erfgoedobject

Dorpswoning

bouwkundig element
ID
88845
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/88845
Dit erfgoedobject heeft geen erfgoedwaarde meer. De erfgoedwaarden waarom we het object opnamen in de inventaris, zijn niet meer aanwezig, bijvoorbeeld door verbouwing of sloop.

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Dorpswoning
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Eenvoudige, maar verrassende dorpswoning, gebouwd in 1912 voor de weduwe van de Zerkegemse rentenier Frans Geldof, wellicht als eigen woning. Achter de woning geeft het kadaster een tuin en boomgaard weer. Uit kadasteronderzoek blijkt dat Frans Geldof in het dorp, en meer bepaald in de Sarkoheemstraat, verschillende huizen liet bouwen om te verhuren of verpachten. De woning op nummer 19 werd samen met twee kleinere, links aansluitende woningen opgetrokken, ondertussen verbouwd tot één woning op nummer 17. Opvallend is dat het kadaster bij deze mutatie ook de verharding van de weg vermeldt op naam van Geldof: "construction d'une chaussée". De mutatieschetsen geven weer dat de reeds eeuwen bestaande kerkweg vanaf de Aartrijksesteenweg in opdracht van Geldof worden verhard; het betreft de huidige oost- en zuidbenen van de Sarkoheemstraat en de aansluitende Snellegemstraat.

Dubbelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen met een verzorgde voortuin omheind met een smeedijzeren hek. Bruine baksteenbouw onder pannen zadeldak (nokrichting parallel aan de straat, mechanische pannen). Onversierde lijstgevel met segmentboogvormige muuropeningen met rollaag en arduinen dorpels. Behalve de deur, met bovenlicht, deels beglaasd en voorzien van hekwerk, is alle schrijnwerk in de voorgevel vernieuwd. Schrijnwerk in achtergevel bewaard: T-vensters, houten rolluiken op benedenverdieping. In de tuin, haaks aangebouwd laag stalvolume uit 1912; segmentbogige muuropeningen.

Interieur. Dubbelhuisindeling met twee kamers aan weerszijden van de centrale, op de tuin uitgevende gang. Links, een enfilade van twee salons, rechts, voorkamer en keuken aan tuinzijde. De eenvoud van de gevel contrasteert met de rijke afwerking van het interieur op de gelijkvloerse verdieping, geïnspireerd op de interieurs van 19de-eeuwse stedelijke burgerwoningen. De vloeren zijn voorzien van veelkeurige cementtegeltapijten met drukke florale motieven die grotere patronen vormen. Mooie stucplafonds met geprofileerde lijsten en centrale rosetten. De vestibule en gang zijn voorzien van rijke muurschilderingen. De wanden kregen neoclassicistische marmerimitatieschilderingen: er wordt de illusie gecreëerd van een beige marmeren lambrisering, waarboven witmarmeren panelen met oren en platgedrukte rosetten; vestibule en gang worden van elkaar gescheiden door een trompe-l'oeilschildering van ronde zuilen met een druk gemarmerd patroon op een vierkante basis. De deuren naar de kamers zijn versierd met een imitatiehoutschildering (esdoorn). Fraaie trap met balustervormige spijlen aan de leuning.

De twee salons links van de gang werden volledig in een neoclassicistisch geïnspireerde stijl aangekleed. De witmarmeren schouwen zijn versierd met trigliefen, dropmotieven en diamantknoppen. De wandbeschilderingen evoceren beige/roze wandbespanningen in houten lijsten, telkens versierd met een centraal kandelabermotief. Hoge en brede paneeldeuren scheiden de twee ruimtes. Ze zijn in dezelfde tinten en met gelijkaardige motieven beschilderd als de wanden. Pronkstukken in deze salons zijn de supraporta's boven de dubbele deuren: ze zijn voorzien van geschilderde taferelen op doek, aan de straatzijde een pauw in de herfst, aan de tuinzijde in de lente. De schilderingen zijn gesigneerd "GUSTAAF JONCKHEERE". Volgens informatie die de bewoners verzamelden, blijkt dit een plaatselijke huisschilder te zijn, en familie van de Geldofs. Rechts van de gang zijn de kamers soberder. De voorkamer is deels gemoderniseerd waardoor de originele interieurafwerking is verdwenen, onder meer achter het verlaagde plafond. Links en rechts van de sobere schouw zijn mooie, kasten ingebouwd. In de linkerkast zijn resten van sjabloonschilderingen bewaard, in de vorm van Franse lelies. Deze waren misschien ooit in de volledige kamer aanwezig. Sober ingerichte, gemoderniseerde keuken.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Zerkegem, 1912/5.
  • HOOFT E., Burgerlijke luxe in Zerkegem (Jabbeke), in In de Steigers. Erfgoednieuws uit West-Vlaanderen, jg. 14, nr. 2, 2007, p. 39-46.

Bron: HOOFT E. met medewerking van BOONE B., CALLAERT G., DE BODT V. & SANTY P. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Jabbeke, Deelgemeenten Snellegem, Stalhille, Varsenare en Zerkegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL35, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Dorpswoning [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/88845 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.