Voormalige vlassite van de familie Sabbe bestaande uit zwingelarij, schuren, burelen en conciërgewoning. De gebouwen zijn gegroepeerd rondom een erf met gekasseide oprit. De roterij bevindt zich aan de Leie zie Bondgenotenlaan zonder nummer.
Historiek
In 1882 bouwt vlaskoper Leo Sabbe op een onbebouwd perceel een woning zie kadastrale gegevens. In 1905 wordt rechts van de woning een magazijn opgetrokken en in 1906 wordt achter het magazijn een vlasfabriek (zwingelarij) opgetrokken in opdracht van Cyriel Sabbe. In 1912 wordt de vlassite verder uitgebreid met onder meer een verbindingsvolume tussen het magazijn en de vlasfabriek. Tevens wordt een tweede volume achter het magazijn en het woonhuis opgetrokken en een derde volume ten noordwesten van de woning. In 1913 wordt de vlasfabriek opnieuw uitgebreid met een volume ten noorden van het perceel, in 1914 gevolgd door een tweede uitbreiding van de fabriek en het woonhuis. In 1941 is de fabriek verder gegroeid met onder meer magazijnen en de uitbreiding van de zwingelarij, maar de uitbreidingen werden niet meer opgenomen in het kadaster tot 1941. In 1941 had het bedrijf 27 zwingelmolens en 2 zwingelturbines.
Beschrijving
Aan de straat gelegen woning van 1882 maar met vernieuwd parement vermoedelijk uit de jaren 1920. Links aanpalend opbergruimte. Met schijnvoegen gecementeerde lijstgevel geaccentueerd door decoratieve elementen zoals de uitgewerkte sluitstenen. Rechthoekige vensters in vlakke omlijsting. Rechthoekige paneeldeur met bovenlicht. Links tweeledige deur van de vlaskamer en boven het venster, laadluik.
Rechts, monumentale schuur van 1905, in oorsprong met getoogde poortopening onder druiplijstje, nu schuifpoort. Links, deur en twee getoogde vensters, op de begane grond met luiken.
Achter het woonhuis binnenplaats afgezet door ijzeren hek.
Ten noorden, voormalige zwingelarij, thans ingericht als opslagplaats. In kern van 1906, maar verscheidene malen verbouwd en uitgebreid cf. kadaster. Betonconstructie met baksteenmetselwerk onder plat dak met waterbak.
Machinekamer met bewaarde stoomketel en stoommachine. Stoommachine met horizontale monocilinder gebouwd door de Izegemse firma "DEKEIRSCHIETER FRÈRES", de enig overblijvende machine van deze kleine lokale constructeur. De druk van de machine wordt geleverd door een ketel van het Cornwalltype met een gegolfde vuurhaard gebouwd door Mahy frères uit Wondelgem, in gebruik genomen op 4 juli 1908. In de machinekamer bevindt zich een gedeeltelijk ontmantelde armgasmotor gebouwd door Deutz.
Ten noorden van de zwingelarij, later ingewerkte ronde bakstenen schoorsteen.
Ten noordwesten dieper in gelegen conciërgewoning en burelen met aansluitend magazijn, opgetrokken tussen 1914 en 1941. Baksteenbouw onder plat dak. Kopgebouw verticaal geritmeerd door lisenen. Getoogde, verdiepte muuropeningen met bewaard schrijnwerk.
Ten noorden, dieper in gelegen bakstenen vlasschuren onder zadeldak. Rechthoekige poortopening met dubbele schuifpoort. Typerend muurnisje.
- Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Kuurne, 1882/7, 1905/10, 1906/9, 1913/13, 1914/16, 1941/19.