erfgoedobject

Hoeve Rietdam

bouwkundig element
ID
88088
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/88088

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve Rietdam
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

19de-eeuwse hoeve "Rietdam" (of "Reydam", "Tietdam") met rijke historische geschiedenis. De hoevenaam, die volgens De Flou al voor komt sinds 1302, verwijst naar een voormalig gehucht. De hoeve is helemaal in het noorden van Oostkamp gelegen, in de Wilgenbroeken, op de grens met de gemeente Sint-Michiels (Brugge). De hoeve ligt in een grote bocht van de Wilgenbroekstraat, ontstaan naar aanleiding van de aanleg van de spoorweg.

Historiek

16de-17de eeuw. Reeds weergegeven als een omwalde hoeve, bestaande uit een drietal gebouwen op de Grote Kaart van het Brugse Vrije van Pieter Pourbus (1561-1571), gekopieerd door Pieter Claeissens (1601). De hoeve behoort zeker in de 17de eeuw toe aan de Eekhoutabdij te Brugge; in 1594 vermeldt men "In oorscamp, verre noordt vander kercke, zuudt byden goedeken ten Reydamme" en circa 1640 "In oostcamp, verre noordt van de kercke, zuydt bij den goede ten reydamme, toebehoorende d'abdije van den Eechautte".

18de eeuw. In 1771 strekken de landerijen van de hoeve zich uit tot de toenmalige Sint-Michielsestraat en Kortrijkse heirweg (nu Gaston Roelandtsstraat). Een kaart van 1771 geeft een gedeeltelijk omwalde hoeve weer met omliggend land, gras, bos en zaailand in het bezit van de abdij van Eeckhoutte (65 gemeten). De hoeve wordt echter in 1792, onder Frans bewind, verbeurd verklaard en als nationaal goed verkocht.

19de eeuw. De hoeve wordt ongewijzigd afgebeeld op de figuratieve kaart van 1804; eigendom van J.-B. Paulée. Circa 1835 is de hoeve eigendom van Jan Felix Rotsart, toenmalig kasteelheer van het iets ten zuiden gelegen kasteel "Schoonhove" (confer Boudewijnlaan nummer 85).
Op de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) wordt de pas aangelegde spoorweg Brugge-Kortrijk voor het eerst weergegeven. Aangeduid op de Atlas van Vandermaelen (1846-1854) als "Zwart Gat Ferme" cf. als verwijzing naar 'zwart goed' en de verkoop van voormalige kerkelijke goederen tijdens de Franse revolutie.
In 1863 registreert het kadaster een uitbreiding aan de achterzijde van het woonhuis door Adolf Goupy de Beauvolers-Rotsart de Hertaing. Op de mutatieschetsen van 1883 wordt er een bakhuis voor het woonhuis weergegeven. In 1898 worden de huidige hoevegebouwen gebouwd in opdracht van Adolf Goupy de Beauvolers-Rotsart d'Hertaing, gouverneur te Hasselt; bouw van het huidige woonhuis op de plaats van het bakhuis (het oorspronkelijke woonhuis wordt nog een tijdlang behouden), afbraak van de landgebouwen en bouw van de huidige schuur en stal aan de straatkant. Met de bouw van de huidige hoevegebouwen verdwijnt de omgevende gracht.

20ste eeuw. In 1921 wordt de hoeve verkocht en in de jaren 1940 worden de gebouwen aangepast aan de huidige noden. Vanaf 1948 wordt het woonhuis verbouwd en worden de landgebouwen gebruikt in functie van veehandel.

Beschrijving

Boerenhuis en schuur/stal dwars op elkaar gelegen. Verharde erfoprit afgesloten aan de straatkant met een ijzeren hekken tussen twee bakstenen pijlers. De terp, waarop het oorspronkelijke woonhuis gelegen was, is vandaag nog zichtbaar ter hoogte van en achter het boerenhuis.
Boerenhuis van anderhalve bouwlaag en vijf traveeën onder een zadeldak met Vlaamse pannen. Centrale voordeur en beluikte vensters ter hoogte van de begane grond; houtwerk met roedeverdeling. Gelijkaardig opgebouwde achtergevel met rechts gewijzigde vensteropeningen. Zijgevel rechts met kelderraam en gedichte vensteropeningen met bewaarde geprononceerde omlijstingen, zijgevel links met rondboogvenster en aangebouwde veranda.
Schuur/stalvolume van tien traveeën onder een overkragend zadeldak met pannen met aan de erfzijde twee dakvensters met laadluiken. Openingen in een geprononceerde bakstenen omlijsting. Grote inrijpoort voor hooiwagens, staldeuren en deels gedichte vensters, zijgevel aan de straatkant met rondboogvormig laadluik. Bijkomende stallingen tegen de achtergevel: volume onder lessenaarsdak met pannen en tweede volume onder een zadeldak met pannen.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Oostkamp, 1863/36, 1883/150, 1898/8.
  • Rijksarchief Brugge, Verzameling Kaarten en Plannen, nummer 1618: Kadastrale kaarten van Sijsele, Oostkamp, Zedelgem en Sint-Kruis (Sectie H), 1810.
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en plannen Mestdagh, nummer 1060: Figuratieve kaart van een hofstede "Rydam" genaamd, gronden en bossen onder de heerlijkheid Nieuwenhove, eigendom van de Eekhoutabdij te Brugge, 1771.
  • Rijksarchief Brugge, Kaarten en plannen Mestdagh, nummer 1067: Figuratieve kaart van een hofstede en gronden, eigendom van J.-B. Paulée, 1804.
  • BREYNE J., PLASSCHAERT D., VERSCHILDE M., Wilgenbroekstraat 56, in Inventaris van Oostkampse hoeven, Heemkundige Kring Oostkamp, 2004, nummer 5.
  • CLAEYS G., De gemeente Oostkamp, Brugge, 1953, p. 95-96.
  • CLAEYS G., Kroniek van Oostkamp, Brugge, 1985, p. 228.
  • DE CRAEMER W., Hoevebenaming, in De Merel, jaargang 9, nummer 1, 1979, p. 19.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1932, deel XIII, kolom 384-385.

Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve Rietdam [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/88088 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.