Woning De Brabandere met bijhorende magazijnen van de wijnhandel en een naastgelegen woning.

Historiek

Op de kaart van het tweede kanton, de "Leijwijck", van het landboek van Wielsbeke (1720) wordt een hoeve weergegeven en in het landboek vermeld als: "behuysde hofstede bestaen met huys, scheure en ovenbuer", eigendom van de erfgenamen van Andries Ottevaere en gebruikt door Marijn Ottevaere.

Reeds in het tweede kwart van de 19de eeuw is de toenmalige hoevesite eigendom van de familie De Brabandere. Het primitief plan (circa 1830) toont losstaande hoevegebouwen rond een erf, via een dreef verbonden met de noordelijker gelegen straat. Aan noordzijde staat het woonhuis, haaks aan westzijde en parallel aan zuidzijde telkens een landgebouw (schuur en stal). Ten zuidoosten van het erf bevinden zich enkele kleinere landgebouwen. Deze laatsten worden volgens kadaster in opdracht van eigenaar Jean Baptiste De Brabandere, geregistreerd als landbouwer te Beveren, circa 1872 vervangen door nieuwe magazijnen, mogelijk met gedeeltelijke incorporatie van de oudere volumes. In de boomgaard ten noorden van het boerenhuis wordt naar ontwerp van bouwmeester A. Santens een nieuwe woning opgetrokken. Naar verluidt wordt de wijnhandel opgericht in 1870.

In 1873 wordt de afbraak van het oude woonhuis en het parallelle landgebouw ten zuiden van het erf geregistreerd. In 1882 verschijnt ten oosten van het nieuwe woonhuis een klein landgebouw. In 1890 laten de weduwe en kinderen van J.B. De Brabandere ook het landgebouw aan de westzijde van het erf vervangen door een nieuw gebouw op L-vormig grondplan, vermoedelijk met gedeeltelijke incorporatie van het oudere volume en eveneens in gebruik als magazijn. In 1938 wordt volgens kadaster door handelaar Marcel De Brabandere uit Wielsbeke de woning vergroot. Daarbij worden voor het eerst de erkers weergegeven, vermoedelijk is dit de periode waarin de woning ingrijpend wordt verbouwd naar het voorbeeld van de villa te Berlijn, ontworpen door de Duitse architect Muthesius.

In de inventaris van de vlasverwerkingsindustrie uit 1941 wordt Marcel Debrabandere vermeld als exploitant van een warmwaterroterij met zeven rootkamers en een zwingelturbine.

De site heeft het tijdens de meidagen van 1940 hard te verduren en wordt gedeeltelijk vernield. Uit de kadastrale mutatieschetsen lijkt dat voornamelijk de zuidelijkst gelegen bijgebouwen moesten worden heropgebouwd, het magazijn uit 1872 wordt herbouwd op kleiner grondplan en de korte vleugel van het magazijn uit 1873 wordt uitgebreid. Ook het landgebouw naast het woonhuis wordt uitgebreid. Uit mondelinge bron wordt vermeld dat ook de achtergevel van het woonhuis zware schade heeft geleden en herbouwd is geworden. In 1952 wordt het naastgelegen landgebouw/magazijn herbouwd tot woonhuis, de twee woningen worden met elkaar verbonden.

In de jaren 1970 eigendom geworden van H. Lambrecht. In 1983 registreert het kadaster de uitbreiding van de magazijnen aan de oostzijde van het erf. Ten oosten wordt een nieuw magazijn gebouwd.

Beschrijving

Voorbeeld in Berlijn

Woning "Landhaus Bernhard" (Winkler Strasse nummer 11), gelegen in de wijk Grünewald in Charlottenburg - Wilmersdorf (Berlijn), gebouwd in 1905-1906 voor industrieel Eduard Bernhard naar ontwerp van architect Hermann Muthesius (°1861-†1927). De woning met tuin is er thans beschermd als monument. Het is één van de eerste ontwerpen van Muthesius na zijn terugkeer uit Engeland, waarbij hij onder Engelse indrukken geïnspireerd een nieuwe richting in de landhuisarchitectuur voorstond, wars van enige eclectische invloeden. Muthesius lag mede aan de basis van de stichting van de "Deutscher Werkbund", die trachtte de kloof tussen kunst en industriële productie te verkleinen.

