erfgoedobject

Fabriekspand

bouwkundig element
ID
89484
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/89484

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Fabriekspand
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Fabriekspand
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Fabriekspand, restant van de voormalige vlasfabriek Hector Lambrecht, met inbegrip van een 19de-eeuws brouwerijgebouw.

Historiek

Op de kaart van het zesde kanton, de "Meulewijck", van het landboek van Wielsbeke (1720) wordt op deze plaats een hoeve weergegeven.
In het tweede kwart van de 19de eeuw liggen twee hoeves vlakbij elkaar, de hoeve Tack ten noorden en de hoeve Vercoutere ten zuiden.

Circa 1898 laat Ferdinand Lambecht - Cloet ten zuiden het bedrijfsgebouw langs de straatzijde optrekken, bij kadaster vermeld als "stoomstokerij". Een bestaand volume ten westen daarvan wordt behouden. Daarnaast wordt in 1900 een nieuw woonhuis opgetrokken. In 1903 registreert het kadaster de bouw van de zwingelarij als haaks volume op de bestaande stokerij, het geheel is omgevormd tot "stoomvlasfabriek". In 1906 wordt het oudere westelijke landgebouw ingekapseld door aan- en bijbouwen. In 1910 wordt door Hector Lambrecht, aangeduid door kadaster als 'koopman', ten noorden van de vlasfabriek een magazijn opgericht, op de plaats van de vroegere hoeve Tack. Ten westen van de bedrijfsgebouwen worden twee nieuwe woonhuizen gebouwd. In 1930 wordt het gebouw langs straatzijde weergegeven als magazijn en wordt haaks op de fabrieksvleugel de bestaande roterijvleugel opgetrokken, bij kadaster benoemd als "kunstmatige stoomrooterij en zwingelarij". In 1938 wordt een nieuwe woning gebouwd, mogelijk met gedeeltelijk behoud van de vroegere woning.

De vlasfabriek heeft het tijdens de meidagen van 1940 hard te verduren en wordt gedeeltelijk vernield. Ten noorden wordt op de plaats van de vroegere vlasschuur een nieuw en groter exemplaar gebouwd, het volume aan de straatzijde wordt aangeduid als "vlasmagazijn", herbouwd en hersteld met incorporatie van het vroegere zuidelijke woonhuis.

De inventaris van de vlasverwerkingsindustrie uit 1941 vermeldt Hector Lambrecht-Lievens als vlasnijveraar en exploitant van een warmwaterroterij. Op dat moment bezit hij twee roterijen met samen 16 rootkamers (vermoedelijk ook Rijksweg +198), 17 zwingelmolens en één zwingelturbine. Het bedrijf hield in de jaren 1960 op te bestaan. Een naastgelegen vlasschuur is in de jaren 1990 afgebrand. Thans is een deel van de site in gebruik als opslagruimte.

Beschrijving

Amalgaam van gebouwen uit diverse periodes, aan elkaar gebouwd en geschikt rondom een binnenplein, toegankelijk aan de zuidoostzijde via een deels gekasseide oprit en doorrit, en aan de zuidzijde via de oprit van de achterliggende woning. Ten noorden wordt de site afgesloten door een door pilasters gelede tuinmuur in donkerrode baksteenbouw. Aan de straatzijde een voormalig brouwerij- of stokerijgebouw van twee bouwlagen in donkerrode baksteenbouw onder vernieuwd stomp golfplaten zadeldak (nok schuin ten opzichte van de straat). Dit gebouw is later mogelijk gebruikt voor vlasverfijning en/of opslagplaats van gezwingeld vlas. Getoogde muuropeningen met bakstenen dorpels, deels met bewaard houtwerk en dievenijzers. Talrijke bouwsporen, o.m. dichtgemetselde segmentbogige poortopening en verdwenen laadvloer, met latere toevoeging van een gevelkapel. Brede kelderopening aan de straatzijde afgedekt met ijzeren luiken, overige keldervensters dichtgemetseld. Tegen de noordoostzijde daarvan een aangebouwde haakse nieuwere vleugel in betonskelet met baksteenbouw onder platte bedaking, die onder meer de stookruimte en de zwingelarij bevatte. Diverse rechthoekige muuropeningen, verdwenen invulling. Aan de noordzijde, parallel met het brouwerijgebouw en aangebouwd aan de zwingelarij, een betonnen roterijvleugel met vijf rootkamers, met aan de voorzijde (noord) rechthoekige ijzeren deuren op hangrails en aan de achterzijde (zuid) ronde mangaten met ijzeren deksels. De vlassite bevat geen bewaard machines.

Naast het oude brouwerijgebouw een naoorlogse aanbouw (magazijn) in rode baksteenbouw, met door pilasters gevormde gevelgeleding, incorporatie van een ouder volume. Ten noorden een 19de-eeuwse woning, vermoedelijk vernieuwd in de jaren 1950 met toevoeging van een nieuw parement en gewijzigde muuropeningen.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Wielsbeke, 1899/6, 1901/6, 1906/5, 1910/7, 1930/44, 1938/19, 1941/19.
  • Onze vlasvezelbereidingsnijverheid. Jaarboek 1941. Textielcentrale, Kortrijk, 1941, p. 466.
  • Provincie West-Vlaanderen,, Inventaris vlaserfgoed in het Leiebekken, Brugge, onuitgegeven studie, 2003-2007, inventarisfiche WIE003.
  • VERBRUGGHE C., De toestand te Wielsbeke in het jaar 1720 en relaties met vroegere en latere tijden (deel 1), in Leiesprokkels 2005-2006, jaarboek 9, 2006, p. 228.

Bron: SANTY P. & DEVOOGHT K. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Wielsbeke, Deelgemeenten Ooigem en Sint-Baafs-Vijve, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL36, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Fabriekspand [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/89484 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.