwe deur, rechts geflankeerd door voetschraper. Westelijke zijgevel voorzien van vlechtingen en een getralied keldervenster. Achterzijde uitgebreid met een 20ste-eeuwse aanbouw, waarbinnen zich aan de noordwestkant een houten kruiskozijn bevindt, voorzien van dievenstaven en kleine roedeverdeling, als voormalig buitenvenster van de opkamer.

Interieur met bewaarde moerbalken met fraai houtsnijwerk op de balkranden. Ten noorden bevindt zich nog een stuk walgracht. Aan oostzijde een aangebouwde stal onder lagere nok, met getoogde venstertjes en -deuren, bakstenen stoep. Ten oosten een zeldzaam 19de-eeuws hooischuurtje of 'hooiberg' met beplankte plint en wanden in gebonden stro op houten geraamte; houten deurtjes, schilddakje in Vlaamse pannen.

Stal parallel met het boerenhuis, aan zuidzijde van het erf. Straatzijde met sporen van gedichte openingen en asemgaten, enkele bewaarde getoogde deuropeningen en houten kozijn met luik en dievenstaven, nieuw ingebrachte stalvensters, bakstenen stoep. Nieuwe westgevel, vernieuwde erfgevel met rechte muuropeningen onder betonnen lateien, mestvaalt later gedeeltelijk overdekt. Haaks op boerenhuis aan oostzijde van het erf staat een schuur met twee korfboogvormige poortdoorritten waarin metalen schuifpoorten (bewaarde houten poorten aan oostzijde) en deels gedichte asemgaten. Twee lage getoogde deurtjes geven toegang tot aardappelkelder met troggewelf in houten balkjes.

Aan westzijde van het erf staat een verbouwd bakhuis onder zadeldak in Vlaamse pannen, met ovenhuisje onder lagere nok. Ten zuiden daarvan voormalige cichoreidrogerij in ruïneuze toestand. Ten noorden daarvan een tabaksast van twee bouwlagen onder golfplaten zadeldak, ijzeren deuren onder betonnen lateien, gevelnis met beeldje.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Kanegem, 1889/38, 1936/9.

Bron: CALLAERT G. & SANTY P. met medewerking van BOONE B., DEVOOGHT K. & MOEYKENS S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Tielt, Deel I: Stad Tielt (straten A-R), Deel II: Stad Tielt (straten S-Z), Deelgemeenten Aarsele, Kanegem en Schuiferskapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL29, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda; Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Moeninckhof [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/87145 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.