erfgoedobject

Hoeve Strichtensgoed

bouwkundig element
ID
87178
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/87178

Juridische gevolgen

Beschrijving

Hoeve "Strichtensgoed", "Goet ter Stricht", "Goet de Castillo" of "'t Hof van Caneghem". Historische hoeve met deels omwald woonhuis op terp teruggaand tot 1773 doch met oudere kern, en landgebouwen uit het eerste kwart van de 19de eeuw. Als centrum van gelijknamige middeleeuwse heerlijkheid klimt de site minimaal op tot 1290. Het boerenhuis met terp en hoefijzervormige omwalling is beschermd als monument; de omgeving van de hoeve, met inbegrip van het erf en de bijgebouwen is beschermd als dorpsgezicht.

Historiek

De 18de-eeuwse hoeve is van oorsprong 13de-eeuws, de benaming "'t hof van Caneghem" gaat terug tot 1290. De hoeve was vanouds het foncier van de gelijknamige heerlijkheid die afhankelijk was van het Hof van Hames. De heerlijkheid beschikte over een eigen baljuw en moest wettelijk en rechterlijk beroep doen op schepenen van de heerlijkheid van Hames. Zelf bezat de heerlijkheid gedurende het ancien régime een aantal achterlenen in het omliggende, onder meer leen "te Wallekens" (Mevrouwmolenstraat nummer 10). In de 17de eeuw wordt de heerlijkheid eigendom van de familie de Castillo, verarmde Spaanse adel uit Gent, die er ook ging wonen. Wegens financiële problemen wordt de heerlijkheid de Castillo in 1698 verkocht aan de Gentse ambtenarenfamilie Van der Stricht. Rond het midden van de 18de eeuw was de eigendom overgegaan op kanunnik Johannes Van der Stricht, proost van het Onze-Lieve-Vrouwekapittel te Brugge en grootgrondbezitter, onder meer met bezittingen in Damme en Brugge. De Flou vermeldt, gebaseerd op een beschrijving uit 1829: "eene zeer schoone ... schaaphofstede, gemeenelijk genaamd het Goed ter Stricht, zijnde voorheen het foncier der Heerlijkhede van Castille, gezegd 't Hof te Caneghem, ... "

Op een kaart uit het landboek van Kanegem, 6de kanton (1762), komt de benaming "Goed ter Stricht" voor, met weergave van een centraal woonhuis op terp (opperhof) waarrond een cirkelvormige walgracht met oostelijke toegang. Ten oosten liggen de neerhofgebouwen, bestaande uit twee grote en twee kleine gebouwen. Het opperhof en het neerhof worden omgeven door een eivormige omwalling met zuidelijke en oostelijke toegang. De hoofdtoegangsdreef ten oosten verbindt de hoeve met de "straete naer Poucques", heden op het kruispunt met de Mooremandestraat overlopend in de Kanegemstraat op grondgebied Poeke (Aalter). Het boerenhuis wordt herbouwd of verbouwd in 1773, vermoedelijk met behoud van een oudere kern, in opdracht van kanunnik Van der Stricht. Boven de deur wordt in reliëf het wapenschild van Van der Stricht aangebracht.

De vermelding "Castille Bosschen"op Ferrariskaart (1770-1778) verwijst nog naar de vorige eigenaar, de Castillo. De hoeve wordt in zelfde constellatie afgebeeld, de kleine gebouwen aan zuidzijde zijn verdwenen en vervangen door een stal, haaks op het boerenhuis gesitueerd. Aan noordzijde is ter hoogte van de moestuin een extra toegang over de buitenste walgracht gemaakt. Rond 1830 is het meest noordelijke landgebouw reeds verdwenen, de schuur parallel met het boerenhuis wordt vermoedelijk herbouwd op de plaats van het vorige volume. Aan oostzijde van het erf is een nieuw stalvolume parallel met het woonhuis gebouwd, haaks ten opzichte van de bestaande zuidelijke stal. Het grootste deel van de buitenste omwalling is reeds gedempt, met uitzondering van het zuidoostelijke stuk. Ten noorden van de binnenste walgracht is een klein bijgebouw verschenen. Vermelding op de Atlas der Buurtwegen (1846): "Strigtens Goed Ferme". Gedurende de 19de eeuw is de hoeve in bezit van families De Guchteneere en Vanden Hecke, in de 20ste eeuw onder meer van de familie De Ryckere uit Brugge. In 1937 wordt volgens kadaster een loods opgericht, ten noorden in het verlengde van de schuur. In 1948 wordt de oostelijke dreef definitief gesupprimeerd. De buitenste walgracht wordt grotendeels gedempt in de jaren 1970, maar blijft zichtbaar in de perceelsbegrenzing. In jaren 1990 wordt een hangar bijgebouwd.

