erfgoedobject

Kasteeldomein Bloemendale

bouwkundig / landschappelijk element
ID
89093
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/89093

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kasteeldomein Bloemendale
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kasteel Bloemendale
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Kasteel zogenaamd "Bloemendale". Kasteel gebouwd in 1878 naar ontwerp van architect Louis Delacenserie, geïnspireerd op de Brugse baksteengotiek en de traditionele bak- en zandsteenstijl.

De site is reeds van in de 18de eeuw eigendom van de familie van Zuylen de Neyevelt. Daarvoor behoorde het domein toe aan de familie d'Hanins de Moerkerke. Bij de aanleg van het spoor circa 1838 werd het domein door midden gesneden. Het werd echter niet onteigend als aandenken aan het feit dat koning Leopold I hier ooit had verbleven na een spoorwegongeval. Ten noordoosten van het huidige neerhof werd circa 1845 een woonhuis gebouwd dat door verschillende opeenvolgende uitbreidingen en vergrotingen tijdens de 19de eeuw zou evolueren tot kasteel. Het werd afgebroken in 1938. In 1875 werd het goed opgekocht door Leonie Mulle de ter Schueren, weduwe van Pierre Charles de Vrière. Zij was de opdrachtgeefster voor de bouw van het huidige kasteel. Na haar dood werd haar zoon Etienne ridder de Vrière eigenaar die er tot aan zijn dood in 1936 woonde. Ridder de Vrière was burgemeester van Beernem van 1891 tot 1936. Na zijn overlijden werd het park met verkaveling bedreigd. Het kasteel werd aangekocht door de familie Sap die het kasteel moderniseerde en renoveerde. Tot op heden wordt het kasteel bewoond door de familie Sap.

Kasteel

Kasteel met onregelmatige plattegrond gevormd door onder meer de wintertuin, de huiskapel, de traptoren en de overdekte inkomportalen. Centraal een rechthoekig volume van twee bouwlagen en een entresol onder een leien schilddak voorzien van pittoreske dakkapellen en imposante schoorstenen. Rode baksteenbouw met sierankers en gebruik van Euville-steen voor de hoekkettingen, de speklagen, de kruismonelen en de steunberen. Blauwe hardsteen voor de plint. Sterk symmetrisch uitgewerkte zuidgevel (kant park) bestaande uit een terugspringend middengedeelte van drie traveeën met centraal een risaliet van één travee afgezoomd met natuurstenen hoekkettingen en voorzien van een traptop. Ervoor een terras en trap leidend naar het park. De centrale gevel is opengewerkt met rechthoekige muuropeningen voorzien van een natuurstenen kruiskozijn, op de begane grond ook voorzien van diefijzers. Centraal meer uitgewerkte travee op de begane grond voorzien van een rondboogdeur waarboven ingemetselde wapenschilden in bas-relief van de families de Vrière, Reynegom de Buzet et d'Herenthout en het devies "REGI ET PATRIA". Erboven een rondboogvenster en rechthoekig venster gevat in een rondboognis met maaswerk in het boogveld. Flankerende trapgevels van telkens drie traveeën horizontaal belijnd door banden ter hoogte van de onder-, de tussen- en de bovendorpels. Verticaal belijnd door Brugse travee-nissen. Opengewerkt met rechthoekige muuropeningen, op de verdieping centraal opengewerkt met een deurvenster waarvoor een smeedijzeren hekwerk. Minder rijk uitgewerkte noordgevel met gelijkaardig materiaalgebruik, stijl- en vormkenmerken als de zuidgevel. Aan de oostzijde vijfzijdige kapeluitbouw en een uitspringende hoektravee onder tentdak opgevat als een inkom. Kapel met bakstenen parement aanzettend op een arduinen plint. De gevels zijn opengewerkt met spitsboogvormige muuropeningen voorzien van afgeschuinde dagkanten en invulling met natuurstenen tweelicht voorzien van gekoppelde rondbogen en glas-in-loodopvulling. De gevel is verticaal geritmeerd door de versneden steunberen. Ertegenaan gebouwde overdekte inkom met een bakstenen kruisribgewelf. Toegankelijk via een arduinen buitentrap geflankeerd door arduinen pijlers met ornament. Bovenaan afgewerkt met kantelen waaronder een rondboogfries aanzettend op natuurstenen consolestenen. Op de verdieping opengewerkt met rondboogvensters voorzien van afgeschuinde dagkanten en natuurstenen drielicht. Tegenaan de westgevel een traptoren met een vierkante basis overgaand in een zeszijdige romp en bekroond met een leien ingesnoerde naaldspits voorzien van pittoreske dakkapellen en smeedijzeren windvaan.

