erfgoedobject

Gemeenteschool van Ruddervoorde

bouwkundig element
ID
88284
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/88284

Juridische gevolgen

Beschrijving

Schoolgebouwen tot stand gekomen in 1902-1904 ter vervanging van de oudere (vervallen) gemeenteschool aan de Leegtestraat (confer Leegtestraat nummer 1) en uitgebreid in 1931-1932 en 1962. Voormalig schoolhuis of onderwijzerswoning gelegen tegenover de Vlamingstraat, later gendarmerie, daterend van 1902-1904. Naastgelegen sporthal en gemeenschapshuis van 1976, bibliotheek en jeugdheem volgens het kadaster daterend van 1991. Grote speelplaats achter de sporthal gelegen.

Historiek

Omdat circa 1900 de eerste gemeenteschool aan de Leegtestraat (confer Leegtestraat nummer 1) te klein wordt, dringt de toenmalige schoolopziener op 11 december 1900 bij de gemeenteraad van Ruddervoorde er voor het eerst op aan om de bestaande lokalen te vergroten (de school telt 150 leerlingen voor 2 klassen !). Op 14 februari 1902 gaat de gemeente over tot de bouw van een nieuwe gemeenteschool met onderwijzerswoning op gronden die zijn geschonken door pastoor Philippe Matthys, gelegen aan de huidige Sportstraat. De oude gemeenteschool aan de Leegtestraat wordt verkocht, waarna de zusters Dienstmaagden van Maria er een bewaarschool in oprichten.
Op 6 juni 1902 worden de plannen van architect Thierry Nolf uit Torhout goedgekeurd en op 5 april 1903 ondergaan deze enkele wijzigingen. Aannemer Medard Maes voert de werken uit, die een schoolgebouw met drie klassen, een ruime speelzaal/gymzaal, een woonhuis, stallingen (kolenhok en berging), afsluitingsmuren en toiletten omvatten. De klaslokalen zijn zeer ruim en bieden dan ook ruimte voor 40 à 50 leerlingen. Ze zijn onderling - via een tussendeur - met elkaar verbonden voor het geval dat één leerkracht tijdelijk over twee klassen moet waken. Vanaf 1923 doet de ruime speelzaal ook dienst als turnzaal. In 1926 worden de toiletten hersteld en wordt de speelplaats gedraineerd en met zand opgehoogd.
In 1928 is het schepencollege belast met het onderzoek tot het bouwen van drie nieuwe klassen aan de Sportstraat, aangezien de toen gebruikte klassen aan de Leegtestraat (confer Leegtestraat nummer 14 en 16) niet voldoen en niet tot de gemeente behoren. Op 18 oktober neemt de gemeenteraad de beslissing het bestaande schoolgebouw aan de huidige Sportstraat uit te breiden met een aantal nieuwe klassen in het verlengde van het schoolhuis. In 1929 worden de plannen van architect Willem Nolf uit Torhout goedgekeurd en tussen 1931-1932 wordt de nieuwe vleugel met klassen, lokaal van medisch toezicht en materiaalkamer gebouwd door de Tieltse aannemer Lievens. De bakstenen voor de bouw worden via de tramsporen tot aan de tramhalte aangevoerd en van daaruit met platte wagens, getrokken door paarden, naar de toenmalige Schoolstraat gebracht. In 1937 krijgt architect Willem Nolf de opdracht om de twee speelplaatsen te plaveien. Net als tijdens de Eerste Wereldoorlog wordt de gemeenteschool in 1943 opnieuw tijdelijk door de Duitse troepen bezet. In 1947 is het schoolhoofd niet langer verplicht het schoolhuis te bewonen; van 1947 tot 1962 krijgt het schoolhuis dan ook de nieuwe functie als Ruddervoordse rijkswachtbrigade.
In 1950 stelt architect Willem Nolf uit Torhout plannen op voor zes nieuwe klassen, de aanleg van een speelplaats en de veranderingen aan de bestaande gebouwen, waaronder het ombouwen van de klassen in de oudste vleugel tot feest- en eetzaal. De werken worden pas aangevat in 1961 door aannemer André Tylleman uit Eernegem. Het schoolgebouw van 1962 wordt gebouwd achter het volume van 1931-1932 en wordt op 10 september 1962 feestelijk in gebruik genomen. In de periode 1962-1977 wordt het voormalige schoolhuis aan een particulier verhuurd. Bij de fusie in 1977 wordt het gebouw de conciërgewoning voor de school en het sportcentrum. In 1986 wordt de conciërgewoning zwaar gerestaureerd en herbouwd naar de ontwerpplannen van architect Pollet. Het schoolhuis is oorspronkelijk een dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen, uitgewerkt in eenvoudig historiserende stijl confer de twee linkertraveeën in een licht risaliet en geaccentueerd met een getrapte dakkapel. Begin jaren 1990 wordt de hoge schoolmuur aan de straatkant en de bakstenen koermuur van het voormalige schoolhuis gesloopt in functie van een veiligere schoolomgeving (vervanging door een metalen afsluiting). Hierdoor wordt het schoolgebouw vanop de straat zichtbaar.

Beschrijving

Het schoolhuis is sinds de verbouwing van de jaren 1960 een verankerde, bakstenen dubbelwoning, gereduceerd tot één bouwlaag en afgedekt door een vernieuwd zadeldak met mechanische pannen en één dakvenster met tuitgeveltje. De twee onderkelderde linkertraveeën vormen een licht risaliet. Horizontaal geaccentueerd door de arduinen, als banden doorgetrokken onder- en bovendorpels, en de bakstenen muizentandfries onder de goot. Centrale deur op twee treden. Rechthoekige openingen onder gebogen strekken. Links aan het schoolhuis paalt sinds het begin van de jaren 1970 een elektriciteitscabine. Achterliggende bergplaats.
Voormalige klassenvleugel van 1902-1904, voorafgegaan door een speelplaats die van de straat is afgescheiden door een recent gebouwd, laag bakstenen muurtje met hekken. Bakstenen constructie van negen traveeën onder een zadeldak van zwarte, mechanische pannen, aan beide zijden afgezet door een verzorgde zijtrapgevel (van negen treden). Gevel aan de speelplaats geritmeerd door rechthoekige, op een baksteenfries eindigende vensternissen, telkens gescheiden door verjongende steunberen. Rechthoekige vensters met arduinen kruisverdeling onder gebogen strekken. Aan de achterzijde is er een galerij, die kan dienen als een overdekte speelplaats.
Het schoolgebouw van 1931-1932 is gelegen achter de onderwijzerswoning; éénlagige baksteenbouw loodrecht op de Sportstraat georiënteerd.
Achteraan gelegen schoolgebouw van 1962, gelegen in het verlengde van het volume van 1931-1932. Bruine baksteenbouw getypeerd door grote klassenramen met kleine verdelingen.

  • S.N., Verbouwingswerken schoolhuis Ruddervoorde, in De Merel, jaargang 16, nummer 2, 1986, p. 18.
  • VERHAEGHE A., Ruim 150 jaar gemeentelijk onderwijs in Ruddervoorde, Ruddervoorde, 1995, p. 13, 21, 41-43, 57, 61, 89, 118-120, 141-142.

Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Alleen de klassenvleugel van 1902-1904 bleef bewaard. De andere gebouwen (klassenvleugel van 1931-1932 en woning van de hoofdonderwijzer) werden gesloopt. 

Auteurs: Jacobs, Els
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gemeenteschool van Ruddervoorde [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/88284 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.