Voormalige hovenierswoning van het kasteeldomein "De Zandberg", gelegen op het domein van de historische "De Cleene Thems".
Historiek
Volgens gegevens van de eigenaar bevat de woning een oudere kern, onder meer een trap gedateerd 1781 en groot baksteenformaat. Het kadaster wijst er echter op dat een eerste woning op die plaats in 1886 wordt gebouwd in opdracht van Emile Jooris, eigenaar van het aangrenzende kasteeldomein. De woning wordt ten zuiden van het serrencomplex gebouwd. In 1904-1906 wordt de woning verlengd aan noordzijde, wellicht om het geheel symmetrisch te maken. In het gemeentearchief van Jabbeke wordt de bouwaanvraag voor deze uitbreiding bewaard: er worden vier traveeën van anderhalve bouwlaag toegevoegd, ingenomen door een kelder, voorhuis en achterkeuken. Op dat moment woont hovenier De Muynck in de woning.
In 1969 vindt een uitbreiding van de woning plaats in het kader van een grondige renovatie tot villa. Er zijn onvoldoende gegevens beschikbaar om de authenticiteit van het huidige gebouw te achterhalen.
Beschrijving
Opvallend volume langs de Zeeweg, bestaande uit een centraal torenvormig volume van twee bouwlagen en twee traveeën onder schilddak, geflankeerd door twee vleugels van anderhalve bouwlaag en vier traveeën onder pannen zadeldaken. Het noordelijke gedeelte lijkt jonger, gebouwd naar het voorbeeld van de zuidvleugel. Roodgeschilderde baksteenbouw met cordonlijst, centraal hoger volume met hoekpilasters. Mooie, met gesinterde baksteen omlijste deur in de vierde travee van het zuidelijke gedeelte. Getoogde vensteropeningen met luiken.
Gemeentearchief Jabbeke, Varsenare, Ruimtelijke ordening en stedebouw, plans en alignementen 1824-1905, losse stukken.
Bron: HOOFT E. met medewerking van BOONE B., CALLAERT G., DE BODT V. & SANTY P. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Jabbeke, Deelgemeenten Snellegem, Stalhille, Varsenare en Zerkegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL35, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Hooft, Elise Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
Sinds 2007 werden bijkomende bouwhistorische gegevens verzameld omtrent deze woning, waaruit blijkt dat de uitbreiding van de hovenierswoning in 1969 en eventuele latere aanpassingen de erfgoedwaarde geenszins hebben vernield.
Om de huidige erfgoedwaarde te beoordelen werd de huidige woning vergeleken met foto’s uit het interbellum uit de Beeldbank van Erfgoed Brugge. Daar worden vijf zwart-wit foto’s (glasplaat) van deze woning bewaard, datering 1920-1935, genomen door de Brugse fotograaf Arthur Brusselle. Ten tijde van deze foto’s was de woning eigendom van de familie Fraeys, die het gebruikten als buitenverblijf. Een later beeld werd in 1985 gepubliceerd in het boek “Varsenare van weleer in woord en beeld” van A. Franchoo. Daaruit blijkt dat de wijzigingen zich beperken tot een lagere aanbouw rechts van een garage, een extra bovenvenster in de negende travee, die oorspronkelijk blind was, een lichte versobering van de dakopbouw, de verwijdering van de luiken in de linkerzijgevel, en het rood schilderen van het oorspronkelijk wit geschilderde bakstenen parement.
FRANCHOO A. 1985: Varsenare van weleer in woord en beeld, Brugge, 160.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hovenierswoning bij kasteel De Zandberg [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/88911 (geraadpleegd op ).