Interieur. Interieuraankleding in neogotische en neorenaissancestijl. Ook enkele elementen toegevoegd in 1936 naar ontwerp van De Coene.

Boothuis

Gelegen aan de oever van de parkvijver. Bakstenen constructie van drie traveeën breed en één bouwlaag onder pannen lessenaarsdak. Verankerde baksteenbouw bezet met een bossage van arduin. Aan de vijverzijde opengewerkt met segmentbogen.

Park

Parkaanleg met kenmerken van laat 19de-eeuwse landschappelijke en 20ste-eeuwse, meer gemengde vormgeving met bewaarde meerledige vijverpartij en eilanden, resterende vista's over voormalige gazonpartijen (thans graasweiden), parkboomgroepen (onder meer zomereik, moerascipres, linde,...), solitaire parkbomen (onder meer araucaria, zilveresdoorn, moseik, Oostenrijkse eik,...) en parkbosgordels (onder meer robinia, den, lork,...), heestermassieven (hulst, rododendron, prachtfambroos,...), gedeeltelijk rondgaande padenstructuur en gedeeltelijke resterende afsluitende haag. Vroegste parkaanleg ontwikkeld voor 1862 in westelijke hoek, en wellicht circa 1877 gevoelig uitgebreid met vormrijke parkaanleg, volgens huidige eigenaar naar ontwerp van de bekende Leuvense tuinarchitecten Rosseels (Egidius Rossseels en/of Lièvin Rosseels). Resterende parkbosbestanden met hoofdzakelijk beuk, zomereik en tamme kastanje, naast Amerikaanse eik, berk en esdoorn. Oorspronkelijk met drie toegangen tot het parkdomein; zowel vanaf Wellingstraat (zie bewaarde poorttoegang met bakstenen hekpijlers met sierlijke arduinen afwerking en spijlenhekwerk op lage muur) en vanaf Stationsstraat (zie één bewaarde, maar verplaatste poorttoegang). Oorspronkelijk geïsoleerde moestuinruimte ten noorden zie resterende moestuinmuur bij ingesloten villaperceel. Detaillering met parkconstructies, waaronder bewaard boothuis en cementrustieke grot. Gerecupereerde geklinknagelde stalen brug (zie oude Louisabrug). Halfverharde toegangswegen in fijne blauwe porfiersteenslag, overige paden onverhard en licht verdiept in gemodelleerd reliëf. Plaatselijk gewijzigde parkstructuur circa 1930 ingevolge meer formele heraanleg in zuidwestelijke vista, met getrapte gazonpartij, flankerende paden, rozenperken, waterbassin met natuurstenen omranding en coniferengroepen (onder meer Taxus, Goudbladige Levensboom). Tevens toevoeging van tennisterrein en open luchtzwembad. Parkbegrenzing en inwendige structuur circa 1960-70 meermaals gewijzigd door verbreding van openbaar domein, nieuwe brug over de spoorlijn Oostende - Brussel en insluiting van villapercelen.

  • Het park en kasteel Bloemendale, Brochure Open Monumentendag Vlaanderen 1998. Gemeente Beernem, Beernem, 1998, p. 12-15.

Bron: GILTÉ S. met medewerking van BAERT S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Beernem, Deelgemeenten Beernem, Oedelem en Sint-Joris, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL31, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Gilté, Stefanie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Kasteeldomein

Ingeplant in het kasteeldomein bevindt zich het neerhof, de paardenstallen en het koetshuis alsook een recentere villa met dokterspraktijk naar ontwerp van architect Arthur Degeyter. De hoofdtoegang van het kasteeldomein bestaat uit bakstenen hekpijlers en is geënt op een oudere (beuken)dreef die de verbinding vormt met de Fortstraat en een bocht in het voormalige tracé van het kanaal Gent-Brugge. Vanuit het kasteel vertrekt een zichtas richting het noorden die uitgeeft op de parochiekerk van Beernem.

  • Gilté S. met medewerking van Baert S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Beernem, Deelgemeenten Beernem, Oedelem en Sint-Joris, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL31.
Auteurs: Claeys, Dries
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Omvat
    Neerhof, koetshuis en paardenstal van kasteel Bloemendale

  • Omvat
    Toegang tot het kasteel Bloemendale

  • Omvat
    Villa met dokterspraktijk

  • Is deel van
    Stationsstraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomein Bloemendale [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/89093 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Gemeente Beernem

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.