erfgoedobject

Hoeve 't Lange Water

bouwkundig element
ID
87907
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/87907
Dit erfgoedobject heeft geen erfgoedwaarde meer. De erfgoedwaarden waarom we het object opnamen in de inventaris, zijn niet meer aanwezig, bijvoorbeeld door verbouwing of sloop.

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve 't Lange Water
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Hoeve "'t Lange Water" gelegen op de hoek met de Kampveldstraat in de wijk Erkegem. Hoeve volgens de literatuur gebouwd 1632 en herbouwd in de 18de eeuw. De benaming "'t Lange Water", die vroeger ook betrekking had op het gehucht, verwijst naar een nabij gelegen plaats het Lange Water, volgens De Flou voor het eerst vermeld in 1661. Voormalige pachthoeve die heel frequent van eigenaar en pachters veranderde.

Historiek

17de eeuw. G. Claeys vermeldt in zijn Kroniek van Oostkamp dat de hofstede gebouwd is in 1632. Volgens de ommeloper van Erkegem van 1661 is Jan Baptiste Danneels in dat jaar eigenaar; de pachthoeve is gelegen aan de "Thieltweg" (huidige Hertsbergsestraat) en de heden verdwenen "Gansestraete", een klein straatje dat toen parallel liep met de Hertsbergsestraat ten oosten van de Rivierbeek. Afbeelding van de toenmalige hoeve op de kaart van het 10de begin uit een landboek van 1672 met bijschrift van de namen Jan de Voogh, C. Van Heese en Jan Verhage.

18de eeuw. Volgens de Kroniek van Oostkamp wordt de hoeve herbouwd in de 18de eeuw. Vermoedelijk geeft de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), de verbouwde toestand van de "Hoeve Lange Water" al weer: twee dwars op de weg gelegen gebouwen waarvan één de huidige schuur zou kunnen zijn.

19de eeuw. In 1810 wordt de hoeve gekocht door Jozef Dousselaere, die voor het eerst als eigenaar de hoeve ook bewoonde en gebruikte. In de verkoopsadvertentie staat vermeld "Commune d'Oostcamp, Une belle ferme, nommée 't Lange water".
Volgens een verkoopsakte van 1828 bestaat de hofstede uit "een huys voorzien van keuken, kamers, kelder en zolder, stallingen voor peerden, koeyen en zwijns, wagenhuys, ovenbeur en voorders gebouwen (...), onder hofplaats, boomgaerd, logting, zaeylanden, bosch en meersch, uytmakende verscheyden partijen". Aangekocht door Arnoldus Lootens confer aanduiding op de 19de-eeuwse kaart uit het Rijksarchief te Brugge met "hofstede van Lootens".
De hoeve wordt afgebeeld op het primitief kadasterplan (circa 1835) met de huidige configuratie bestaande uit het boerenhuis, de schuur, het wagenhuis en een bakhuis. Vanaf 1880 wordt de hoeve door de familie Lootens terug verpacht. In 1883 registreert het kadaster de verbouwing van het boerenhuis in opdracht van Jan en Frans Lootens. Aan de straatkant wordt het boerenhuis uitgebreid confer huidige situatie.

20ste eeuw. In 1928 bouwt de familie Lootens naast het bakhuis aan de kant van de Kampveldstraat een nieuw stalgebouw. Uiteindelijk verkoopt de familie Lootens circa 1950 de hoeve.