Beschrijving

Hoeve met losstaande bestanddelen, bestaande uit opper- en neerhof met deels bewaarde dubbele omwalling. De buitenste omwalling is grotendeels gedempt, de hoefijzervormige binnenste omwalling is bewaard aan noord-, west- en zuidzijde van het woonhuis, beboomd met populieren. Het boerenhuis ligt op een begraasde terp met aardappelkelder, aan westzijde van het onverhard erf met twee notelaars. De landgebouwen op het voormalige neerhof liggen ten oosten. De huidige erftoegang ligt aan zuidzijde, via de vroegere secundaire toegang tussen twee stalvolumes.

Boerenhuis in verankerde baksteenbouw van zeven traveeën, met witgekalkte erfgevel, onder mank zadeldak (nok evenwijdig met erftoegang, Vlaamse pannen), met geknikte overkraging op houten voluutvormige kardoezen, gekartelde bebording. Licht getoogde muuropeningen, beluikte houten ramen met kleine roedeverdeling, luikklemmen. Lage gehalveerde deur met aansluitend tochtportaaltje, waarboven centrale beschilderde gevelsteen in reliëf, met afbeelding van het wapenschild van kanunnik Van der Stricht, en de wapenspreuk: "Pacem Opto". Bakstenen stoep, gedeeltelijk in visgraatverband. Beide zijgevels met muurvlechtingen en rechthoekige kelderopeningen onder houten latei, onder meer getralied. In de noordelijke zijgevel zitten restanten van muurvlechting van een laag aflopend dak; aanbouw van berging of stalletje onder golfplaten lessenaarsdak. Recentere uitbouw onder aansluitend lessenaarsdak tegen achtergevel, gewijzigde dakhelling, gedeeltelijk ingestort; zuidelijke zijgevel en achtergevel in slechte bouwfysische staat.

Interieur. Tochtportaal met bakstenen toegangstrapjes en vloer van blauwe hardsteen. Kamers met rode en zwarte Boomse tegelvloeren, behouden moer- en kinderbalken. Kamer vooraan rechts: datering "1773" op geprofileerde balkslof. Brede schouwmantel in grijze klompjes met geprofileerde houten schouwbalk met tandlijst. Twee eenbeukige kelders voorzien van twee bakstenen tongewelven.

Aardappelkelder, ingebouwd in terp voor het woonhuis, bakstenen rondboogopening met vlakke sluiting, geflankeerd door bakstenen toegangstrapje.

Het neerhof bestaat voornamelijk uit bakstenen gebouwen onder pannen zadeldaken uit de 19de eeuw, en recente loodsen rondom een deels begraasd erf. Ten oosten ligt een schuur in rode verankerde baksteenbouw onder zadeldak (nok evenwijdig met woonhuis, Vlaamse pannen). Gedichte centrale korfboogdoorrit, gedicht wagenhuis aan noordzijde; later ingebrachte stalvensters onder betonnen latei. Zuidelijke zijgevel met rechthoekige deur onder houten latei waarboven rechthoekig laadvenster onder betonnen latei. Recent aangebouwd stuk aan oostzijde. Ten zuiden, quasi in het verlengde, ligt een stalvolume in verankerde baksteenbouw onder zadeldak. Gedichte korfboogopeningen, getoogde laadluiken in beide zijgevels; later ingebrachte stalvensters onder betonnen latei. Recentere stalaanbouw aan westzijde. Aan zuidzijde van het erf liggen twee stallen in elkaars verlengde, bakstenen volumes onder zadeldak (nokken haaks op woonhuis). Oostelijk stalvolume met gevelritmering door licht uitspringende pilasters in baksteenparement. Dubbele stalvensters, gedichte openingen, onder meer getoogd laadluik en centrale poort. Westelijk stalvolume 20ste-eeuws, mechanische pannen, gedeeltelijk vernieuwd parement, nieuw ingebrachte stalvensters. Erf aan noordzijde afgesloten door hangar.

  • Archief Ruimtelijke Ordening West-Vlaanderen - Onroerend Erfgoed, Archiefnummers W/01667 en DW002139.
  • DE BRABANDERE R. 2004: De hoeve 'Het Strichtensgoet' in Kanegem ooit bewoond door de Spaanse adellijke familie de Castillo, De Roede van Tielt, 34.4, 146-170.
  • DE FLOU K. 1934: Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Deel XV, Brugge, kolom 536-537.

Bron: CALLAERT G. & SANTY P. met medewerking van BOONE B., DEVOOGHT K. & MOEYKENS S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Tielt, Deel I: Stad Tielt (straten A-R), Deel II: Stad Tielt (straten S-Z), Deelgemeenten Aarsele, Kanegem en Schuiferskapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL29, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda; Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Strichtensgoed [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/87178 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.