erfgoedobject

Hoeve Daelman

bouwkundig element
ID
87988
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/87988

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve Daelman
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Hoeve "Daelman" (confer naam van de huidige pachter), of naar aanleiding van de actie van de Heemkundige Kring van Oostkamp is in 1975 ook de benaming "Nieuwburghoeve" toegekend. Historische kasteelhoeve gelegen op het neerhof van het kasteel "Nieuwburg" (confer nummer 2) en tot op heden behorend tot het kasteeldomein.

Historiek

14de-16de eeuw. Het domein, dat naar verluidt voor het eerst wordt vermeld in de 14de eeuw, zou sinds het begin van de 15de eeuw zijn bebouwd met een buitengoed van de Brugse familie Adornes. Over de aanwezigheid van een hoeve bij het buitenverblijf is op heden nog niets gekend. Wel wordt de hoeve op de Grote Kaart van het Brugse Vrije van Pieter Pourbus (1561-1571), gekopieerd door Pieter Claeissens (1601), voor het eerst weergegeven als neerhof bij het kasteel: het domein is toegankelijk via een poortgebouw en naast het kasteel staan duidelijk enkele bijgebouwen afgebeeld.

17de eeuw. Op een kaart met goederen die behoren tot het kasteelgoed (gedateerd 1665) wordt de omwalde hoeve op een L-vormige plattegrond weergegeven, waarbij het boerenhuis zich net als bij de huidige situatie aan de noordoostkant bevindt. Vooraan op het erf staat nog een vrijstaand landgebouw. Met de godsdienstperikelen op het einde van de 16de eeuw wordt het kasteel grotendeels verwoest, over de hoeve wordt echter niets gemeld.

18de eeuw. Weergegeven op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778): de bebouwing van het neerhof ligt vermoedelijk op een met bomen aangelegd erf.

19de eeuw. Identieke weergave op het primitief kadasterplan (circa 1835) en op een figuratieve kaart van 1854: L-vormige hoeve bestaande uit een woonhuis met in het verlengde ervan de stallen en dwars op de stallen een lange schuur. Ten oosten van het huis staat een klein bijgebouw. De hoeve wordt volgens de gegevens van het eerste kadaster bewoond door A. Barret. In 1865 laat baron Ernest Peers het kleine bijgebouw slopen om iets meer noordwaarts het huidige wagenhuis te kunnen optrekken.

Beschrijving

Groot gaaf landgoed, bestaande uit een hoeve, stallen, een wagenhuis én een boomgaard, gelegen voor het kasteel "Nieuwburg" (confer nummer 2).
Gaaf bewaarde, omwalde en volledig ossenbloedrood beschilderde hoeve, bestaande uit een boerenhuis met ten westen in het verlengde, aanpalende stallen en een schuur die dwars tegenaan de stallen staat; het geheel bekomt dus een L-vormig grondplan. Ten noordoosten van het boerenhuis staat een vrijstaand wagenhuis. Toegang tot het neerhof tussen twee recente, bakstenen pijlers met arduinen dekplaten en dito siervazen. Deels gekasseide erfoprit en met gras begroeid erf. Verankerde, geschilderde baksteenbouw op een zwart gepekte plint en afgedekt door licht overkragende en licht geknikte zadeldaken met Vlaamse pannen.

Boerenwoning van zeven traveeën en twee bouwlagen geritmeerd door rechthoekige vensters onder strekken, die alternerend rood- en witgeschilderd zijn. Vernieuwd schrijnwerk (onder meer luiken), vermoedelijk al van vóór de jaren 1950 confer op een foto van 1953 gemaakt door het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK) hebben de bovenvensters kantelramen; de benedenvensters staan afgebeeld met dievenijzers. Boven de voordeur hangt een houten kastje met beeldje. Achteraan bewaart het boerenhuis een opkamer van twee traveeën met voutekelder. Stallen met één dakvenster met luik en meerdere staldeuren en kleine vensteropeningen. Alle houtwerk is roodgeschilderd. Idem bij de openingen – onder meer drie grote poorten – van de iets hogere schuur. Kopgevel met verschillende luchtsleuven. De schuur is achteraan uitgebouwd.
Vrijstaand wagenhuis met twee inritten waarvan de linker later is aangepast. Links aangebouwd nutgebouw, eertijds met houten beplanking confer foto van 1953.
Onmiddellijke omgeving van de hoeve zelf zonder parkaanleg, wel fruitbomen van voormalige boomgaard en haag langs de gracht.

KADASTERARCHIEF WEST-VLAANDEREN TE BRUGGE, 207: Mutatieschetsen, Oostkamp.
KONINKLIJK INSTITUUT VOOR HET KUNSTPATRIMONIUM, Fototheek.
RIJKSARCHIEF BRUGGE, Verzameling kaarten en plannen, nr. 595: Kaart met de goederen die behoren tot het kasteelgoed, Nieuwburch genaamd, te Oostkamp, in het bezit van Jan Neits, gemaakt door Jacques Lobberecht, 1665.
RIJKSARCHIEF BRUGGE, Verzameling Kaarten en Plannen, nr. 1618: Kadastrale kaarten van Sijsele, Oostkamp, Zedelgem en Sint-Kruis (Sectie G), 1810.
RIJKSARCHIEF BRUGGE, Kaarten en plannen Watering van Blankenberge, nr. 1082: Kaart van landen gelegen te Oostkamp, sectie C, E, in het bezit van het Bureel van Weldadigheid van Oostkamp en Peers-Dhondt, 19de eeuw.
RIJKSARCHIEF BRUGGE, Kaarten en plannen Mestdagh, nr. 1086B: Figuratieve kaart van een deel van het bos "Den Steen" geheten, eigendom van Max. de Peellaert, heer van Steenmaere, 1854.
CLAEYS G., Kroniek van Oostkamp, Brugge, 1985, p. 340-341.
DE CRAEMER W., Hoevebenaming, Nieuwe benaamde hoeven in Oostkamp, in De Merel, jg. 9, nr. 2, 1979, p. 23.


Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Kasteeldomein Nieuwburg

  • Is deel van
    Nieuwburgstraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Daelman [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/87988 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.