Vermoedelijk is de eigenaar van de woning te Wielsbeke tussen de twee wereldoorlogen beïnvloed geworden door het ontwerp van Landhaus Bernhard, zie een ingekleurde tekening van het huis te Berlijn bewaard bij de huidige bewoners. De verbouwing van de bestaande woning gaat in feite in tegen Muthesius' visie dat het huis exact moet ontworpen worden voor de functie, waarbij het grondplan wordt toegespitst op het comfort en de levenswijze van de bewoners.

Tussen het Landhaus Bernhard en de woning De Brabandere zijn minimale verschillen te onderscheiden. Zo zijn de vensters breder en vormt de halfronde opening in de topgevel geen loggia maar wordt afgesloten door een raam. Beschrijving.

Vrijstaande villa van anderhalve bouwlaag onder een imposant mansardedak in rode daktegels. Invloeden van cottage- en landhuisarchitectuur. Gepleisterde voor- en achtergevels, zijgevels en hoekpenanten in geblokte rode baksteenbouw, overkragende kroonlijsten.

Voorgevel gekenmerkt door een imposant middenrisaliet dat uitloopt in een haakse geveltop, opengewerkt met rechthoekige vensteropeningen en een groot halfrond venster in de top. Geflankeerd door kleine driezijdige erkers, met elkaar verbonden door de gebogen uitbouw van de portiek, opgebouwd uit een houten arcade met hekwerk in kleine roedeverdeling. Over het geheel loopt op de verdieping een doorlopende balustrade, als afsluiting van het bovengaand terras. Rechte muuropeningen met onderdorpels in geglazuurde tegels. Vensters van de tweede bouwlaag lopen door tot in het dak. Houtwerk met kleine roedeverdeling. Het dak is vernieuwd in rode daktegels, daarbij zijn de oorspronkelijke gebogen dakkapellen verdwenen.

In de achtergevel zitten getoogde muuropeningen onder voluutvormige sluitstenen en met arduinen dorpels, waarin houten schrijnwerk bestaande uit schuiframen, deuren met ouder tweeledig bovenlicht met halfrond profiel (19de-eeuws). Boven de vensters een band in twee rode en zwarte baksteentinten. Nieuwe bakstenen plint, nieuwere centrale erkeruitbouw.

In de oostelijke zijgevel een ruitvormige natuurstenen stichtingssteen: "GEBOUWEN / TEN JARE 1872 / DOOR DE KINDEREN / J.B. DEBRABANDERE / BOUWMEESTER / A. SANTENS", met omlijsting in zware baksteentjes.

Het interieur weerspiegelt allerminst Muthesius' stijl en is eerder opgevat als een mengeling van neo-Lodewijkstijlen. De interieurindeling is grotendeels behouden.

De bijgebouwen in witgekalkte baksteenbouw op gepekte plint onder zadeldaken in mechanische pannen. Poorten en laaddeuren met roodbakstenen rondboog, onder meer onder haakse puntgeveltjes.

De gebouwen aan de oost- en zuidzijde van het erf zijn gedeeltelijk een ingrijpende verbouwing van de oudere hoevevolumes, zie de vlechtingen in de zijgevels en korfboogvormige muuropeningen in de kopgevel. Aan de westzijde van het erf staat een magazijn voor wijnopslag, onder drie opeenvolgende zadeldaken. Aan de oost- en zuidzijde landgebouwen met ingebrachte garagepoorten onder rechte lateien. In de oostelijke zijgevel van de zuidelijke vleugel zit een spitsbogige kapelnis. In de gevel zitten sierlijke gevelankers waaronder deels gedichte kleine getoogde muuropeningen.
Aangebouwd ten westen een éénlagig witgepleisterd woonhuis onder pannen schilddak met dakvensters en haakse puntgevels, centrale rondboogdeur geflankeerd door erkers.

Tussen het landgoed en de Leie ligt een bebost perceel, ten noorden van het woonhuis ligt een open weide, afgesloten door een golvend gesnoeide haag.