erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Godelieve

bouwkundig element
ID
88036
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/88036

Juridische gevolgen

Beschrijving

Parochiekerk van het gehucht Moerbrugge. Sobere, traditionele parochiekerk met invloeden van de art deco, gebouwd in 1933 naar de ontwerpplannen van architect Marcel Hocepied (1893-1962). De niet-georiënteerde kruiskerk is gelegen op de hoek met de Legeweg; ten zuidwesten van het gebouw staat de pastorie (nummer 53), die eveneens dateert van 1933. Aan de kant van de Legeweg wordt de kerk omgeven door een grasperk, afgescheiden van de straat door een halfhoog, bakstenen muurtje. Langs het muurtje ter hoogte van het koor is een kapelletje bewaard ter ere van de Heilige Godelieve.

Historiek

Op 17 december 1930 wordt op initiatief van E. H. Edmond De Wispelaere de Sint-Godelieveparochie opgericht, voornamelijk omwille van de uitgestrektheid van en de relatief ver gelegen Sint-Pietersparochie. Kort daarop wordt, onder de zorg van de moederkerk Sint-Pieter, wordt er gestart met de bouw van een kerk naar de plannen van architect Marcel Hocepied (1893-1962), afkomstig uit Moeskroen. Architect Alphonse De Pauw uit Brugge krijgt de opdracht het lastenboek en de plannen op te maken. De werken worden uitbesteed aan de Demeyere en Lescouhier uit Oostkamp. Op 7 februari 1933 wordt de eerste pastoor van de nieuwe parochie, E.H. Maurice Vervaecke, aangesteld en tegen eind september van hetzelfde jaar worden de bouwwerken van de kerk en de pastorie voltooid. Op 8 oktober 1933 wordt de kerk in gebruik genomen en op 22 juli 1937 wordt ze plechtig ingewijd.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog, meer bepaald bij de Slag om Moerbrugge tussen 8 en 12 september 1944, wordt het gebouw zwaar beschadigd en moet de toren om veiligheidsredenen afgebroken worden. In 1951 wordt het noodzadeldak, dat bedekt was met teerpapier, verwijderd en wordt de toren heropgebouwd, drie meter hoger dan de vorige. Vermoedelijk is de aanplanting met bomen rondom de kerk met een halfhoge bakstenen muur met ingewerkte (beton)hekken dan gewijzigd. In 1989-1990 is het dak van de kerk gerestaureerd en wordt de toren opgeknapt.

Beschrijving

De plattegrond ontvouwt een voorgeplaatste toren op een rechthoekig grondplan, een éénbeukig schip van drie traveeën, een transept en een recht afgesloten koor van één travee, ten westen ingesloten door een kleine sacristie en winterkapel en ten oosten door een bergplaats. Ten westen van de toren bevindt zich de voormalige zijkapel en in de oksel van de toren en het schip aan de oostzijde een halfronde traptoren. Verankerde, licht bruine baksteenbouw onder zadel- en lessenaarsdaken bedekt met oranje leien.

Toren van drie geledingen onder meer spitsboogvormig portaal onder twee spitsboogvensters, die samen met twee lichtsleuven en de hogerop gesitueerde galmgaten zijn gevat in segmentboognissen. Tussen de vensters, arduinen reliëf met afbeelding van Sint-Godelieve. Hogerop is ter hoogte van een op spitsboognissen uitkragende fries een torenuurwerk aangebracht. Leien tentdak bekroond door een kruisbeeld met windhaan. Zijgevels geritmeerd door versneden steunberen. Geprofileerde spitboogvensters met eenvoudige glas-in-loodramen, met afwisselend een rode en blauwe omranding. Transeptgevels met ronde vensters.

Interieur

Vloer van zwarte en rode cementtegels en grijze ter hoogte van het koor. Wit beschilderde kerkwanden op een plint van kleurige, geglazuurde terracottategels, met kruisvormige motieven. Houten overwelving geritmeerd door spitsbooggewelven. Ten westen van het portaal, altaar voor Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand.

Mobilair

Beeldhouwkunst. Niet nader gedateerde beelden van de Heilige Maria en de Heilige Godelieve, aan weerszijden van het koor. Calvarie boven het hoofdaltaar, vervaardigd in cederhout en afkomstig uit Italië, werd aangebracht naar aanleiding van de restauratie van de kerk in 1989. Het kruisbeeld met de Heilige Maria en de apostel Johannes kreeg zijn plaats in 2000 (opschrift "AD 2000"). Geschilderde kruisweg, naar verluidt te situeren in de tweede helft van de 18de eeuw en in 1990 gerestaureerd door Bart Verbeke uit Gent en op initiatief van E.H. Libert Bruneel samengebracht tot één geheel, in de vorm van een kruis.

Glasramen in het koor dateren van 1990 en zijn ontworpen de Antwerpse kunstenares Mieke Verwaetermeulen. In volgorde ziet men 'het toeroepen van de kraaien', 'de wurging', 'de onderdompeling' en 'de verheerlijking van de Heilige Godelieve'.

Orgel met opschrift "LONCKE ORGELBOUW KORTEMARK". Dit vernieuwde orgel werd in 1985 ingespeeld en zou naar verluidt nog veel elementen van het vorige orgel bevatten. In 1989-1990 werd de huidige orgelkast voorzien. In de toren bevindt zich de originele Do-klok en de in juni 1988 ingewijde Solkruis-klok, afkomstig uit de kathedraal van Doornik. In 1995 aangevuld met een RE2-klok.

  • Archief Ruimtelijke Ordening West-Vlaanderen - Onroerend Erfgoed, Archiefnummer W/01322.
  • CLAEYS G., De gemeente Oostkamp, Met een studie over de Sint-Pietersbandenkerk door A. Janssens de Bisthoven, Oostkamp, 1953, p. 44.
  • CLAEYS G., Oostkamp in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1972, nummer 42-43.
  • FAUCONNIER T., ROOSE P., Het historisch orgel in Vlaanderen, deel IVa, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissementen Brugge en Oostende, Brussel, 1986, p. 388-389.
  • PLASSCHAERT D., De kermis en over twee vrouwen, om van te 'houen', in Honderd parochiebabbels uit Kerk en Leven, 2002-2004, Deel I (1-50), Oostkamp, 2004, p. 82.
  • PLASSCHAERT D., Parochiebabbels. Nrummer 53. Onze klokken, in Kerk & Leven, nummer 16, april 2006.
  • VANDE GINSTE S., Archiefbeelden Oostkamp, Gloucestershire, 2005, p. 113.
  • VAN SLAMBROUCK, J., Pastores te Moerbrugge, 1998, p. 12-105.
  • VERMASSEN H., In de sfeer van de H. Godelieve, in Honderd parochiebabbels uit Kerk en Leven, 2002-2004, Deel I (1-50), Oostkamp, 2004, p. 17-18.
  • VERMASSEN H., Restauratie van de Sint-Godelievekerk voltooid, in de Merel, jaargang 20, nummer 4, 1990, p. 22-23.
  • VLAEMINCK C., 8-12 september 1944, De slag om Moerbrugge, Toen Brugge bevrijd werd, Brugge, 1980.

Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Godelieve [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/88036 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.