Beschrijving

Hoeve met losse bestanddelen, gelegen rondom een met gras begroeid erf en toegankelijk aan de straatkant tussen twee bakstenen pijlers ten noordwesten gelegen van het woonhuis. Aan de straatkant ligt, georiënteerd naar het erf, het lange boerenhuis met oorspronkelijk geïncorporeerde paardenstal. Ten zuidoosten van het huis situeert zich de imposante schuur, die later deels is verbouwd tot stal. Ten westen van het huis ligt een vrijstaand stalgebouw met ten westen ervan een tweede stalgebouw en een bakhuis.
Boerenhuis van het langgeveltype, id est met ten zuidoosten een geïncorporeerde stal (die heden is verbouwd tot woongelegenheid) en wagenkot, en ten noordwesten een ingebouwde berging. Verankerde baksteenbouw onder een licht overkragend zadeldak bedekt met deels oranje en deels blauw gesmoorde, Vlaamse pannen. Rondom een zwart gepekte plint. Witgeschilderde erfgevel. Woongedeelte van vijf traveeën met beluikte vensters. Groen en witgeschilderd, vernieuwd schrijnwerk. De voormalige paardenstal, bestaande uit een stalpoortje en een kleine opening, is na 1953 verbouwd met een venster confer de overige vensters van het woondeel. Bewaarde tweede staldeurtje ernaast en uiterst rechts een dubbele, houten poort. Zuidwestelijke zijgevel geritmeerd door twee blinde korfbogen en een bovenliggend laadluik. De rechtse blinde korfboog bevat een deur en een ovaal venstertje.

Ongeschilderde straatgevel met enkele openingen van verschillende grootte en één staldeurtje. Nieuwe vensters. Binnenin bevindt zich naar verluidt een voutekamer met keldertje met tonvormig gewelf. Woonkamer met grote schouw en balkenroostering met eenvoudig versierde balksleutels.
De schuur is dwars op de weg gelegen en dateert naar verluidt uit de 17de eeuw. Voorheen dubbel zo lang: tweede deel opgetrokken uit een houten beplanking onder een pannen zadeldak confer foto van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK) van circa 1953. Verankerde baksteenbouw met zwart gepekte plint onder een overkragend en steil zadeldak deels bedekt met pannen en golfplaten. Een gedeelte van de achtergevel van de schuur is recent deels heropgebouwd; recent ingebrachte stalvensters. Heden gebruikt als stal confer staldeuren en gedichte luchtsleuven. Uiterst rechts is nog een deel van de voormalige schuurpoort onder een licht hoger opgetrokken aandak bewaard. Behouden dakconstructie en naar verluidt bevinden zich inscripties aan de binnenzijde van de grote poort.

Het wagenhuis is gelegen tussen het boerenhuis en het bakhuis. Verankerde baksteenbouw onder een overkragend zadeldak met pannen. De noordelijke puntgevel is gedicht met hout en kon deels opengemaakt worden om de hoog gestapelde wagens binnen te laten rijden; de zuidelijke topgevel bevat twee staldeuren en een luik. Westgevel met drie staldeuren.

Bakhuis achteraan het perceel, thans gebruikt als bergplaats. Verankerde baksteenbouw op een zwart gepekte plint en onder een overkragend zadeldak met pannen. Naar verluidt bewaarde oven in vervallen toestand.

Stal van 1928 naast het bakhuis, opgebouwd uit twee rechthoekige volumes onder een overkragende zadeldak met pannen. Gevels op een zwart gepekte plint met staldeuren, vierkante venstertjes en een laadluik in beide puntgevels.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Oostkamp, 1883/109.
  • Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium, Fototheek.
  • Stadsarchief Brugge, Archief van de Schepenbank Oostkamp, nummer 252: Registers van onroerende goederen 'Lantboeken' van de heerlijkheid en parochie Oostkamp en haar onderdelen, 1672.
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en plannen Mestdagh, nummer 1103: Plan van eigendommen, eigendom van Isabelle en Jeannette Beaucourt, 19de eeuw.
  • CLAEYS G., Kroniek van Oostkamp, Brugge, 1985, p. 63-64, 287-288.
  • DE CRAEMER W., Hoevebenaming, in De Merel, 1979, jaargang 9, nummer 1, p. 19.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1929, deel IX, kolom 267-268.
  • SMESSAERT G., VERSCHILDE M., DEMULDER J., Hertsbergsestraat 52, in Inventaris van Oostkampse hoeven, Heemkundige Kring Oostkamp, 2004, nummer 6.

Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve 't Lange Water [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/87907 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Gemeente Oostkamp

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.