erfgoedobject

Domein Rood Kasteel

bouwkundig / landschappelijk element
ID
88211
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/88211

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Domein Rood Kasteel
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Rood Kasteel
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Kasteeldomein bestaande uit een kasteel met koetshuis, gelegen in een aangelegd park met twee vijvers. In oorsprong neogotisch kasteel, ontworpen door Jean Béthune in 1876, dat in het begin van de jaren 1950 grotendeels is afgebroken en in 1984 op eigentijdse wijze is verbouwd met respect voor de nog originele neogotische (interieur)elementen.

Historiek

De benaming, die volgens De Flou al in 1846 voorkomt, is afgeleid van een 'lake', een gracht of greppel in een weiland, gelegen in een boslandschap.
In 1869 geven ridder Eugène van Outryve d'Ydewalle (1830-1901) en zijn toenmalige echtgenote Laurence de Serret (1836-1910) aan architect baron Jean Béthune (1821-1894) de opdracht om een kasteel te bouwen. In 1876 is de bouw afgelopen. Op de kaart van het Militair Cartografisch Instituut (circa 1880) staat het kasteeldomein voor het eerst weergegeven. Na het overlijden van van Outryve d'Ydewalle in 1901 komt het kasteel in handen van zijn op één na jongste dochter jonkvrouw Cécile (1879-1925) en na haar huwelijk in 1903 ook van haar echtgenoot jonkheer Henri d'Udekem d'Acoz (1870-1915). Na de duistere moord op jonkheer Henri d'Udekem d'Acoz, die later het onderwerp vormt van het boek 'De Bossen van Beernem' en nog later is verfilmd, wordt het kasteel in 1919 verkocht aan Georges de Thibault de Boesinghe die er resideert tot 1948.
Landmeter Maurice Verstraete koopt het kasteel aan in 1948 en breekt het rond 1950 grotendeels af. Kort daarop worden de restanten van het kasteel opnieuw doorverkocht aan landmeter Gaston Cools uit Sint-Andries, die het meest oostelijke deel van het kasteeldomein verkavelt. In 1952 komt het kasteel in handen van de textielfamilie Dejonckheere, die in de voormalige paardenstallen begint met de fabricatie van donsdekens 'Lakebos'. Na een periode van verder verval, erft één van de zonen Dejonckheere in het begin van de jaren 1980 het kasteel. Het wordt in 1984 gerestaureerd door bouwonderneming Vanhaerents naar plannen van de Roeselaarse architect N. Hostens. Tot op heden wordt het verhuurd voor privé-aangelegenheden in beperkte kring.

Beschrijving

Kasteeldomein toegankelijk via twee roodgeschilderde, ijzeren hekkens tussen twee bakstenen pijlers; op de linker pijler, natuurstenen plaat met bas-reliëf met opschrift "LANDHUIS/ LAKEBOS". Een lange oprijlaan langs de vijver leidt naar het kasteel.

Kasteel

Op een foto van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium van 1953 verschijnt het kasteel in zijn oorspronkelijke vormgeving: een imposant kasteel van twee bouwlagen onder hoog zadeldak, met een centrale inkompartij die wordt benadrukt door een uitgewerkte puntgevel en een inkom onder een natuurstenen balkon. Ten zuiden flankeert een imposante, gelede en deels opengewerkte toren de inkom. Het kasteel is opgetrokken uit baksteen, op voor de neogotiek kenmerkende wijze gecombineerd met natuursteen voor de decoratieve elementen. In het begin van de jaren 1950 worden de volledige dakverdieping en de tweede bouwlaag, de helft van de toren en de door een puntgevel geaccentueerde inkompartij afgebroken.
De tot anderhalve bouwlaag gereduceerde constructie bewaart een centrale inkompartij verwerkt onder een betonnen overwelving met spitse, houten luifel als verwijzing naar de oorspronkelijke imposante puntgevel. Het deel van het kasteel ten noorden van de inkom bewaart deels de typische traveenissen met maaswerk op de borstwering. Deze komen ook voor op het voormalige traptorenvolume links van de inkom. De toren is afgebroken tot net boven een band van gele baksteen. De zuidwestkant van het kasteel werd volledig vernieuwd in de jaren 1980 o.m. met in het verlengde van de inkom een hoge rechthoekige verandaruimte.

