Op korte afstand van elkaar in het Torhoutse stadscentrum bevinden zich twee stadspompen uit de eerste helft van de 19de eeuw. De eerste stadspomp vormt samen met het huis Bekaert (Markt nummers 22-23) waarvoor ze circa 1835 geplaatst is een beeldbepalend geheel.

De tweede stadspomp is gelegen op de hoek van de Nieuwstraat, Ravenhofstraat en de Hoedemakersstraat (de pomp ligt ter hoogte van Nieuwstraat nummer 16). Dit pleintje ter hoogte van vier straatarmen staat ook wel bekend als Hoedemakersplein. Deze stadspomp van blauwe hardsteen dateert van circa 1868 en heeft een neo-renaissancistische inslag. Vierkante basis met geometrische versiering, ijzeren tuit en arm, arduinen boord met bassin. Zuilvormige bekroning met dito versiering en cannelures. (Verder stadspomp Hoedemakersplein)

Het gemeenteraadsverslag van 10 september 1866 bespreekt de gezondsheidsstaat van de gemeente als gevolg van de cholera-uitbraak van enkele dagen daarvoor, met name op 8 september. Op de gemeenteraad van 18 september 1867 zegt de burgemeester dat hij voor het krediet van drie pompen bij de heer Dejaeghere in Brugge een stelsel van pompen heeft gezien dat aan de eisen voldoet. Hij vraagt aan de raadsleden dit stelsel te bekijken als ze in Brugge zouden zijn (STADSARCHIEF TORHOUT, MODERN ARCHIEF TORHOUT, 3: gemeenteraadsverslagen). Document 274 uit hetzelfde archief is een overeenkomst van 22 augustus 1868 tussen de stad en de heer E. Minne betreffende een huis en pomp in de Nieuwstraat. Uit dit alles kan geconcludeerd worden dat de bewaarde stadspomp in de Nieuwstraat dateert uit de periode 1867-1868, en geplaatst werd als maatregel tegen een mogelijk nieuwe uitbraak van cholera in Torhout. Dit wordt bevestigd door de neo-renaissancistische stijlkenmerken van deze pomp.

Het oprichten van pompen in de 19de eeuw heeft dus te maken met een verbetering van de watervoorziening. In een stad als Brugge dateren een aantal blauwhardstenen stadspompen reeds uit de 18de eeuw (overgang van open waterputten naar pompen), in een provinciale stad als Torhout situeert dit zich in de 19de eeuw.

19de-eeuwse arduinen stadspomp. Vierkante basis met geometrische versiering, ijzeren tuit en arm, arduinen boord met bassin. Zuilvormige bekroning met dito versiering en cannelures.