Interieur

Octagonale vestibule met zuilengaanderij, tijdens de verbouwingen van de jaren 1980 centraal afgesloten door een houten bekroning. Ten noorden van de vestibule bevinden zich twee neogotische salons met originele schouw en (plafond)beschildering. Klein salon met schouw waarop een strook met opschrift "GESTICHT 'T JAAR/ ONS HEEREN 1876" en op de schouwbalk de initialen van de negen kinderen van opdrachtgever Eugène van Outryve d'Ydewalle, verkregen uit het huwelijk van 1856 met Emma de Serret (1833-1865) en van 1866 met Laurence de Serret (1836-1910). Het druk beschilderd plafond wordt ondersteund door twee consoles met de initialen Y en S (van d'Ydewalle en Serret). Salon aan de parkzijde met een natuurstenen schouw en beschilderd plafond.

Neogotisch koetsgebouw

Verankerde baksteenbouw onder schild- en zadeldaken bedekt met zwarte pannen. Gebouw op een U-vormige plattegrond, met typisch neogotische gevelafwerking onder meer de kruiskozijnen, de bogenfries onder de gootlijst, de spitsboogopeningen enzovoort. Centraal tudorboogvormig deurtje dat samen met het dakvenstertje is gevat in een nis. Boven de deur is volgende benaming aangebracht "COMMANDERIE/ VAN VLEMMEREN CENTRUM/ 1988". Zijvleugels met aan de binnenzijde telkens een koetspoort. Roodgeschilderde deuren, luiken en vensters met glas in lood. Binnenin sobere neogotische beschildering onder meer rood voor het schrijnwerk.

Park

Kasteeldomein ontstaan in de late 19de eeuw in het toenmalige bosgebied "Laekebosch". Toegang vanaf de Kortrijksestraat via de Lakenbossendreef, vervolgens door een rood hekken en dan langs een gracht/vijver tot aan het kasteel, vermoedelijk niet teruggaand op de historische situatie. Park werd gedurende tweede helft van 20ste eeuw meermaals gewijzigd (verbossing, beplanting van oorspronkelijk open graspartijen, wijziging waterpartijen, ...) of ingeperkt door het optrekken van diverse gebouwen (woningen, paviljoenen, bungalows) in de uithoeken. Oorspronkelijke parkaanleg in landschappelijke stijl met vijver achter het kasteel, ovale en cirkelvormige graslanden, kronkelend padennetwerk met vaak begeleidende haagjes van rododendron, parkbosjes aan de randen en verspreid langs de graslanden en de paden/wegen.
Parkgedeelte vooraan met toegang volgens origineel wegen/padennetwerk en open grasland vóór kasteel; lusvormige gracht niet origineel (na 1978).
Achter het kasteel (ten westen ervan) ligt er een grotere grillige waterpartij, die zich in westelijke richting uitstrekt en een uitloper heeft in noordelijke en zuidelijke richting; centrale vista in de richting van een kruis, op de heuvel van de ijskelder. Netwerk van kronkelende paden met vaak aan beide zijden haagjes van rododendron, enkele brugjes, vermoedelijk niet gewijzigd en teruggaand op oorspronkelijke parkaanleg van de 19de eeuw. Tussen het kasteel en de remise ligt nog boomgaard van notelaren (walnoot).
Bomenbestand van beuk, eik en redelijk aandeel Amerikaanse eik, onderlaag vaak met rododendronstruiken. Enkele parkbomen vermoedelijk daterend uit beginperiode: ceder aan de ijskelder, linde, moerascipres nabij de toegang.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Ruddervoorde, 1878/14, 1951/33, 1952/35, 1953/38.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 212: Kadastrale legger, Ruddervoorde, artikel 963.
  • Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium, Fototheek.
  • BOULJON B., Het Oostkamp, Ruddervoorde, Hertsberge en Waardamme van toen. Een verzameling foto's van de vier Oostkampse deelgemeenten in de 19de en de eerste helft van de 20ste eeuw, Brugge, 1984, p. 134-135.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel IX, Brugge, 1929, kolom 32.
  • GOETHALS L., Ruddervoorde vroeger en nu, Roeselare, 1980, p. 82-85.
  • VANDEWALLE P., De familie van Outryve en het kasteel de Lakebossen, Heemkundige Kring Ruddervoorde, 1992.

Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Domein Rood Kasteel [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/88211 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.